Ενδο-οικογενειακή βία εναντίον γυναικών και κοριτσιών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΡΕΥΝΩΝ INNOCENTI ΤΗΣ UNICEF ΣΤΗ ΦΛΩΡΕΝΤΙΑ
Λίγα λόγια για την έκθεση Η μελέτη  για την βία μέσα στην οικογένεια που συντάχθηκε από το Κέντρο Ερευνών Innocenti της UNICEF στη Φλωρεντία, παραθέτει ένα τρομακτικό κατάλογο τύπων βίας που ασκείται εναντίων των γυναικών κατά τη διάρκεια της ζωής τους από μέλη της ίδιας τους της οικογένειας. Αρχίζει από την έκτρωση λόγω προτίμησης φύλου και συμπεριλαμβάνει εκτός από το φυσικό ξυλοδαρμό και άλλες "ορατές" μορφές βίας όπως το κάψιμο με οξύ και οι φόνοι "τιμής", τον εξαναγκαστικό υποσιτισμό, την έλλειψη πρόσβασης σε ιατρική περίθαλψη και στο σχολείο, τον εξαναγκασμό σε πορνεία και την καταναγκαστική εργασία. Σημειώνει επίσης την σχέση μεταξύ της οικογενειακής βίας και της εξάπλωσης του AIDS και επισημαίνει τη αλληλένδετη σχέση που υπάρχει μεταξύ της οικογενειακής βίας και της συνεχώς αυξανόμενης διαθεσιμότητας πυροβόλων όπλων. Η UNICEF προσεγγίζει το θέμα της οικογενειακής βίας ως ένα ζήτημα παραβίασης δικαιωμάτων και ως μέρος των διακρίσεων με βάση το φύλο που υπονομεύουν τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών. Διαμορφώνει συνεργασίες σε πολλές χώρες ώστε να αντιμετωπίσει το ζήτημα αυτό χρησιμοποιώντας κάθε δυνατό τρόπο. Πέντε χρόνια μετά τη Συνδιάσκεψη για τη Γυναίκα στο Πεκίνο, που απηύθυνε έκκληση για παγκόσμια κινητοποίηση εναντίον της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών, μελέτη της UNICEF αναφέρει ότι το φαινόμενο εξακολουθεί να έχει τη μορφή παγκόσμιας επιδημίας και δεν έχει επιτευχθεί ικανοποιητική πρόοδος στην αντιμετώπιση της συνηθέστερης μορφής του, δηλαδή της βίας που ασκείται μέσα στην οικογένεια. Αυτή η μορφή βίας συνεχίζει να διακυβεύει τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών σε όλες τις χώρες. Μια τέτοια μορφή βίας δεν κάνει διακρίσεις πολιτισμικής κληρονομιάς, ταξικής θέσης, μορφωτικού επιπέδου, ύψους εισοδήματος, εθνικότητας και ηλικίας σε οποιαδήποτε χώρα, αναφέρεται στην έκθεση. Σε παγκόσμιο επίπεδο υπολογίζεται ότι δεν καταγράφονται σε επίσημες στατιστικές 60 εκατομμύρια γυναίκες, θύματα των ίδιων των οικογενειών τους, δολοφονημένες εκ προμελέτης ή μέσω παραμέλησης, μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκες. Η Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών του 1993 για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, καθορίζει ότι η βία κατά των γυναικών εμπερικλείει αλλά δεν περιορίζεται στις ακόλουθες τρεις περιοχές: βία που ασκείται μέσα στην οικογένεια, μέσα στην ευρύτερη κοινωνία και βία που διαπράττεται ή παραβλέπεται από την επίσημη πολιτεία. Η έκθεση επικεντρώνεται ιδιαίτερα στην οικογενειακή βία, την οποία πολλές χώρες και κοινωνίες έχουν την τάση να αντιμετωπίζουν κατά μεγάλο μέρος σαν άλυτη, κυρίως επειδή λαμβάνει χώρα μέσα στην οικογένεια και είναι βαθιά εδραιωμένη. Η οικογενειακή βία είναι μια από τις πιο κακοήθεις καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επειδή διαπράττεται, όχι από ξένους, αλλά από μέλη της οικογένειας, ανθρώπους εμπιστοσύνης. Είναι εξαπλωμένη σε όλο τον κόσμο, έχοντας επιπτώσεις στη φυσική και συναισθηματική υγεία γυναικών και παιδιών, απειλώντας την οικονομική τους ασφάλεια και υπονομεύοντας την αυτοεκτίμησή τους και την δυνατότητα για ομαλή ανάπτυξη. Στις χειρότερες περιπτώσεις αποτελεί απειλή για τη ζωή, όταν γυναίκες δολοφονούνται ή αυτοκτονούν από απελπισία. Ενδεικτικά στατιστικά στοιχεία για τον αναπτυσσόμενο όσο και για τον βιομηχανικό κόσμο: ΚΑΝΑΔΑΣ - Το 29% των γυναικών (από πανεθνικό αντιπροσωπευτικό δείγμα 12.300 γυναικών) ανέφεραν ότι υπήρξαν θύματα άσκησης σωματικής βίας από τον τωρινό ή πρώην σύντροφό τους από την ηλικία των 16 και μετά. ΝΕΑ ΖΗΛΑΝΔΙΑ - Ποσοστό 20% από 314 γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφεραν ότι έχουν κτυπηθεί ή κακοποιηθεί από σύντροφό τους. ΣΟΥΗΔΙΑ - Ποσοστό 20% από 1.500 γυναίκες έχουν πέσει θύματα φυσικής επίθεσης σύμφωνα με έρευνα του 1997. ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ - Το 25% των γυναικών (τυχαίο δείγμα από μια περιφέρεια) έχουν γρονθοκοπηθεί ή χαστουκισθεί από τωρινό ή πρώην σύντροφό τους κάποια στιγμή της ζωής τους. ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ - Το 28% των γυναικών (πανεθνικού αντιπροσωπευτικού δείγματος γυναικών) ανέφεραν τουλάχιστον ένα περιστατικό φυσικής βίας από μέρους του συντρόφου τους. ΙΝΔΙΑ - Μέχρι και το 45% των έγγαμων ανδρών παραδέχθηκαν ότι κακοποιούν σωματικά τις συζύγους τους, σύμφωνα με έρευνα του 1996 σε 6.902 άνδρες στην περιοχή του Uttar Pradesh. ΑΙΓΥΠΤΟΣ - Ποσοστό 35% των γυναικών (από πανεθνικό αντιπροσωπευτικό δείγμα γυναικών) ανέφεραν ότι έχουν χτυπηθεί από τους συζύγους τους σε κάποια στιγμή του έγγαμου βίου τους. ΙΣΡΑΗΛ - Το 32% των γυναικών ανέφεραν τουλάχιστον ένα περιστατικό φυσικής βίας από τον σύντροφό τους και το 30% ανέφεραν εξαναγκασμό σε σεξουαλική πράξη από τους συζύγους τους μέσα στον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με έρευνα του 1997 σε 1.826 γυναίκες Αραβικής καταγωγής. ΚΕΝΥΑ - Το 42% των 612 γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα σε μία περιφέρεια ανέφεραν ότι συνεχώς χτυπιούνται από τους άνδρες τους και το υπόλοιπο 58% ότι χτυπιούνται συχνά ή μερικές φορές. ΜΕΞΙΚΟ - Το 30% από 650 γυναίκες που συμμετείχαν σε έρευνα στην Guadalajara ανέφεραν τουλάχιστον ένα επεισόδιο φυσικής βίας από τον σύντροφό τους και το 13% μέσα στον προηγούμενο χρόνο σύμφωνα με έρευνα του 1997. ΡΩΣΣΙΑ - Ποσοστό 25% των κοριτσιών (και 11% των αγοριών) ανέφεραν ανεπιθύμητη σεξουαλική επαφή, σύμφωνα με έρευνα μεταξύ 174 αγοριών και 172 κοριτσιών ηλικίας 14 με 17 ετών. Η έκθεση αυτή της UNICEF προτείνει μια στρατηγική που από τη μία αντιμετωπίζει τις αιτίες της βίας κατά των γυναικών, ενώ την ίδια στιγμή παρέχει άμεση υποστήριξη στα θύματα. Καλεί για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και ανάμειξη από πολλούς τομείς της κοινωνίας συμπεριλαμβανομένων κοινοτικών και θρησκευτικών αρχηγών, όπως επίσης και προωθώντας την "ασφάλεια" των γυναικών και των κοριτσιών δια μέσου της επίσημης παιδείας, της εκπαίδευσης και των ευκαιριών για απασχόληση. Η έκθεση επίσης κάνει έκκληση για μια σειρά από μέτρα ώστε να ελαττωθεί αυτός ο αποτρόπαιος φόρος αίματος συμπεριλαμβανομένων νομοθετικών μεταρρυθμίσεων όσο και του τερματισμού στην ατιμωρησία των δραστών. "Οι κυβερνήσεις πρέπει να εξασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρχει ατιμωρησία για τους δράστες οικογενειακής βίας και ότι τα περιστατικά βίας μέσα στην οικογένεια θα διερευνώνται και θα τιμωρούνται", αναφέρεται χαρακτηριστικά. Σαράντα τέσσερις χώρες έχουν υιοθετήσει συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα κατά της οικογενειακής βίας μέχρι σήμερα, εκ των οποίων οι 12 βρίσκονται στη Λατινική Αμερική: Αργεντινή, Βολιβία, Χιλή, Κολομβία, Κόστα Ρίκα, Εκουαδόρ, Ελ Σαλβαδόρ, Μεξικό, Νικαράγουα, Περού, Πουέρτο Ρίκο και Ουρουγουάη. Ενώ ορισμένες χώρες έχουν αρχίσει να νομοθετούν εναντίον του βιασμού μέσα στο γάμο, όπως το Μεξικό, ή Ναμίμπια, η Νότια Αφρική, και οι Ηνωμένες Πολιτείες, η έκθεση επισημαίνει ότι η σεξουαλική κακοποίηση και ο βιασμός από οικείο πρόσωπο δεν λογίζεται σαν αδίκημα στις περισσότερες χώρες.