Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2012

Καλές γιορτές



Σας ευχόμαστε το 2013 να είναι γεμάτο χαρούμενες στιγμές που θα θυμάστε για πάντα
Καλά χριστούγεννα
και ευτυχισμένος ο καινούριος χρόνος

Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου 2012

Παγωμένα στολίδια!!!!!

Οι εικόνες δεν είναι της εποχής, ταιριάζουν όμως απόλυτα με το πνεύμα της. Αν και θυμίζουν χριστουγεννιάτικα στολίδια, τα λεγόμενα λουλούδια της πάχνης ανθίζουν συνήθως στα θαλασσινά πολικά λιβάδια την άνοιξη, τότε που τα νερά αρχίζουν να καλύπτονται από ένα λεπτό στρώμα πάγου. Όταν οι συνθήκες είναι ήρεμες και η ατμόσφαιρα είναι πολύ πιο ψυχρή από το νεοσχηματιζόμενο στρώμα του πάγου από κάτω της, ο πάγος εξατμίζεται, μετατρέπεται σε ξηρό αέρα και στη συνέχεια ξαναπαγώνει δημιουργώντας υπέροχα λουλουδένια γλυπτά.


Πέραν της ομορφιάς τους, τα «παγολούλουδα» σφύζουν από ζωή. Όπως ανακάλυψαν πέρυσι ο Τζεφ Μπόουμαν του Πανεπιστημίου της Γουόσινγκτον και η καθηγήτριά του Τζόντι Ντέμινγκ κατά τη διάρκεια μιας αποστολής του προγράμματος IGERT (Integrated Graduate Education and Research Training), τα «πέταλά» τους φιλοξενούν βακτήρια σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από οποιοδήποτε άλλο σημείο του θαλασσινού πάγου. Μοιάζουν δηλαδή με κάτι αντίστοιχο με τους θαλάσσιους κοραλλιογενείς υφάλους, αλλά σε πολική εκδοχή.

Οι ερευνητές αυτή τη στιγμή κατασκευάζουν έναν ειδικό θάλαμο στον οποίο σκοπεύουν να «καλλιεργήσουν» τεχνητά λουλούδια από πάγο με στόχο να μελετήσουν πώς η ζωή μπορεί να αντέξει και να… ανθίσει σε πραγματικά ακραίες συνθήκες.


Απο το Βήμα.

Φοβερό θέαμα,αλλά κ νησίδες ζωής σε ένα τόσο αφιλόξενο περιβάλλον!!


Πέμπτη 6 Δεκεμβρίου 2012

Μύνημα απο τον Διεθνή Διαστ/κό Σταθμό πρός την ανθρωπότητα!!




As the most forward deployed citizens of the planet at this moment and the first expedition crew aboard Space Station Alpha....
We are well started on our journey of exploration and discovery building a foothold for men and women who will voyage and live in places far away from our home planet.
We are opening a Gateway to Space for all humankind.
As we orbit planet every 90 minutes we see a world without borders and send our wish that all nations will work towards peace and harmony.
Our world has changed dramatically, still the ISS is the physical proof that nations can work together in harmony and should promote peace and global cooperation, and rich goals that are simply out of this world.
On this night, we would like to share with all our good fortune on this space adventure our wonder and excitement as we gaze on the Earth's splendor
and our strong sense that the human spirit to do, to explore, to discover has no limit.

Times are hard all over the world but this is a time when we can all think about being together and treasuring our planet and we have a pretty nice view of it up here.

Μια μετάφραση απο εμένα για τα παιδιά που δυσκολεύοωται με τα Αγγλικά....

Αυτή τη στιγμή είμαστε οι πιο μακριά προωθημένοι κάτοικοι του πλανήτη μας και η πρώτη αποστολή στο διαστημικοί σταθμό Alpha....
Ξεκινήσαμε το ταξίδι μας πρός την εξερεύνηση και την ανακάλυψη, χτίζοντας ενα σκαλοπάτι για τούς άνδρες και τις γυναίκες, που θα ταξιδέψουν και θα ζήσουν σε μέρη μακρινά απο τον πλανήτη μας.
Ανοίγουμε μια πύλη πρός το διάστημα για ολόκληρη την ανθρωπότητα!
Καθώς τροχιοδρομούμε πάνω απο τον πλανήτη κάθε 90 λεπτά, αντικρύζουμε ενα κόσμο χωρίς σύνορα, και ευχόμαστε, όλα τα έθνη να δουλέψουν για την ειρήνη και την αρμονία ανάμεσά τους!
Ο κόσμος μας έχει αλλάξει δραματικά....Παρ'όλα αυτά ο Διαστημικός σταθμός είναι η φυσική απόδειξη οτι τα έθνη μπορούν να δουλέψουν μαζί αρμονικά και θα πρέπει να προωθήσουν την ειρήνη και την παγκόσμια συνεργασία, για να φτάσουν στόχους οι οποίοι είναι έξω απο αυτό τον κόσμο!!!!

Αυτή τη νύχτα θα θέλαμε να μοιραστούμε με όλους την καλοτυχία μας να βρισκόμαστε σε αυτή την διαστημική περιπέτεια και τον ενθουσιασμό μας καθώς κοιτάζουμε το μεγαλείο της Γής και την ισχυρή αίσθησή μας οτι η ικανότητα του ανθρώπινου πνέυματος να δημιουργεί, να εξερευνά, να ανακαλύπτει....ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΟΡΙΑ!!!

Οι καιροί είναι δύσκολοι για όλο τον πλανήτη αλλά αυτή είναι μια στιγμή που μπορούμε να σκεφτόμαστε πώς θα πρέπει να ενωθούμε και να κρατήσουμε τη Γή στα χέρια μας σαν ενα θησαυρό!!!
Και έχουμε απο εδώ μια πολύ καλή θέα γι'αυτό!!!

Τετάρτη 5 Δεκεμβρίου 2012

Επαναληπτικό κουιζ για την μελέτη γ τάξη

Επαναληπτικό κουιζ για την μελέτη γ τάξη για τα φυτά-ζώα
9.Οικοσυστήματα φυσικό περιβάλλον

Τα σχολικά μας βιβλία

ΕΛΛΗΝΙΚΗ: Oμιλείται και γράφεται επί 4.000 χρόνια!


"Η αγγλική γλώσσα έχει 490.000 λέξεις από τις οποίες 41.615 λέξεις είναι από την Ελληνική γλώσσα (βιβλίο Γκίνες). Η ελληνική με την μαθηματική δομή της είναι η γλώσσα της πληροφορικής και της νέας γενιάς των εξελιγμένων υπολογιστών, διότι μόνο σε αυτήν δεν υπάρχουν όρια". (Μπιλ Γκέιτς).

"Η ελληνική και η κινέζικη είναι οι μόνες γλώσσες με συνεχή ζώσα παρουσία από τους ίδιους λαούς και στον ίδιο χώρο εδώ και 4.000 έτη. Όλες οι γλώσσες θεωρούνται κρυφοελληνικές, με πλούσια δάνεια από την μητέρα των γλωσσών, την αλληνική". (Francisco Adrados, γλωσσολόγος).

Tο πρώτο μεγάλο πλήγμα που δέχθηκε η Ελληνική γλώσσα ήταν η μεταρρύθμιση του 1976 με την κατάργηση των αρχαίων Ελληνικών και η δια νόμου καθιέρωση της Δημοτικής και του μονοτονικού, που σήμερα κατάντησε ατονικό.


Έτερο μεγάλο πλήγμα είναι ότι η οικογένεια και ο δάσκαλος αντικαταστάθηκαν από την τηλεόραση, που ασκεί ολέθρια επίδραση όχι μόνο στην γλώσσα, αλλά και στον χαρακτήρα και στο ήθος. (Αντώνης Κουνάδης, ακαδημαϊκός)

Το CNN σε συνεργασία με την εταιρεία υπολογιστών apple ετοίμασαν ένα εύκολο πρόγραμμα εκμάθησης ελληνικών προς τους αγγλόφωνους και ισπανόφωνους των ΗΠΑ. Το σκεπτικό αυτής της πρωτοβουλίας ήταν ότι η ελληνική εντείνει το ορθολογικό πνεύμα, ξύνει το επιχειρηματικό πνεύμα και προτρέπει τους πολίτες προς την δημιουργικότητα.

Μετρώντας τις διαφορετικές λέξεις που έχει η κάθε γλώσσα βλέπουμε ότι όλες έχουν από αρκετές χιλιάδες, άρα είναι αδύνατο να υπάρξει γραφή που να έχει τόσα γράμματα όσες και οι λέξεις μιας γλώσσας, γιατί κανένας δε θα θυμόταν τόσα πολλά σύμβολα.

Το ίδιο ισχύει και με τις διαφορετικές συλλαβές των λέξεων (π.χ. τις: α, αβ, βα, βρα, βε, ου) που έχει η κάθε γλώσσα.

Μετρώντας επίσης τους διαφορετικούς φθόγγους των λέξεων (τους: α, β, γ.) που έχει η κάθε γλώσσα βλέπουμε ότι αυτοί είναι σχετικά λίγοι, είναι μόλις 20, δηλαδή οι εξής: α, ε, ο, ου, ι, κ, γ, χ, τ, δ, θ, π, β, φ, μ, ν, λ, ρ, σ, ζ , όμως, αν καταγράφουμε τις λέξεις μόνο ως έχουν φθογγικά, δε διακρίνονται οι ομόηχες, π.χ.: «τίχι» = τείχη, τοίχοι, τύχη, τύχει, «καλί» = καλοί & καλή & καλεί.

Επομένως, δεν είναι δυνατό να υπάρξει γραφή που να έχει τόσα γράμματα όσοι και οι διαφορετικοί φθόγγοι των λέξεων. Προ αυτού του προβλήματος οι άνθρωποι κατάφυγαν σε διάφορα τεχνάσματα, για να επιτύχουν την καταγραφή του προφορικού λόγου, κυριότερα των οποίων είναι το αιγυπτιακό και το ελληνικό.

Το τέχνασμα που επινόησαν οι αρχαίοι Έλληνες προκειμένου να καταφέρουν να καταγράφουν φωνητικά τις λέξεις, ήταν η χρησιμοποίηση από τη μια τόσων γραμμάτων όσοι και οι φθόγγοι των λέξεων, φωνηέντων και συμφώνων, δηλαδή των γραμμάτων: Α(α), Β(β), Γ(γ). και από την άλλη κάποιων ομόφωνων γραμμάτων, δηλαδή των: Ω(ο) & Ο(ο), Η(η) & Υ(υ) & Ι(ι) με τα οποία, βάσει κανόνων, αφενός υποδείχνεται η ετυμολογία (= το μέρος λόγου ή ο τύπος κ.τ.λ.), άρα το ακριβές νόημα των λέξεων και αφετέρου διακρίνονται οι ομόηχες λέξεις, πρβ π.χ.: τύχη & τείχη & τύχει & τοίχοι, λίπη & λείπει & λύπη.

