Δευτέρα 26 Οκτωβρίου 2015

Γιατί αλλάζει η ώρα; Πότε καθιερώθηκε η χειμερινή και η θερινή ώρα. Η πρώτη δοκιμή στην Ελλάδα έγινε το 1932, αλλά στέφθηκε με αποτυχία...

Στην Ελλάδα, αλλά και σε όλη την Ε.Ε. φέρνουμε τον δείκτη μια ώρα πίσω τον Οκτώβριο και μια ώρα μπροστά τον Μάρτιο, στην τελευταία Κυριακή των δύο αυτών μηνών. Η πρακτική  αυτή ξεκίνησε για τη χώρα μας, όπως και για την υπόλοιπη Ευρώπη, το 1975
Το 1784, ο Βενιαμίν Φραγκλίνος σε άρθρο του σε γαλλική εφημερίδα πρότεινε οι άνθρωποι να ξυπνούν μία ώρα νωρίτερα. Οι έρευνες που έγιναν κυρίως στις Η.Π.Α επιβεβαίωσαν τη θεωρία του Φραγκλίνου και έδειξαν ότι έτσι εξοικονομείται μεγάλο ποσοστό ενέργειας. 
Χρειάστηκε να περάσουν περισσότερα από 100 χρόνια για να εφαρμοστεί η πρόταση του Φραγκλίνου. Το 1905, ο Γουίλιαμ Γίλετ εγκαινίασε τον όρο θερινή ώρα, γνωστή και ως Daylight Saving Time και πρότεινε για 6 μήνες, από τον Απρίλιο έως και τον Σεπτέμβριο, οι άνθρωποι να ρυθμίζουν το ρολόι τους 20 λεπτά αργότερα. 

Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος Η πρώτη φορά που το ρολόι πήγε 60 λεπτά μπροστά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ήταν στη Γερμανία το 1916, όταν μαινόταν ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο λόγος ήταν για να εξοικονομήσουν περισσότερη ενέργεια και να εκμεταλλευτούν το φως του ήλιου. Έτσι, το ανθρώπινο δυναμικό απέδιδε καλύτερα και κατά τη διάρκεια της ημέρας παρήγαγαν μεγαλύτερη ποσότητα πολεμικού εξοπλισμού, χωρίς να χρησιμοποιούν ηλεκτρικό ρεύμα. 
Αμέσως μετά, ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Ουίνστον Τσώρτσιλ καθιέρωσε τη θερινή ώρα στη Μ. Βρετανία. Σε περίοδο πολέμου οι χώρες ήταν πολύ ανταγωνιστικές κι έτσι με κάθε τρόπο προσπαθούσαν να εξοικονομήσουν ενέργεια. Στο παιχνίδι λίγο αργότερα μπήκαν και οι Η.Π.Α, οι οποίες ακολούθησαν το παράδειγμα των ευρωπαϊκών χωρών. Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου όμως, το Κογκρέσο απέσυρε την καθιέρωση θερινής ώρας, καθώς δυσαρεστούσε πολύ κόσμο. Οι αγρότες χρειάζονταν το φως του ήλιου από νωρίς το πρωί για να κάνουν τις αγροτικές τους εργασίες. Με την αλλαγή της ώρας το καλοκαίρι, εξαιτίας της ζέστης υπήρχε κίνδυνος να καεί η σοδειά τους. Επιπλέον, στις φάρμες τα ζώα αποδιοργανώνονταν από την αλλαγή της ώρας κάθε έξι μήνες, με αποτέλεσμα να συμπεριφέρονται τρελά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι κάποιες φάρμες στη Ρωσία όπου οι αγρότες δεν μπορούσαν το καλοκαίρι να αρμέξουν τις επιθετικές αγελάδες τους. Βέβαια, η καθιέρωση της θερινής ώρας δεν ενθουσίασε το ίδιο όλους τους ανθρώπους. Όσοι έβαζαν το ξυπνητήρι τους νωρίς το πρωί, έχαναν μία ώρα ήλιου και αναγκάζονταν να πάνε στην δουλειά υπό το φως των ηλεκτρικών λαμπτήρων. Πολλές φορές μπορούσε να δημιουργηθεί σύγχυση, όταν οι άνθρωποι προσπαθούσαν να ορίσουν την ώρα για κάποιο ραντεβού. Καμπάνια για να καθιερωθεί η θερινή ώρα στις Η.Π.Α. 
Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος Στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ρούσβελτ καθιέρωσε για όλο τον χρόνο τη θερινή ώρα, που πήρε την ονομασία «ώρα πολέμου» (War Time). Η μέρα ήταν μεγαλύτερη και αυτό έκανε τους στρατιώτες πιο αισιόδοξους. Το ίδιο έκαναν και οι Βρετανοί, οι οποίοι του έδωσαν το όνομα «Double Summer Time». Μετά το τέλος του πολέμου, επανήλθε και η χειμερινή ώρα και έκτοτε είναι γνωστή ως «Peace Time», δηλαδή «ώρα ειρήνης». Τελική καθιέρωση Στην μεταπολεμική περίοδο οι περισσότερες χώρες συντόνισαν τα ρολόγια τους σύμφωνα με αυτό που είχε προτείνει ο Γουίλετ. 
Στην Ελλάδα καθιερώθηκε το 1975, όπως και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Βέβαια, η πρώτη δοκιμή στην Ελλάδα έγινε το 1932, αλλά στέφθηκε με αποτυχία. Όπως και στις Η.Π.Α, ο αγροτικός πληθυσμός της Ελλάδας δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένος με τις αλλαγές, που προκαλούσε στην καθημερινότητά του η αλλαγή της ώρας. Στην Ευρώπη, ύστερα από το νόμο που επέβαλε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, η θερινή ώρα εφαρμόζεται από την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου έως την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου, στη 1 π.μ ώρα Γκρήνουιτς. Αν και πολλές χώρες ήταν αντίθετες, ακολούθησαν τελικά το νόμο, γιατί υπήρχε πρόβλημα συνεννόησης όταν κάθε χώρα εφάρμοζε τη δική της ζώνη ώρας....