Παράβαλε π.χ. ότι στην ελληνική γραφή έχει κανονιστεί να γράφουμε το τελευταίο φωνήεν των ρημάτων με τα γράμματα – ω, ει και των πτωτικών με τα – ο,ι,η, ώστε να διακρίνονται οι ομόηχοι τύποι: καλώ & καλό, καλεί & καλή, σύκο & σήκω, φιλί & φυλή, φιλώ & φύλο. Παράβαλε ομοίως ότι στην ελληνική γραφή έχει κανονιστεί να γράφουμε τα κύρια ονόματα με κεφαλαίο γράμμα και τα κοινά με μικρό, για διάκριση των ομόφωνων λέξεων: νίκη & Νίκη, αγαθή & Αγαθή.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Τα Ελληνικά είναι η μόνη γλώσσα στον κόσμο που ομιλείται και γράφεται συνεχώς επί 4.000 τουλάχιστον συναπτά έτη, καθώς ο Arthur Evans διέκρινε τρεις φάσεις στην ιστορία της Μινωικής γραφής, εκ των οποίων η πρώτη από το 2000 π.Χ. ώς το 1650 π.Χ.

Μπορεί κάποιος να διαφωνήσει και να πει ότι τα Αρχαία και τα Νέα Ελληνικά είναι διαφορετικές γλώσσες, αλλά κάτι τέτοιο φυσικά και είναι τελείως αναληθές.

Ο ίδιος ο Οδυσσέας Ελύτης είπε «Εγώ δεν ξέρω να υπάρχει παρά μία γλώσσα, η ενιαία Ελληνική γλώσσα. Το να λέει ο Έλληνας ποιητής, ακόμα και σήμερα, ο ουρανός, η θάλασσα, ο ήλιος, η σελήνη, ο άνεμος, όπως το έλεγαν η Σαπφώ και ο Αρχίλοχος, δεν είναι μικρό πράγμα. Είναι πολύ σπουδαίο. Επικοινωνούμε κάθε στιγμή μιλώντας με τις ρίζες που βρίσκονται εκεί. Στα Αρχαία».

Ο μεγάλος διδάσκαλος του γένους Αδαμάντιος Κοραής είχε πει: «Όποιος χωρίς την γνώση της Αρχαίας επιχειρεί να μελετήσει και να ερμηνεύσει την Νέαν, ή απατάται ή απατά».

Παρ’ ότι πέρασαν χιλιάδες χρόνια, όλες οι Ομηρικές λέξεις έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα. Μπορεί να μην διατηρήθηκαν ατόφιες, άλλα έχουν μείνει στην γλώσσα μας μέσω των παραγώγων τους.

Μπορεί να λέμε νερό αντί για ύδωρ αλλά λέμε υδροφόρα, υδραγωγείο και αφυδάτωση. Μπορεί να μην χρησιμοποιούμε το ρήμα δέρκομαι (βλέπω) αλλά χρησιμοποιούμε την λέξη οξυδερκής. Μπορεί να μην χρησιμοποιούμε την λέξη αυδή (φωνή) αλλά παρ’ όλα αυτά λέμε άναυδος και απηύδησα.

Επίσης, σήμερα δεν λέμε λωπούς τα ρούχα, αλλά λέμε την λέξη «λωποδύτης» που σημαίνει «αυτός που βυθίζει (δύει) το χέρι του μέσα στο ρούχο σου (λωπή) για να σε κλέψει».

Η Γραμμική Β’ είναι και αυτή καθαρά Ελληνική, γνήσιος πρόγονος της Αρχαίας Ελληνικής. Άγγλος αρχιτέκτονας Μάικλ Βέντρις, αποκρυπτογράφησε βάση κάποιων ευρημάτων την γραφή αυτή και απέδειξε την Ελληνικότητά της. Μέχρι τότε φυσικά όλοι αγνοούσαν πεισματικά έστω και το ενδεχόμενο να ήταν Ελληνική. Το γεγονός αυτό έχει τεράστια σημασία καθώς πάει τα Ελληνικά αρκετούς αιώνες ακόμα πιο πίσω στα βάθη της ιστορίας. Αυτή η γραφή σίγουρα ξενίζει, καθώς τα σύμβολα που χρησιμοποιεί είναι πολύ διαφορετικά από το σημερινό Αλφάβητο.

Παρ’ όλα αυτά, η προφορά είναι παραπλήσια, ακόμα και με τα Νέα Ελληνικά. Για παράδειγμα η λέξη «TOKOSOTA» σημαίνει «Τοξότα» (κλητική). Είναι γνωστό ότι «κ» και σ» στα Ελληνικά μας κάνει «ξ» και με μια απλή επιμεριστική ιδιότητα όπως κάνουμε και στα μαθηματικά βλέπουμε ότι η λέξη αυτή εδώ και τόσες χιλιετίες δεν άλλαξε καθόλου.

Ακόμα πιο κοντά στην Νεοελληνική, ο «άνεμος», που στην Γραμμική Β’ γράφεται «ANEMO», καθώς και «ράπτης», «έρημος» και «τέμενος» που είναι αντίστοιχα στην Γραμμική Β’ «RAPTE», «EREMO», «TEMENO», και πολλά άλλα παραδείγματα.

Υπολογίζοντας όμως έστω και με τις συμβατικές χρονολογίες, οι οποίες τοποθετούν τον Όμηρο γύρω στο 1.000 π.Χ., έχουμε το δικαίωμα να ρωτήσουμε: Πόσες χιλιετίες χρειάστηκε η γλώσσα μας από την εποχή που οι άνθρωποι των σπηλαίων του Ελληνικού χώρου την πρωτοάρθρωσαν με μονοσύλλαβους φθόγγους μέχρι να φτάσει στην εκπληκτική τελειότητα της Ομηρικής επικής διαλέκτου, με λέξεις όπως «ροδοδάκτυλος», λευκώλενος», «ωκύμορος», κτλ;

Ο Πλούταρχος στο «Περί Σωκράτους δαιμονίου» μας πληροφορεί ότι ο Αγησίλαος ανακάλυψε στην Αλίαρτο τον τάφο της Αλκμήνης, της μητέρας του Ηρακλέους, ο οποίος τάφος είχε ως αφιέρωμα «πίνακα χαλκούν έχοντα γράμματα πολλά θαυμαστά, παμπάλαια…» Φανταστείτε περί πόσο παλαιάς γραφής πρόκειται, αφού οι ίδιοι οι αρχαίοι Έλληνες την χαρακτηρίζουν «αρχαία»

Φυσικά, δεν γίνεται ξαφνικά, «από το πουθενά» να εμφανιστεί ένας Όμηρος και να γράψει δύο λογοτεχνικά αριστουργήματα, είναι προφανές ότι από πολύ πιο πριν πρέπει να υπήρχε γλώσσα (και γραφή) υψηλού επιπέδου. Πράγματι, από την αρχαία Ελληνική Γραμματεία γνωρίζουμε ότι ο Όμηρος δεν υπήρξε ο πρώτος, αλλά ο τελευταίος και διασημότερος μιας μεγάλης σειράς επικών ποιητών, των οποίων τα ονόματα έχουν διασωθεί (Κρεώφυλος, Πρόδικος, Αρκτίνος, Αντίμαχος, Κιναίθων, Καλλίμαχος) καθώς και τα ονόματα των έργων τους (Φορωνίς, Φωκαΐς, Δαναΐς, Αιθιοπίς, Επίγονοι, Οιδιπόδεια, Θήβαις…) δεν έχουν όμως διασωθεί τα ίδια τα έργα τους.

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΝΕΩΝ ΛΕΞΕΩΝ

Η δύναμη της Ελληνικής γλώσσας βρίσκεται στην ικανότητά της να πλάθεται όχι μόνο προθεματικά ή καταληκτικά, αλλά διαφοροποιώντας σε μερικές περιπτώσεις μέχρι και την ρίζα της λέξης (π.χ. «τρέχω» και «τροχός» παρ’ ότι είναι από την ίδια οικογένεια αποκλίνουν ελαφρώς στην ρίζα).

Η Ελληνική γλώσσα είναι ειδική στο να δημιουργεί σύνθετες λέξεις με απίστευτων δυνατοτήτων χρήσεις, πολλαπλασιάζοντας το λεξιλόγιο.

Το διεθνές λεξικό Webster’s (Webster’s New International Dictionary) αναφέρει: «Η Λατινική και η Ελληνική, ιδίως η Ελληνική, αποτελούν ανεξάντλητη πηγή υλικών για την δημιουργία επιστημονικών όρων», ενώ οι Γάλλοι λεξικογράφοι Jean Bouffartigue και Anne-Marie Delrieu τονίζουν: «Η επιστήμη βρίσκει ασταμάτητα νέα αντικείμενα ή έννοιες. Πρέπει να τα ονομάσει. Ο θησαυρός των Ελληνικών ριζών βρίσκεται μπροστά της, αρκεί να αντλήσει από εκεί. Θα ήταν πολύ περίεργο να μην βρει αυτές που χρειάζεται».

Ο Γάλλος συγγραφέας Ζακ Λακαρριέρ, έκθαμβος μπροστά στο μεγαλείο της Ελληνικής, είχε δηλώσει σχετικώς: «Η Ελληνική γλώσσα έχει το χαρακτηριστικό να προσφέρεται θαυμάσια για την έκφραση όλων των ιεραρχιών με μια απλή εναλλαγή του πρώτου συνθετικού. Αρκεί κανείς να βάλει ένα παν – πρώτο – αρχί- υπέρ- ή μια οποιαδήποτε άλλη πρόθεση μπροστά σε ένα θέμα. Κι αν συνδυάσει κανείς μεταξύ τους αυτά τα προθέματα, παίρνει μια ατελείωτη ποικιλία διαβαθμίσεων. Τα προθέματα εγκλείονται τα μεν στα δε σαν μια σημασιολογική κλίμακα, η οποία ορθώνεται προς τον ουρανό των λέξεων».

Στην Ιλιάδα του Ομήρου η Θέτις θρηνεί για ότι θα πάθει ο υιός της σκοτώνοντας τον Έκτωρα «διό και δυσαριστοτοκείαν αυτήν ονομάζει». Η λέξη αυτή από μόνη της είναι ένα μοιρολόι, δυς + άριστος + τίκτω (=γεννώ) και σημαίνει όπως αναλύει το Ετυμολογικόν το Μέγα «που για κακό γέννησα τον άριστο».

Προ ολίγων ετών κυκλοφόρησε στην Ελβετία το λεξικό ανύπαρκτων λέξεων (Dictionnaire Des Mots Inexistants) όπου προτείνεται να αντικατασταθούν Γαλλικές περιφράσεις με μονολεκτικούς όρους από τα Ελληνικά. Π.χ. androprere, biopaleste, dysparegorete, ecogeniarche, elpidophore, glossoctonie, philomatheem tachymathie, theopempte κλπ. περίπου 2.000 λήμματα με προοπτική περαιτέρω εμπλουτισμού.

Η ΑΚΡΙΒΟΛΟΓΙΑ

Είναι προφανές ότι τουλάχιστον όσον αφορά την ακριβολογία, γλώσσες όπως τα Ελληνικά υπερτερούν σαφώς σε σχέση με γλώσσες σαν τα Αγγλικά. Είναι λογικό άλλωστε αν κάτσει να το σκεφτεί κανείς, ότι μπορεί πολύ πιο εύκολα να καθιερωθεί μια γλώσσα διεθνής όταν είναι πιο εύκολη στην εκμάθηση, από τη άλλη όμως μια τέτοια γλώσσα εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να είναι τόσο ποιοτική.

Συνέπεια των παραπάνω είναι ότι η Αγγλική γλώσσα δεν μπορεί να είναι λακωνική όπως είναι η Ελληνική, καθώς για να μην είναι διφορούμενο το νόημα της εκάστοτε φράσης, πρέπει να χρησιμοποιηθούν επιπλέον λέξεις. Για παράδειγμα η λέξη «drink» ως αυτοτελής φράση δεν υφίσταται στα Αγγλικά, καθώς μπορεί να σημαίνει «ποτό», «πίνω», «πιές» κτλ. Αντιθέτως στα Ελληνικά η φράση «πιες» βγάζει νόημα, χωρίς να χρειάζεται να βασιστείς στα συμφραζόμενα για να καταλάβεις το νόημά της.

Παρένθεση: Να θυμίσουμε εδώ ότι στα Αρχαία Ελληνικά εκτός από Ενικός και Πληθυντικός αριθμός, υπήρχε και Δυϊκός αριθμός. Υπάρχει στα Ελληνικά και η Δοτική πτώση εκτός από τις υπόλοιπες 4 πτώσεις ονομαστική, γενική, αιτιατική και κλιτική.

Η Δοτική χρησιμοποιείται συνεχώς στον καθημερινό μας λόγο (π.χ. Βάσει των μετρήσεων, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι…) και είναι πραγματικά άξιον λόγου το γιατί εκδιώχθηκε βίαια από την νεοελληνική γλώσσα. Ακόμα παλαιότερα, εκτός από την εξορισμένη αλλά ζωντανή Δοτική υπήρχαν και άλλες τρεις επιπλέον πτώσεις οι οποίες όμως χάθηκαν.

Το ίδιο πρόβλημα, σε πολύ πιο έντονο φυσικά βαθμό, έχει και η Κινεζική γλώσσα. Όπως μας λέει και ο Κρητικός δημοσιογράφος Α. Κρασανάκης: «Επειδή οι απλές λέξεις είναι λίγες, έχουν αποκτήσει πάρα πολλές έννοιες, για να καλύψουν τις ανάγκες της έκφρασης, π.χ.: «σι» = γνωρίζω, είμαι, ισχύς, κόσμος, όρκος, αφήνω, θέτω, αγαπώ, βλέπω, φροντίζω, περπατώ, σπίτι κ.τ.λ., «πα» = μπαλέτο, οκτώ, κλέφτης, κλέβω… «πάϊ» = άσπρο, εκατό, εκατοστό, χάνω…»

Ίσως να υπάρχει ελαφρά διαφορά στον τονισμό, αλλά ακόμα και να υπάρχει, πώς είναι δυνατόν να καταστήσεις ένα σημαντικό κείμενο (π.χ. συμβόλαιο) ξεκάθαρο;

Η ΚΥΡΙΟΛΕΞΙΑ

Στην Ελληνική γλώσσα ουσιαστικά δεν υπάρχουν συνώνυμα, καθώς όλες οι λέξεις έχουν λεπτές εννοιολογικές διαφορές μεταξύ τους.

Για παράδειγμα, η λέξη «λωποδύτης» χρησιμοποιείται γι’ αυτόν που βυθίζει το χέρι του στο ρούχο μας και μας κλέβει, κρυφά δηλαδή, ενώ ο «ληστής» είναι αυτός που μας κλέβει φανερά, μπροστά στα μάτια μας. Επίσης το «άγειν» και το «φέρειν» έχουν την ίδια έννοια. Όμως το πρώτο χρησιμοποιείται για έμψυχα όντα, ενώ το δεύτερο για τα άψυχα.

Στα Ελληνικά έχουμε τις λέξεις «κεράννυμι», «μίγνυμι» και «φύρω» που όλες έχουν το νόημα του «ανακατεύω». Όταν ανακατεύουμε δύο στερεά ή δύο υγρά μεταξύ τους αλλά χωρίς να συνεπάγεται νέα ένωση (π.χ. λάδι με νερό), τότε χρησιμοποιούμε την λέξη «μειγνύω» ενώ όταν ανακατεύουμε υγρό με στερεό τότε λέμε «φύρω». Εξ ού και η λέξη «αιμόφυρτος» που όλοι γνωρίζουμε αλλά δεν συνειδητοποιούμε τι σημαίνει.

Όταν οι Αρχαίοι Έλληνες πληγωνόντουσαν στην μάχη, έτρεχε τότε το αίμα και ανακατευόταν με την σκόνη και το χώμα.

Το κεράννυμι σημαίνει ανακατεύω δύο υγρά και φτιάχνω ένα νέο, όπως για παράδειγμα ο οίνος και το νερό. Εξ’ ού και ο «άκρατος» (δηλαδή καθαρός) οίνος που λέγαν οι Αρχαίοι όταν δεν ήταν ανακατεμένος (κεκραμμένος) με νερό.

Τέλος η λέξη «παντρεμένος» έχει διαφορετικό νόημα από την λέξη «νυμφευμένος», διαφορά που περιγράφουν οι ίδιες οι λέξεις για όποιον τους δώσει λίγη σημασία. Η λέξη παντρεμένος προέρχεται από το ρήμα υπανδρεύομαι και σημαίνει τίθεμαι υπό την εξουσία του ανδρός ενώ ο άνδρας νυμφεύεται, δηλαδή παίρνει νύφη.

Γνωρίζοντας τέτοιου είδους λεπτές εννοιολογικές διαφορές, είναι πραγματικά πολύ αστεία μερικά από τα πράγματα που ακούμε στην καθημερινή – συχνά λαθεμένη – ομιλία (π.χ. «ο Χ παντρεύτηκε»).

Η Ελληνική γλώσσα έχει λέξεις για έννοιες οι οποίες παραμένουν χωρίς απόδοση στις υπόλοιπες γλώσσες, όπως άμιλλα, θαλπωρή και φιλότιμο Μόνον η Ελληνική γλώσσα ξεχωρίζει τη ζωή από τον βίο, την αγάπη από τον έρωτα. Μόνον αυτή διαχωρίζει, διατηρώντας το ίδιο ριζικό θέμα, το ατύχημα από το δυστύχημα, το συμφέρον από το ενδιαφέρον.

ΓΛΩΣΣΑ – ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ

Το εκπληκτικό είναι ότι η ίδια η Ελληνική γλώσσα μας διδάσκει συνεχώς πώς να γράφουμε σωστά. Μέσω της ετυμολογίας, μπορούμε να καταλάβουμε ποιός είναι ο σωστός τρόπος γραφής ακόμα και λέξεων που ποτέ δεν έχουμε δει ή γράψει.

Το «πειρούνι» για παράδειγμα, για κάποιον που έχει βασικές γνώσεις Αρχαίων Ελληνικών, είναι προφανές ότι γράφεται με «ει» και όχι με «ι» όπως πολύ άστοχα το γράφουμε σήμερα. Ο λόγος είναι πολύ απλός, το «πειρούνι» προέρχεται από το ρήμα «πείρω» που σημαίνει τρυπώ-διαπερνώ, ακριβώς επειδή τρυπάμε με αυτό το φαγητό για να το πιάσουμε.

Επίσης η λέξη «συγκεκριμένος» φυσικά και δεν μπορεί να γραφτεί «συγκεκρυμμένος», καθώς προέρχεται από το «κριμένος» (αυτός που έχει δηλαδή κριθεί) και όχι βέβαια από το «κρυμμένος» (αυτός που έχει κρυφτεί).

Άρα το να υπάρχουν πολλά γράμματα για τον ίδιο ήχο (π.χ. η, ι, υ, ει, οι κτλ) όχι μόνο δεν θα έπρεπε να μας δυσκολεύει, αλλά αντιθέτως να μας βοηθάει στο να γράφουμε πιο σωστά, εφόσον βέβαια έχουμε μια βασική κατανόηση της γλώσσας μας. Επιπλέον η ορθογραφία με την σειρά της μας βοηθάει αντίστροφα στην ετυμολογία αλλά και στην ανίχνευση της ιστορική πορείας της κάθε μίας λέξης.

Και αυτό που μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την καθημερινή μας νεοελληνική γλώσσα περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, είναι η γνώση των Αρχαίων Ελληνικών.

Είναι πραγματικά συγκλονιστικό συναίσθημα να μιλάς και ταυτόχρονα να συνειδητοποιείς τι ακριβώς λές, ενώ μιλάς και εκστομίζεις την κάθε λέξη ταυτόχρονα να σκέφτεσαι την σημασία της. Είναι πραγματικά μεγάλο κρίμα να διδάσκονται τα Αρχαία με τέτοιον φρικτό τρόπο στο σχολείο ώστε να σε κάνουν να αντιπαθείς κάτι το τόσο όμορφο και συναρπαστικό.

Η ΣΟΦΙΑ

Στην γλώσσα έχουμε το σημαίνον (την λέξη) και το σημαινόμενο (την έννοια). Στην Ελληνική γλώσσα αυτά τα δύο έχουν πρωτογενή σχέση, καθώς αντίθετα με τις άλλες γλώσσες το σημαίνον δεν είναι μια τυχαία σειρά από γράμματα. Σε μια συνηθισμένη γλώσσα όπως τα Αγγλικά μπορούμε να συμφωνήσουμε όλοι να λέμε το σύννεφο car και το αυτοκίνητο cloud, και από την στιγμή που το συμφωνήσουμε και εμπρός να είναι έτσι. Στα Ελληνικά κάτι τέτοιο είναι αδύνατον. Γι’ αυτόν τον λόγο πολλοί διαχωρίζουν τα Ελληνικά σαν «εννοιολογική» γλώσσα από τις υπόλοιπες «σημειολογικές» γλώσσες.

Μάλιστα ο μεγάλος φιλόσοφος και μαθηματικός Βένερ Χάιζενμπεργκ είχε παρατηρήσει αυτή την σημαντική ιδιότητα για την οποία είχε πει «Η θητεία μου στην αρχαία Ελληνική γλώσσα υπήρξε η σπουδαιότερη πνευματική μου άσκηση. Στην γλώσσα αυτή υπάρχει η πληρέστερη αντιστοιχία ανάμεσα στην λέξη και στο εννοιολογικό της περιεχόμενο».

Όπως μας έλεγε και ο Αντισθένης, «Αρχή σοφίας, η των ονομάτων επίσκεψις». Για παράδειγμα ο «άρχων» είναι αυτός που έχει δική του γη (άρα=γή +έχων). Και πραγματικά, ακόμα και στις μέρες μας είναι πολύ σημαντικό να έχει κανείς δική του γη / δικό του σπίτι.

Ο «βοηθός» σημαίνει αυτός που στο κάλεσμα τρέχει. Βοή=φωνή + θέω=τρέχω. Ο Αστήρ είναι το αστέρι, αλλά η ίδια η λέξη μας λέει ότι κινείται, δεν μένει ακίνητο στον ουρανό (α + στήρ από το ίστημι που σημαίνει στέκομαι).

Αυτό που είναι πραγματικά ενδιαφέρον, είναι ότι πολλές φορές η λέξη περιγράφει ιδιότητες της έννοιας την οποίαν εκφράζει, αλλά με τέτοιο τρόπο που εντυπωσιάζει και δίνει τροφή για την σκέψη. Για παράδειγμα ο «φθόνος» ετυμολογείται από το ρήμα «φθίνω» που σημαίνει μειώνομαι. Και πραγματικά ο φθόνος σαν συναίσθημα, σιγά-σιγά μας φθίνει και μας καταστρέφει. Μας «φθίνει» – ελαττώνει σαν ανθρώπους – και μας φθίνει μέχρι και τη υγεία μας. Και φυσικά όταν θέλουμε κάτι που είναι τόσο πολύ ώστε να μην τελειώνει πως το λέμε; Μα φυσικά «άφθονο».

Έχουμε την λέξη «ωραίος» που προέρχεται από την «ώρα». Διότι για να είναι κάτι ωραίο, πρέπει να έρθει και στην ώρα του. Ωραίο δεν είναι ένα φρούτο ούτε άγουρο ούτε σαπισμένο, και ωραία γυναίκα δεν είναι κάποια ούτε στα 70 της άλλα ούτε φυσικά και στα 10 της. Ούτε το καλύτερο φαγητό είναι ωραίο όταν είμαστε χορτάτοι, επειδή δεν μπορούμε να το απολαύσουμε.

Ακόμα έχουμε την λέξη «ελευθερία» για την οποία το «Ετυμολογικόν Μέγα» διατείνεται «παρά το ελεύθειν όπου ερά» = το να πηγαίνει κανείς όπου αγαπά. Άρα βάσει της ίδιας της λέξης, ελεύθερος είσαι όταν έχεις την δυνατότητα να πάς όπου αγαπάς. Πόσο ενδιαφέρουσα ερμηνεία...

Το άγαλμα ετυμολογείται από το αγάλλομαι (ευχαριστιέμαι) επειδή όταν βλέπουμε ένα όμορφο αρχαιοελληνικό άγαλμα η ψυχή μας αγάλλεται. Και από το θέαμα αυτό επέρχεται η αγαλλίαση. Αν κάνουμε όμως την ανάλυση της λέξης αυτής θα δούμε ότι είναι σύνθετη από αγάλλομαι + ίαση(=γιατρειά).

Άρα για να συνοψίσουμε, όταν βλέπουμε ένα όμορφο άγαλμα (ή οτιδήποτε όμορφο), η ψυχή μας αγάλλεται και ιατρευόμαστε. Και πραγματικά, γνωρίζουμε όλοι ότι η ψυχική μας κατάσταση συνδέεται άμεσα με την σωματική μας υγεία.

Παρένθεση: και μια και το έφερε η «κουβέντα», η Ελληνική γλώσσα μας λέει και τι είναι άσχημο. Από το στερητικό «α» και την λέξη σχήμα μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε τι. Για σκεφτείτε το λίγο.

Σε αυτό το σημείο, δεν μπορούμε παρά να σταθούμε στην αντίστοιχη Λατινική λέξη για το άγαλμα (που άλλο από Λατινική δεν είναι). Οι Λατίνοι ονόμασαν το άγαλμα, statua από το Ελληνικό «ίστημι» που ήδη αναφέραμε σαν λέξη, και το ονόμασαν έτσι επειδή στέκει ακίνητο. Προσέξτε την τεράστια διαφορά σε φιλοσοφία μεταξύ των δύο γλωσσών, αυτό που σημαίνει στα Ελληνικά κάτι τόσο βαθύ εννοιολογικά, για τους Λατίνους είναι απλά ένα ακίνητο πράγμα.

Είναι προφανής η σχέση που έχει η γλώσσα με την σκέψη του ανθρώπου. Όπως λέει και ο George Orwell στο αθάνατο έργο του «1984», απλή γλώσσα σημαίνει και απλή σκέψη. Εκεί το καθεστώς προσπαθούσε να περιορίσει την γλώσσα για να περιορίσει την σκέψη των ανθρώπων, καταργώντας συνεχώς λέξεις.

«Η γλώσσα και οι κανόνες αυτής αναπτύσσουν την κρίση», έγραφε ο Μιχάι Εμινέσκου, εθνικός ποιητής των Ρουμάνων. Μια πολύπλοκη γλώσσα αποτελεί μαρτυρία ενός προηγμένου πνευματικά πολιτισμού. Το να μιλάς σωστά σημαίνει να σκέφτεσαι σωστά, να γεννάς διαρκώς λόγο και όχι να παπαγαλίζεις λέξεις και φράσεις.

Η ΜΟΥΣΙΚΟΤΗΤΑ

Η Ελληνική φωνή κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν «αυδή». Η λέξη αυτή δεν είναι τυχαία, προέρχεται από το ρήμα «άδω» που σημαίνει τραγουδώ.

Όπως γράφει και ο μεγάλος ποιητής και ακαδημαϊκός Νικηφόρος Βρεττάκος: «Όταν κάποτε φύγω από τούτο το φώς θα ελιχθώ προς τα πάνω, όπως ένα ποταμάκι που μουρμουρίζει. Κι αν τυχόν κάπου ανάμεσα στους γαλάζιους διαδρόμους συναντήσω αγγέλους, θα τους μιλήσω Ελληνικά, επειδή δεν ξέρουνε γλώσσες. Μιλάνε Μεταξύ τους με μουσική».

Ο γνωστός Γάλλος συγγραφεύς Ζακ Λακαρριέρ επίσης μας περιγράφει την κάτωθι εμπειρία από το ταξίδι του στην Ελλάδα: «Άκουγα αυτούς τους ανθρώπους να συζητούν σε μια γλώσσα που ήταν για μένα αρμονική αλλά και ακατάληπτα μουσική. Αυτό το ταξίδι προς την πατρίδα – μητέρα των εννοιών μας – μου απεκάλυπτε έναν άγνωστο πρόγονο, που μιλούσε μια γλώσσα τόσο μακρινή στο παρελθόν, μα οικεία και μόνο από τους ήχους της. Αισθάνθηκα να τα έχω χαμένα, όπως αν μου είχαν πει ένα βράδυ ότι ο αληθινός μου πατέρας ή η αληθινή μου μάνα δεν ήσαν αυτοί που με είχαν αναστήσει».

Ο διάσημος Έλληνας και διεθνούς φήμης μουσικός Ιάνης Ξενάκης, είχε πολλές φορές τονίσει ότι η μουσικότητα της Ελληνικής είναι εφάμιλλη της συμπαντικής.

Αλλά και ο Γίββων μίλησε για μουσικότατη και γονιμότατη γλώσσα, που δίνει κορμί στις φιλοσοφικές αφαιρέσεις και ψυχή στα αντικείμενα των αισθήσεων. Ας μην ξεχνάμε ότι οι Αρχαίοι Έλληνες δεν χρησιμοποιούσαν ξεχωριστά σύμβολα για νότες, χρησιμοποιούσαν τα ίδια τα γράμματα του αλφαβήτου. «Οι τόνοι της Ελληνικής γλώσσας είναι μουσικά σημεία που μαζί με τους κανόνες προφυλάττουν από την παραφωνία μια γλώσσα κατ’ εξοχήν μουσική, όπως κάνει η αντίστιξη που διδάσκεται στα ωδεία, ή οι διέσεις και υφέσεις που διορθώνουν τις κακόηχες συγχορδίες», όπως σημειώνει η φιλόλογος και συγγραφεύς Α. Τζιροπούλου-Ευσταθίου.

Είναι γνωστό εξάλλου πως όταν οι Ρωμαίοι πολίτες πρωτάκουσαν στην Ρώμη Έλληνες ρήτορες, συνέρρεαν να αποθαυμάσουν, ακόμη και όσοι δεν γνώριζαν Ελληνικά, τους ανθρώπους που «ελάλουν ώς αηδόνες». Δυστυχώς κάπου στην πορεία της Ελληνικής φυλής, η μουσικότητα αυτή (την οποία οι Ιταλοί κατάφεραν και κράτησαν) χάθηκε, προφανώς στα μαύρα χρόνια της Τουρκοκρατίας.

Να τονίσουμε εδώ ότι οι άνθρωποι της επαρχίας του οποίους συχνά κοροϊδεύουμε για την προφορά τους, είναι πιο κοντά στην Αρχαιοελληνική προφορά από ότι εμείς οι άνθρωποι της πόλεως.

Η Ελληνική γλώσσα επεβλήθη αβίαστα (στους Λατίνους) και χάρη στην μουσικότητά της. Όπως γράφει και ο Ρωμαίος Οράτιος «Η Ελληνική φυλή γεννήθηκε ευνοημένη με μία γλώσσα εύηχη, γεμάτη μουσικότητα».

Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 2012

Σε "μηδενική" απόσταση από την Γη περνά αστεροειδής τον ερχόμενο Φεβρουάριο

Στις 15 Φεβρουαρίου του 2013 ένας αστεροειδής πρόκειται να περάσει σε απόσταση αναπνοής από τη Γη, μια απόσταση που για τα αστρονομικά δεδομένα θεωρείται πρακτικά "μηδενική". Πρόκειται για τον αστεροειδή 2012 DA14 ο οποίος ήρθε "από το πουθενά" καθώς ανακαλύφθηκε μόλις στις αρχές του 2012 και πιο συγκεκριμένα στις 23 Φεβρουαρίου από το αστεροσκοπείο του OAM Observatory, στην La Sagra της Ισπανίας.


Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αστρονόμων ο 2012 DA14 πρόκειται να περάσει από τη Γη σε απόσταση 34.596 χλμ. μέσα δηλαδή από την τρoχιά της Σελήνης 0,09 LD (Lunar Distances) ακόμη και μέσα από τοις τροχιές των γεωσύγχρονων δορυφόρωνGPS και των κατασκοπευτικών που επιχειρούν από την συγκεκριμένη απόσταση!

Το μέγεθός του αρχικά είχε εκτιμηθεί στα 45 μέτρα στη συνέχεια όμως αυτό αναθεωρήθηκε προς τα πάνω στα 57 μέτρα, έχοντας μάζα περίπου 140.000+ μετρικών τόνων.

Αρχικά και με την ανακάλυψη του συγκεκριμένου αστεροειδή υπήρξε μια ανησυχία για πιθανή σύγκρουσή του με τη Γη, το Μάιο του 2012, όταν και διευκρινίστηκε με ακρίβεια η τροχιά του- η πιθανότητα αυτή αποκλείστηκε αφήνοντας ένα «παράθυρο» μόνο για το 2020 όπου και θα ξαναπεράσει κοντά από τον πλανήτη μας αλλά και αυτή η πιθανότητα στη συνέχεια θεωρήθηκε μηδαμινή.

Πάντως η κατάσταση της τροχιάς του κατά το πόσο σίγουροι είναι οι επιστήμονες για αυτή και πόσο όχι, ανέρχεται στο 4 με το 0 να αντιπροσωπεύει την πολύ καλή πρόβλεψη και το 9 την χειρότερη δυνατή.

Πάντως εάν το σώμα αυτό έπεφτε στη Γη θα προκαλούσε έκκληση ενέργειας ίση με 2,4 μεγατόνους ΤΝΤ – με την έκρηξη στην Tunguska της Ρωσίας να εκτιμάται στους 3 με 20 μεγατόνους- ικανή να εξαφανίσει μια ολόκληρη πόλη από προσώπου γης. Βέβαια ακόμη και αν κτυπούσε τη Γη θα ήταν πιο πιθανό να πέσει σε θάλασσα –καθώς το 70% του πλανήτη μας καλύπτεται από ωκεανούς- αλλά ακόμη και αυτή προοπτική θα φάνταζε και θα ήταν τρομακτική. Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι ανακαλύφθηκε πολύ αργά.

Τέτοια περιστατικά με αστεροειδείς να περνούν κοντά στη Γη συμβαίνουν σχετικά σπάνια. Το Φεβρουάριο ένας με διάμετρο 45 μέτρων πέρασε τόσο κοντά που η απόστασή του από τη Γη ήταν μικρότερη και από τους τηλεοπτικούς δορυφόρους! Τον περασμένο Νοέμβριο ένας άλλος με διάμετρο 360 μέτρα μπήκε ανάμεσα στη Γη και το φεγγάρι.

Το θέμα βέβαια και το ερώτημα σε αυτή την περίπτωση είναι τις θα γινόταν στην περίπτωση που ο αστεροειδής αυτός θα χτυπούσε τη Γη. Θα υπήρχε αρκετός χρόνος για να ετοιμαστεί κάποια αποστολή προς αναχαίτιση’ του; Ασφαλώς και όχι. Άρα τι θα μπορούσε να διασφαλίσει τη Γη από ένα μελλοντικό κακόβουλο αστεροειδή ο οποίος θα είχε τροχιά σύγκρουσης και θα εμφανιζόταν πραγματικά την τελευταία στιγμή;

Μόνο ένα πρόγραμμα μιας διαστημικής πλατφόρμας η οποία θα βρίσκεται μόνιμα στο διάστημα σε τροχιά έτοιμη να αναχαιτίσει τον εισβολέα έγκαιρα και όχι κατόπιν εορτής.

Απεικόνιση όπου διακρίνεται με τη μπλε γραμμή η τροχιά του 2012DA14, πάρα πολύ μέσα από την τροχιά της Σελήνης αλλά και αυτής των γεωσύγχρονων δορυφόρων (πράσινη γραμμή)

Δευτέρα 12 Νοεμβρίου 2012

Οι καλύτερες φωτογραφίες άγριας φύσης για το 2012

Στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Αγγλίας (Natural History Museum) στο Λονδίνο ανακοινώθηκαν οι νικητές του φετινού διαγωνισμού «Φωτογράφος της Χρονιάς για το Περιβάλλον και την Αγρια Ζωή»
Ιδού μία ενδεικτική παρουσίαση μερικών από τις καλύτερες φωτογραφίες που υποβλήθηκαν στον διαγωνισμό.

4:00 τα χαράματα, κάπου ανάμεσα στη Νορβηγία και στο Βόρειο Πόλο, η βρετανίδα φωτογράφος Αννα Χένλι διέκρινε από την κουπαστή ενός πλοίου την εικονιζόμενη, μισοπαγιδευμένη σε κομμάτια πάγου αρκούδα.

Πρώτο βραβείο φωτογράφου ηλικίας 15 έως 17 ετών
Η έφηβη αγγλίδα Ιβ Τάκερ απαθανάτισε αυτόν τον γλάρο στα νερά του Τάμεση όπου καθρεφτίζονται παραμορφωμένες οι γραμμές γειτονικού μεγάρου γραφείων.


Αγρια ζωή σε αστικό περιβάλλον
Ο φινλανδός Κάι Φάγκερστορμ φωτογράφισε τη «μυστική ζωή» ενός εγκαταλελειμμένου σπιτιού και των σημερινών ενοίκων του, όπως ο εικονιζόμενος σκίουρος.


Ο αυστριακός Ρόμπερτ Ζέρερ κέρδισε το πρώτο βραβείο στην κατηγορία της ασπρόμαυρης φωτογραφίας, με τη βοήθεια του εικονιζόμενου λαγού που κοντοστάθηκε σε καλλιεργημένο χωράφι της ανατολικής Αυστρίας.

Η νυχτερινή εξόρμηση για τροφή μίας από τις μόλις 500 τίγρεις της Σουμάτρας
Το επιβλητικό και απειλούμενο με εξαφάνιση ζώο περίμενε, σε απόσταση αναπνοής, ο φακός του αμερικανού Στιβ Γουίντερ.


Μεγάλος νικητής αναδείχθηκε ο Καναδός φωτογράφος Πολ Νίκλεν, με μία εντυπωσιακή υποβρύχια λήψη αυτοκρατορικών πιγκουίνων στην Ανταρκτική.

Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2012

Η λίμνη με τα 22 ναυάγια!!


Το Tobermory είναι μια μαγευτική περιοχή στο Οντάριο του...
Καναδά, που γίνεται πόλος έλξης πολλών επισκεπτών καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, εξαιτίας του φυσικού τοπίου και των κρυστάλλινων νερών της λίμνης Huron και του Κόλπου Georgian που την περιβάλλει.

Πρόκειται για έναν ιδανικό προορισμό για φυσιοδίφες, πεζοπόρους αλλά και λάτρεις της φύσης – μια «γιορτή για τα μάτια», όπως λένε χαρακτηριστικά οι ντόπιοι για τον τόπο τους. Ειδικότερα, μάλιστα, για τους δύτες το Tobermory θεωρείται… παράδεισος! Για ποιο λόγο;
Στο βυθό της λίμνης Huron υπάρχουν 22 ναυάγια πλοίων, ορισμένα από τα οποία είναι τα αρχαιότερα και καλύτερα διατηρημένα ναυάγια του Καναδά, που χρονολογούνται από τα μέσα του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα.Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να κολυμπήσουν κοντά σε αυτά ή να κάνουν βαρκάδα στην επιφάνεια της λίμνης, αλλά οι πιο τολμηροί μπορούν να καταδυθούν στο βυθό και να εξερευνήσουν από κοντά τα πλοία. Το πιο παλιό, μάλιστα, ναυάγιο χρονολογείται εδώ και 150 χρόνια, ενώ η φιγούρα του είναι ορατή από κάθε σημείο του κόλπου.Και μπορεί η εικόνα να φαντάζει τρομακτική στο θεατή, που αναρωτιέται τι θα συναντήσει μέσα στο νερό, όμως το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό, καθώς ο πρασινογάλαζος βυθός προσφέρει μια μοναδική εμπειρία εξερεύνησης που κόβει την ανάσα! Άλλωστε λίγες είναι οι ευκαιρίες που έχει ο καθένας να βρεθεί στο… κατάστρωμα ενός ναυαγισμένου πλοίου!



Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2012

101 χρόνια απο την γέννηση του Οδυσσέα Ελύτη

101 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα απο την γέννηση του μεγάλου ποιητή μας Οδυσσέα Ελύτη....








Ο ποιητής του Αξιον Εστί, το δεύτερο και δυστυχώς τελευταίο απο τότε Νόμπελ λογοτεχνίας για την Ελλάδα....και άλλα πολλά...
Στέκομαι όμως σήμερα σε μία αναδημοσίευση μέρους συνεντεύξεώς του επίκαιρη όσο ποτέ






Σήμερα συμπληρώνονται 101 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη.

Η Google, η κορυφαία μηχανή αναζήτησης με ένα doodle στην αρχική της σελίδα, τιμά τον μεγάλο μας ποιητή.

Ο βραβευμένος με Νόμπελ Οδυσσέας Ελύτης γεννήθηκε σαν σήμερα (2 Νοεμβρίου του 1911), υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές με πολλές διακρίσεις στο ενεργητικό του.

Σημαντικότερες το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979 και το Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 1960.

Έγινε γνωστός για τα ποιητικά του έργα Άξιον Εστί, Ήλιος ο πρώτος, Το Μονόγραμμα, Ο μικρός ναυτίλος, Τα Ρω του Έρωτα και Προσανατολισμοί.

Μια δήλωση που έκανε σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στις 19 Οκτωβρίου 1979, στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία με αφορμή την αναγγελία για τη βράβευσή του με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, σαρώνει σήμερα στα κοινωνικά δίκτυα και μοιάζει πιο επίκαιρη από ποτέ:

Διαβάστε τι είχε πει ο μεγάλος ποιητής μας:

« Ήδη, σας το είπα. Είναι η βαρβαρότητα. Τη βλέπω να 'ρχεται μεταμφιεσμένη, κάτω από άνομες συμμαχίες και προσυμφωνημένες υποδουλώσεις. Δεν θα πρόκειται για τους φούρνους του Χίτλερ ίσως, αλλά για μεθοδευμένη και οιονεί επιστημονική καθυπόταξη του ανθρώπου. Για τον πλήρη εξευτελισμό του. Για την ατίμωσή του.

Οπότε αναρωτιέται κανείς: Για τι παλεύουμε νύχτα μέρα κλεισμένοι στα εργαστήριά μας; Παλεύουμε για ένα τίποτα, που ωστόσο είναι το παν. Είναι οι δημοκρατικοί θεσμοί, που όλα δείχνουν ότι δεν θ' αντέξουν για πολύ. Είναι η ποιότητα, που γι' αυτή δεν δίνει κανείς πεντάρα. Είναι η οντότητα του ατόμου, που βαίνει προς την ολική της έκλειψη. Είναι η ανεξαρτησία των μικρών λαών, που έχει καταντήσει ήδη ένα γράμμα νεκρό. Είναι η αμάθεια και το σκότος. Ότι οι λεγόμενοι «πρακτικοί άνθρωποι» -κατά πλειονότητα, οι σημερινοί αστοί- μας κοροϊδεύουν, είναι χαρακτηριστικό.

Εκείνοι βλέπουν το τίποτα. Εμείς το πάν. Που βρίσκεται η αλήθεια, θα φανεί μια μέρα, όταν δεν θα μαστε πια εδώ. Θα είναι, όμως, εάν αξίζει, το έργο κάποιου απ' όλους εμάς. Και αυτό θα σώσει την τιμή όλων μας -και της εποχής μας.»

Πέμπτη 11 Οκτωβρίου 2012

Μακεδονικός Αγώνας 1904-1908



«Αποστολή: Παγωμένη Ανταρκτική»

Η έκθεση«Αποστολή: Παγωμένη Ανταρκτική» από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, που θα φιλοξενηθεί στον «Ελληνικό Κόσμο» από τον Οκτώβριο του 2012 μέχρι το Φεβρουάριο του 2013,αποτελεί την πιο αντιπροσωπευτική για την παγωμένη ήπειρο της Ανταρκτικής που σχεδιάστηκε ποτέ σε ευρωπαϊκό επίπεδο!

Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2012

΄Ελληνες με Ε κεφαλαίο.Ο Αθηνών Χρύσανθος



............
παραθέτω λίγα στοιχεία, απο την ζωή και το έργο του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρύσανθου, ο οποίος απεβίωσε τέλη Σεπτεμβρίου του 1949.
Ο κατά κόσμον Χαρίλαος Φιλιππίδης, γεννήθηκε στην Γρατινή Ροδόπης, αποφοίτησε απο την Θεολογική Σχολή της Χάλκης , συνέχισε τις σπουδές του στην Λειψία και την Λωζάννη και ορκίστηκε Μητροπολίτης Τραπεζούντας το 1913. Αγωνίστηκε για τα δίκαια της φυλής και την ανεξαρτησία του Πόντου με αποτέλεσμα το 1921 Τουρκικό δικαστήριο να τον δικάσει ερήμην εις θάνατον.
Το 1938 εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος Αθηνών. Κατά την διάρκεια της εισόδου των Γερμανών στην Αθήνα, στις 27.04.1941 ο Ελληνας φρούραρχος στρατηγός Καβράκος του ζήτησε να πάνε μαζί στους Αμπελοκήπους και να παραδώσουν εκεί την πόλη στον εχθρό, αρνήθηκε λέγοντας " έργο του Αρχιεπισκόπου είναι να απελευθερώνει και όχι να υποδουλώνει"
Δύο ημέρες μετά, ο Επίτροπος του Ναού της Μεταμορφώσεως Πλάκας Πλάτων Χατζημιχάλης του αναγγέλλει τον σχηματισμό της κυβέρνησης υπο τον στρατηγό Τσολάκογλου στην οποία μάλιστα ήταν ο ίδιος μέλος και καλεί τον Χρύσανθο να τους ορκίσει...
Η απάντηση του Χρύσανθου " Η Εθνική Κυβέρνησις την οποία όρκισα εξακολουθεί να υφίσταται και να συνεχίζει τον πόλεμον { εννοεί την κυβέρνηση η οποία αρχικά διέφυγε στον Κρήτη και απο εκεί στην Μέση Ανατολή } . Αλλη κυβέρνηση δεν δύναμαι να ορκίσω. Σε ύποπτες και αντεθνικές ενέργειες, που θα είναι εθνικά ολέθριες δεν μπορεί η Εκκλησία να δώσει τον όρκο και την ευλογία της"..........
Λίγες ώρες μετά τον επισκέπτεται για το ίδιο θέμα και ο υπασπιστής του Τσολάκογλου για να λάβει και αυτός την ακόλουθη απάντηση.." Εγώ δεν έρχομαι να ορκίσω κυβέρνηση προβληθείσα υπο του εχθρού , τας κυβερνήσεις ορίζει ο λαός ή ο Βασιλεύς. Η κυβέρνηση που όρκισα εξακολουθεί να υπάρχει και να δίδει τον υπέρ της ελευθερίας και του έθνους αγώνα στην Κρήτη"
Λίγες ημέρες μετά επαύθει απο τα καθήκοντά του και αντικαταστάθηκε με τις ευλογίες Τσολάκογλου απο τον Κορινθίας Δαμασκηνό.
Και τελειώνουμε με την συγκλονιστική διαθήκη του. Αφου ζητούσε συγνώμη απο όσους ελύπησε και συγχωρούσε όσους τον λύπησαν άφησε τα λιγοστά υπάρχοντά του [ άμφια, στυλογράφο, ράβδο } σε συνεργάτες του ιερείς έγραψε
" Οι συγγενείς μου κατά σάρκα θα σεβαστούν την μνήμη μου και δεν θα ζητήσουν συντάξεις και επιδόματα απο το κράτος. Αν κανείς αθετήσει την τελευταία μου τούτη θέληση , τον αποκηρύσσω απο συγγενή μου και παρακαλώ Εκκλησία και Πολιτεία να απορρίψωσι τοιαύτην ασεβήν αίτησιν".........

Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου 2012

13 Σεπτεμβρίου 1922 - Η Καταστροφή της Σμύρνης

Η Καταστροφή της Σμύρνης
Mε τον όρο καταστροφή της Σμύρνης αναφέρονται τα γεγονότα της σφαγής του ελληνικού και αρμενικού πληθυσμού της Σμύρνης από τους Τούρκους, καθώς και της πυρπόλησης της πόλης, που συνέβησαν το Σεπτέμβρη του 1922. Η καταστροφή αυτή άρχισε 7 ημέρες μετά την αποχώρηση και του τελευταίου ελληνικού στρατιωτικού τμήματος από την Μικρά Ασία και την είσοδο των ατάκτων του Κεμάλ Ατατούρκ στην πόλη. Η φωτιά που εκδηλώθηκε κατέκαψε όλη την πόλη εκτός από την μουσουλμανική και την εβραϊκή συνοικία, και διήρκεσε από τις 13 έως τις 17 Σεπτεμβρίου του 1922.
Προηγηθέντα της πυρπόλησης


Μετά την κατάρρευση του μετώπου και την άτακτη υποχώρηση και αναδίπλωση του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος από το Αφιόν Καραχισάρ, (στα μέσα Αυγούστου του 1922), άρχισε και ο ξεριζωμός ενός μεγάλου μέρους του χριστιανικού πληθυσμού (Ελλήνων και Αρμενίων) προς τη Μικρασιατική ακτή που κατά τους υπολογισμούς του Οικουμενικού Πατριαρχείου έφτανε τις 250.000. Επίσης στη Σμύρνη είχαν βρει καταφύγιο και 15.000 Αρμένιοι που συνωστίζονταν στα διάφορα ιδρύματα και σπίτια της Αρμενικής Κοινότητας.
Η αδιάκοπη όμως άφιξη των τρένων που μετέφεραν στρατιωτικά υπολείμματα και πρόσφυγες (υπολογίστηκε ότι έφταναν με ρυθμό 30.000 ατόμων την ημέρα) στη Σμύρνη, καθώς και οι έντονες φήμες της γενικής κατάρρευσης του μετώπου μεγάλωναν την ένταση και την ανησυχία του πληθυσμού, ενώ η προετοιμασία της ελληνικής διοίκησης για αναχώρηση δεν άφηναν πλέον τις παραμικρές αμφιβολίες για τη μετέπειτα εξέλιξη. Έναντι της έντρομης εκείνης κατάστασης που εξελίσσονταν, χαρακτηριστική υπήρξε η απάντηση του Έλληνα Υπάτου Αρμοστή Αριστείδη Στεργιάδη στον πρώην Νομάρχη Λέσβου και Διοικητή Χίου Γεώργιο Παπανδρέου, όταν ο δεύτερος του συνέστησε να ενημερώσει άμεσα τον ελληνογενή πληθυσμό για να φύγει, φέρεται να του δήλωσε: "Καλύτερα να μείνουν εδώ, να τους σφάξει ο Κεμάλ, γιατί αν πάνε στην Αθήνα θ΄ ανατρέψουν τα πάντα"
Στις 24 Αυγούστου/6 Σεπτεμβρίου αναχωρεί και το τελευταίο ελληνικό στρατιωτικό τμήμα. Την επομένη οι χιλιάδες των προσφύγων Έλληνες και Αρμένιοι που κατέκλυζαν όλο το μήκος της περίφημης προκυμαίας "Κε" της Σμύρνης μάταια περίμεναν πλέον τα επιταγμένα ελληνικά πλοία για τη μεταφορά τους στα γειτονικά ελληνικά νησιά. Μετά όμως από έντονη παρέμβαση του Αμερικανού Προξένου Γ. Χόρτον, (G. Horton), στάλθηκαν δύο αμερικανικά αντιτορπιλικά για την εξυπηρέτηση των προσφύγων. Την επομένη, 26 Αυγούστου/8 Σεπτεμβρίου (1922), αναχωρούν οι ελληνικές Αρχές Σμύρνης. O μέχρι τότε Έλληνας Ύπατος Αρμοστής της Σμύρνης Αρ. Στεργιάδης επιβιβάστηκε σε αγγλικό πολεμικό πλοίο που του διατέθηκε με προορισμό την Κωνσταντινούπολη.
Η αντίστροφη μέτρηση για την πόλη της Σμύρνης είχε πλέον φθάσει.
Ο ελληνικός στόλος



Στις 11 Σεπτεμβρίου του 1922, δηλαδή δύο ημέρες πριν την έναρξη της καταστροφής της πόλης είχε εκδηλωθεί κίνημα στη Χίο και στη Μυτιλήνη. Τούτο είχε ως συνέπεια όλος σχεδόν ο ελληνικός στόλος με το σύνολο των επίτακτων πλοίων να τεθεί υπό τους κινηματίες για τη μεταγωγή του ελληνικού στρατού προς το Λαύριο προκειμένου να επικρατήσει η επανάσταση στην Αθήνα. Μάλιστα δε, το ελληνικό θωρηκτό Κιλκίς που ναυλοχούσε και είχε ως βάση τη Σμύρνη, με την έκρηξη του κινήματος και υπό τον κυβερνήτη πλοίαρχο Δεμέστιχα μετέβη στη Σάμο όπου και παρέμεινε εκεί προκειμένου να επιβάλει την επανάσταση[8] παρότι οι καπνοί της καταστροφής, (κατά την ημέρα), και το φέγγος της πυρκαιάς, (κατά τη νύκτα), ήταν ορατοί τόσο από τη Χίο όσο και από τη Σάμο.


Στις 15 Σεπτεμβρίου 1922 κατά τη 3η ημέρα της καταστροφής της Σμύρνης το θωρηκτό Κιλκίς απέπλευσε και ενώθηκε με το θωρηκτό Αβέρωφ, μεταξύ Χίου Σάμου, που κατέρχονταν ολοταχώς το Αιγαίο προς Πειραιά προερχόμενο από Κωνσταντινούπολη αφού προηγουμένως είχε σημειωθεί ανταρσία και είχε αποχωρήσει από τη Διασυμμαχική Ανταντική ναυτική δύναμη, που ναυλοχούσε στο Βόσπορο, (στην οποία είχε ενταχθεί μετά την υπογραφή της ανακωχής του Μούδρου), υπό τον κινηματία κυβερνήτη Αντιπλοίαρχο Γ. Χατζηκυριάκο.

Από τη Βικιπαίδεια
Αυθεντικό video απ' την καταστροφή τής Σμύρνης το 1922!

Τρίτη 4 Σεπτεμβρίου 2012

Αγιασμός


Την Τρίτη 11-9-2012 θα πραγματοποιηθεί Αγιασμός ώρα 9 π.μ.
Θα δωθούν σύντομες οδηγίες στους μαθητές.
Καλή Χρονιά


Πέμπτη 21 Ιουνίου 2012

Καλό Καλοκαίρι

Εύχομαι σε όλους μαθητές και εκπαιδευτικούς καλό καλοκαίρι, καλή ξεκούραση και ειδικά για τους μαθητές της ΣΤ που μας αποχαιρέτησαν και άνοιξαν τα φτερά τους για το Γυμνάσιο αφιερώνω
την
Ιθάκη   K.Π. Kαβάφη



Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,
τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,
αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,
αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.

Να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος.
Πολλά τα καλοκαιρινά πρωιά να είναι
που με τι ευχαρίστησι, με τι χαρά
θα μπαίνεις σε λιμένας πρωτοειδωμένους·
να σταματήσεις σ’ εμπορεία Φοινικικά,
και τες καλές πραγμάτειες ν’ αποκτήσεις,
σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κ’ έβενους,
και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής,
όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά·
σε πόλεις Aιγυπτιακές πολλές να πας,
να μάθεις και να μάθεις απ’ τους σπουδασμένους.

Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη.
Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Aλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει·
και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί,
πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.

Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι.
Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.

Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε.
Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,
ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν.

Εύχομαι ο καθένας σας να βρει την Ιθάκη του. 

Τετάρτη 13 Ιουνίου 2012

ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ – ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ – ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
8ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΑΞΗ: ΣΤ΄2
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2011-2012

ΤΟ ΔΑΣΟΣ
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ – ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ – ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 – ΙΟΥΝΙΟΣ 2012
 
Συγγραφική ομάδα: ΣΤ’2 8ου Δ.Σ  Θεσ/νίκης

Μέλη:
Ελένη Αγγελούδη
Νικόλας Βεράνης
Σταύρος Ινταχόσα
Αναστασία Καραγιάννη
Ελένη Κατσάρα
Αλέξης Κορομπεϊνίκοβ
Ηλιάννα Άρτεμις Κουγιουμτζή
Μάλτα Κούρτογλου
Ευαγγελία Μαυρίδου
Άγγελος Ντερβίσης
Δημήτρης Ξυλογιάννης
Τατιάνα Παπουνίδου
Βασίλης Ροδανίδης
Δήμητρα Τατάρογλου
Χριστίνα Τατίδου
Κων/νος Τσιουπλάκης
Κλέι Φραχόλι  



Περιεχόμενα



Κεφάλαια:                                                                         Σελίδες:

Το δάσος – Εισαγωγή                                                          4-18
Βιοποικιλότητα                                                                   19-22
Απειλούμενα είδη                                                                23-25
Προστατευόμενες Περιοχές                                               26-29


 
ΤΟ ΔΑΣΟΣ

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ – ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ – ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

Το δάσος - Εισαγωγή
  
Τα δάση είναι βιοκοινότητες φυτών και ζωών, στις οποίες τα δέντρα κυριαρχούν. Τα δέντρα είναι τα μεγαλύτερα φυτά που υπάρχουν και κάτω απ΄την προστατευτική τους σκιά αναπτύσοντα μανιτάρια, βρύα, φτέρες, βότανα και θάμνοι. Από τα φυτά του δάσους ζουν -άμεσα (ως φυτοφάγα) ή έμμεσα (ως αρπακτικά)- έντομα, χελω- νες, σαλαμάνδρες, βάτραχοι, σαύρες, φίδια, αμέτρητα είδη πουλιών, καθώς και μικρά και μεγάλα θηλαστικά. Τα δάση είναι τα οικοσύστηματα με τη η μεγαλύτερη βιοποικιλότητα στη στεριά. Καταλαμβάνουν το ένα τρίτο περίπου της ξηράς στον πλανήτη μας  και στην Ευρώπη καλύπτουν περί τα 30% του εδάφους. Είναι ο πράσινος πνεύμονας της Γης μας παράγουν το μεγαλύτερο μέρος του απαραίτητου για την επιβίωση των  ζωών και ανθρώπων οξυγόνου. Μία οξία παράγει τόσο οξυγόνο όσο χρειάζονται την αναπνοή τους δέκα άνθρωποι. Επιπλέον, η συνεισφορά του δάσους στη ρύθμιση του κλίματος είναι ουσιαστική, διότι απορροφά και αποθηκεύει τα όμβρια ύδατα, τα οποία αποδίδει πάλι σιγά-σιγά στην ατμόσφαιρα, μέσω της εξάτμησης. Η υγρασία της ατμόσφαιρας διατηρείται σε κανονικά επίπεδα κι αυτό έχει ως συνέπεια να είναι πολύ πιο περιορισμένες οι κλιματικές διακυμάνσεις σε δασικές περιοχές, απ΄ό,τι σε στέπες ή σε ερήμους.
   Η ξυλεία των δασών είναι για τους ανθρώπους μια από τις σημαντικότερες πρώτες ύλες και μια σπουδαία πηγή ενέργειας. Οι άνθρωποι έμαθαν να εκμεταλλεύονται συστηματικά τα δάση και να εξάγουν την απαραίτητη γι΄αυτούς ξυλεία. Σκοπός της δασοκομίας είναι να μεριμνά, ώστε, τουλάχιστον στα γόνιμα εδάφη, να <<αναγεννάτε>> τόσο δάσος όσο αποψιλώνεται. Πρόσφατα, βέβαια, οι δασοκόμοι μαθαίνουν ότι, εκτός από την ποσοτική αειφορία, έχει μεγάλη σημασία για το δάσος η επαναφορά της οικολογικής του ισορροπίας, που προσβλέπει στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του δασικού οικοσυστήματος.

Πώς αναγεννώνται τα δάση

Όταν τα γέρικα δέντρα πεθαίνουν μέσα στα παρθένα δάση, ο κορμός τους αποσαθρώνεται σε κάποια σημεία και, με την πρώτη δυνατή καταιγίδα, γέρνουν και πέφτουν στο έδαφος. Κι εκεί, το νεκρό ξύλο γίνεται τροφή των βακτηρίων , των μανιταριών και των εντόμων, που κατά τη διαδικασία της αφομοίωσης του κάνουν το χώμα πλούσιο και εύφορο. Και δεν αργούν να βλαστήσουν οι σπόροι που ριζώνουν και γίνονται κι οι ίδιοι δέντρα. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο συνυπάρχουν κι αναπτύσσονται το ένα δίπλα στο άλλο, δέντρα διαφόρων ηλικιών. Στις φυτείες ξυλείας τοποθετούνται τα νεαρά δέντρα σε ειδικά -προστατευμένα από την ανεξέλεγκτη βοσκή των μεγάλων ζώων την άνοιξη- φυτώρια. Τα δέντρα στα φυτώρια είναι όλα της ίδιας ηλικίας. Ευτυχώς, σε κάποιες φυτείες μεγαλώνουν σήμερα και δέντρα διαφορετικών ηλικιών, κι αυτό είναι προτιμότερο για την επιβίωση κι άλλων φυτών και ζώων που χρειάζονται ένα μονιμότερο περιβάλλον για να αναπτυχθούν.

Παρθένο δάσος

Μόνο το ένα τρίτο των δασών της Γης είναι ανέγγιχτα από τους ανθρώπους, παρθένα δάση. Κυρίως είναι τα τροπικά δάση της βροχής. Στην Ευρώπη βρίσκουμε ελάχιστα πλέον ίχνη τέτοιων αρχαίων δασών. Σε κάποιες ζώνες προστασίας της φύσης έχουν αρχίσει τα δάση να επιστρέφουν στην «άγρια», αρχέγονή τους κατάσταση.

Η εξέλιξη του δάσους

Από τότε που τα πρώτα φυτά εμφανίστηκαν στην ξηρά, άρχισε κι ο ανταγωνισμός τους για το φως του ήλιου, την πηγή της ζωτικής τους ενέργειας. Τα φυτά που είχαν μεγάλα φύλλα ήταν σε καλύτερη μοίρα απ΄ αυτά που διέθεταν μικρά φυλλαράκια, ενώ κάποια άλλα που είχαν μακρύ και δυνατό μίσχο είχαν το «προβάδισμα» στη διεκδίκηση του φωτός από κείνα που δεν ευνοούνταν απ΄ το ύψος τους. Στην προσπάθειά τους να ψηλώσουν κι άλλο, οι μίσχοι σκλήρυναν, χόντρυναν και δημιούργησαν το ξύλο: τα δέντρα, λοιπόν, με τους κορμούς τους, εμφανίστηκαν στην πορεία της εξέλιξης. Τα πρώτα δέντρα ήταν συγγενείς φυτών τα οποία έχουν επιβιώσει σε μέγεθος μινιατούρας μέχρι σήμερα. Από το πετρωμένο ξύλο αυτών των αρχαίων δέντρων που έζησαν πριν από 400 εκατομμύρια χρόνια, στη Λιθανθρακοφόρα Περίοδο, που διήρκεσε 100 εκατομμύρια χρόνια, δημιουργήθηκε ο λιθάνθρακας. Περιέχει ακόμα και σήμερα την ηλιακή ενέργεια που είχαν απορροφήσει εκείνα τα δέντρα και την αποδίδει με την καύση.
     Τη Λιθανθρακοφόρα Περίοδο στην τεκτονική ιστορία της Γης ακολούθησε η Πέρμια Περίοδος και το κλίμα έγινε κρύο και ξηρό. Τότε εμφανίστηκαν τα πρώτα κωνοφόρα. Τα λεπτά και μυτερά τους φύλλα αποδείχθηκαν εξαιρετικά ανθεκτικά στην παγωνιά και την ξηρασία. Ύστερα από 100 εκατομμύρια χρόνια, κατά την Κρητιδική Περίοδο, τη χρυσή εποχή των δεινοσαύρων, εμφανίζονται πάνω στη μοναδική -τότε- ήπειρο της Γης, την Πανγαία, τα πρώτα ανθοφόρα φυτά. Σ΄ αυτά ανήκουν και όλα τα φυλλοβόλα δέντρα, αλλά και τα χόρτα και τα βότανα που καλύπτουν μεγάλο μέρος του εδάφους στα δάση.
         

Τα ελληνικά δάση

Η Ελλάδα είναι χώρα ορεινή και θα έπρεπε να έχει μεγάλες δασικές εκτάσεις όμως αυτές περιορίστηκαν από τις εκτεταμένες εκχερσώσεις για την ανάπτυξη της γεωργίας, από την έντονη υλοτόμηση, την υπερβόσκηση και τις πυρκαγιές.

Η ελληνική βλάστηση διαμορφώνεται από το ανάγλυφο, το κλίμα και το υπόστρωμα του εδάφους.

Η Ελλάδα στην Ευρώπη κατέχει τη 2η θέση μετά την Ιβηρική χερσόνησο με 5800-6000 είδη φυτών.
           
Το 13%  των ειδών της χλωρίδας μας είναι ενδημικά φυτά δηλαδή φυτά που υπάρχουν μόνο στην πατρίδα μας και πουθενά αλλού στον κόσμο.

Ανάλογα με τις κλιματικές –εδαφικές συνθήκες και το υψόμετρο διακρίνουμε στην Ελλάδα τις εξής ζώνες βλάστησης.




Βλάστηση των μεσογειακών περιοχών

Στις υγρές περιοχές του μεσογειακού κλίματος αναπτύσσονται δάση αείφυλλων, σκληρότερων ειδών, ψηλοί πυκνοί θαμνώνες που ονομάζονται μακοί, ενώ στις εξής περιοχές αναπτύσσονται χαμηλοί αραιοί θάμνοι που ονομάζονται φρύγανα. Εκτός από τη βλάστηση μακί και τα φρύγανα παρουσιάζονται και τα συστήματα των μεσογειακών κωνοφόρων, που συνδέονται με τις συνθήκες του εδάφους και την ανθρώπινη παρέμβαση.

Ξεκινώντας από τα θερμότερες προς τις ψυχρότερες περιοχές της Ελλάδας και από τα χαμηλά προς τα ψηλά αναπτύσσονται οι εξής φυτικοί σχηματισμοί ή διπλάσιες.

α. Θαμνώδεις Σχηματισμοί

Ι. Φρύγανα στις ξηρότερες περιοχές και μέχρι υψόμετρο 300 μέτρα περίπου. Απαρτίζονται από αραιούς χαμηλούς θάμνους με μικρά και συχνά χνουδωτά κλαδιά και είναι προσαρμοσμένοι στη θερινή ξηρασία.

Κυρίαρχα είδη στα φρύγανα είναι:
Το θυμάρι, η αστοιβή, η θρούμπα, η λεβάντα, η αφάνα, η ρίγανη, το αμάραντο.

ΙΙ. Μακί στις υγρότερες περιοχές μέχρι υψόμετρο 700 μέτρα και καλύπτει το 27,5% της έκτασης της χώρας μας. Κυρίαρχα φυτά είναι θάμνοι ύψους μέχρι 2-2,5 μέτρων.

Κυρίαρχα είδη είναι:
Το πουρνάρι, η κουμαριά, ο σχίνος, το φιλύκι, η άρια, η χαρουπιά, τα ρείκια, η μυρτιά, η αγριελιά, και ακόμη μαζί τους απαντώνται αείφυλλα ή φυλλοβόλα είδη όπως η δάφνη, η λαδανιά, η άρκευθος, το αγριοκυπάρισσο, η αγριοκουμαριά, η κουτσουπιά, το σπάρτο, η ασπαθιά, το σπαράγγι.

Στις πιο υγρές περιοχές των ορίων εξάπλωσης των μακί και στις όχθες χειμάρρων ή ρευμάτων απαντώνται, δείχνοντας το δρόμο του νερού, η πικρο δάφνη και η λυγαριά. Η βλάστηση μακί συναντάται στη Χαλκιδική, το Πήλιο, ( μέχρι τα 500 μέτρα ) την Εύβοια, την Κρήτη, την παράκτια Θράκη, τα νησιά του Αιγαίου, ( εκτός από το μεγαλύτερο μέρος των Κυκλάδων ) τον Όλυμπο ( από τα 300 μ. έως τα 600 μ. υψόμετρο ) και τα παράλια του Αμβρακικού.

β. Δενδρωσεις Σχηματισμοί

Μεικτά δάση φυλλοβόλων

Σ’αυτά κυριαρχούν τα είδη βελανιδιάς.

Δάση με πλατύφυλλη βελανιδιά κυριαρχούν στη Βόρεια Ελλάδα όπου κυριαρχούν χαμηλότερες θερμοκρασίες, ενώ στην Πελοπόννησο και τη Στερεά σχηματίζουν αραιές συστάδες.


        Δάση με χνοώδη δρυ απαντώνται αμιγή σε ξηρές περιοχές, ενώ στις υπόλοιπες      είναι ανάμικτα με την πλατύφυλλο βελανιδιά. Η χνοώδης και ήμερη βελανιδιά απαντώνται στην ηπειρωτική Ελλάδα και στα νησιά του Αιγαίου.


Ορεινά δάση κωνοφόρων

Σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και σε υψόμετρα πάνω από 800 μ. επικρατούν είδη κωνοφόρων που αντέχουν στο ψύχος όπως η μαύρη πεύκη, η κεφαλληνιακή ελάτη, η δασική πεύκη, το ρόμπολο και η υβριδογενής ελάτη, που συναντώνται στα βουνά της Πελοποννήσου και στη Β. και Κ. Ελλάδα.


Δάση δασικής πεύκης απαντούν στα όρη των Σερρών και της Δράμας, στα Πιέρια όρη και στον Όλυμπο σε υψόμετρο μεγαλύτερο από 1100 μέτρα.B

Ηπειρωτικές κεντροευρωπαϊκές δενδρώδεις διαπλάσεις

Ι. Η ζώνη που κυριαρχεί η πλατύφυλλη βελανιδιά στις βόρειες οροσειρές της χώρας στην Πελοπόννησο και στην Στερεά Ελλάδα. Η ευθύφυλλη βελανιδιά κυριαρχεί  στην ενδοχώρα της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης. Εδώ συναντάται και ο γάβρος και συχνά ονομάζονται δάση βελανιδιάς- γάβρου. Στις ίδιες περιοχές συναντάται η καστανιά.

ΙΙ. Τα αμιγή δάση δασικής οξιάς απαντώνται στις περιοχές της Θεσσαλίας, της Ηπείρου και της Μακεδονίας πάνω από 700 και μέχρι τα 1700 μέτρα. Η ανατολική οξιά απαντά στην Ανατολική Μακεδονία μέχρι τη χερσόνησο του Άθω.


Υποαλπικά και αλπικά συστήματα

Στις κορυφές των βουνών σε υψόμετρα πάνω από 1700μ. έως 2900μ. και απαντούν φυτά και ζώα χαρακτηριστικά αυτών των συστημάτων. Μέχρι κάποιο ύψος συναντάμε μεμονωμένα δέντρα και υψηλότερα τη θέση τους παίρνουν θάμνοι και ποώδη φυτά που σχηματίζουν τα αλπικά λιβάδια.

Υποτροπικά συστήματα

Η υποτροπική βλάστηση συναντάται στην Κρήτη και συγκεκριμένα στο φοινικόδασος του Βάι με το φοίνικα του Θεόφραστου.




Δάσος με οξιές σε υψόμετρο μέχρι και 500 μ. (μέσοι ορεινοί όγκοι). Τα δάση με οξιές -για την ακρίβεια, τα μικτά δάση με οξιές- είναι η συνηθέστερη μορφή φυσικού δάσους που έχουμε στην Κεντρική Ευρώπη αλλά και σε πάρα πολλά δάση της ηπειρωτικής Ελλάδας


Σχεδόν παρθένο έχει γίνει πάλι αυτό το δάσος στην Ελλάδα (το Φρακτό Δράμας). Εδώ, πολλά δάση αφήνονται να επιστρέψουν ξανά στη φυσική τους κατάσταση.Έτσι, τα δέντρα πεθαίνουν από φυσικό θάνατο και οι επιστήμονες μαθαίνουν πολλά για τις φυσικές ζωτικές διεργασίες στο δάσος.







Στα κοιτάσματα του λιγνίτη μπορεί κανείς να ανακαλύψει ακόμα ολόκληρους απανθρακωμένους κορμούς ή κούτσουρα δέντρων. Ο λιγνίτης δημιουργήθηκε πριν από εκατομμύρια χρόνια, σε μια εποχή που τα δάση έμοιαζαν πολύ με τα σημερινά.





Το αρκουδοβότανο ήταν στις δόξες του πριν από 300 εκατομμύρια χρόνια. Τότε ψήλωνε και γινόταν δέντρο.
                                    





Τα δάση στην Ελλάδα

Η Ελλάδα γενικά είναι χώρα ορεινή και θα έπρεπε να έχει μεγάλες εκτάσεις δασών. Ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι τα παλιότερα χρόνια ήταν πολύ περισσότερο δασωμένη .Τα ελληνικά δάση όμως περιορίστηκαν από τις εκτεταμένες εκχερσώσεις για την ανάπτυξη της γεωργίας, από την έντονη υλοτόμηση, την υπερβόσκηση και τις πυρκαγιές κατά τις  δεκαετίες από την σύσταση του Ελληνικού κράτους μέχρι το 1950 μ.Χ. Τα δάση μας όμως και σύμφωνα με μελέτες επίσημων επιστημονικών φορέων άρχισαν να επανακάμπτουν και να αναζωογονούνται με αποτέλεσμα να καταλαμβάνουν σχεδόν την διπλάσια έκταση μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Οι φυσικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη διαμόρφωση της ελληνικής βλάστησης είναι το ανάγλυφο, το κλίμα και το υπόστρωμα του εδάφους. Τα πετρώματα από τα οποία αποτελούνται τα βουνά, οι κάμποι, τα νησιά και τα φαράγγια είναι πολλών ειδών και ηλικιών. Ανάλογα με τις αλλαγές που υφίσταντο διαμορφώθηκαν και στον ελλαδικό χώρο. Έτσι αν και η Ελλάδα έχει μικρή έκταση παρουσιάζει όμως σημαντική γεωμορφολογική ποικιλία. Αυτό σε συνδυασμό με το ευρύ φάσμα κλίματος που τη χαρακτηρίζει-από υποτροπικό έως πραγματικά αλπικό-προκάλεσαν και ευνόησαν την ανάπτυξη πλούσιας χλωρίδας και πανίδας.



Δασοκομία στο Ελληνικό δάσος.


Η Δασοκομία, ή Δασοκομική, αποτελεί κλάδο της Δασοκομίας με αντικείμενο την ορθή εκμετάλλευση των δασικών εκτάσεων. Περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως:
Ø      Φύτευση ,αναδάσωση, μεταφύτευση δέντρων
Ø      Αραίωση και συντήρηση δασών και δεντρόφυτων εκτάσεων
Ø      Υλοτομία: κοπή δέντρων και παραγωγή ξυλείας
Ø      Συλλογή φυσικών δασικών υλικών όπως: κόμμι, βαλάτας, και άλλα κόμμεα, φελλός, ρητίνες(ρετσίνη),βάλσαμα, καπόκ, φύκια, βελανίδια, αγριοκάστανα, βρύα και λειχήνες.
Ø      Δασοκομικές απογραφές, έλεγχος της αποδοτικότητας των δέντρων, αποτίμηση της δασικής ξυλείας
Ø      Προστασία από δασικές πυρκαγιές.

Το  ελληνικό δάσος και κλίμα.

Η ύπαρξη δασικών εκτάσεων επηρεάζει το κλίμα και το μικροκλίμα γιατί αμβλύνει τις ακραίες θερμοκρασίες μειώνοντας τις μεγάλες και αυξάνοντας τις μικρές κατά 5.0οC . Αυτό συμβαίνει γιατί το δάσος με την κομοστέγη του αφενός εμποδίζει τη διαφυγή της γήινης ακτινοβολίας και αφετέρου συγκρατεί μέρος της ηλιακής , αλλά και με τη λειτουργία της διαπνοής το δάσος απορροφά θερμότητα από το περιβάλλον, προκειμένου να εξατμιστεί το νερό από τα φύλλα.
Τα δασικά δέντρα ακόμη ελαττώνουν την ταχύτητα των ανέμων και γι’αυτό συχνά χρησιμοποιούνται σαν αντιανεμικός φράχτης.




Το “εργοστάσιο” του Ελληνικού δάσους.

Ένα προϊόν του δάσους είναι το ξύλο. Πολλοί τύποι ξύλου που χρησιμοποιούνται για έπιπλα, δάπεδα, οικοδομές, παιχνίδια κ.ά. συλλέγεται από τα δάση. Το ξύλο χρησιμοποιείται επίσης ως καύσιμη ύλη μαζί με τα φρύγανα αλλά και στην παραγωγή χαρτιού και χαρτονιού. Υπάρχουν επίσης και άλλα προϊόντα του δάσους που εκμεταλλεύεται ο άνθρωπος όπως οι καρποί(π.χ. πορτοκάλια, μήλα κ.ά.), ξηροί καρποί(π.χ. φουντούκια-φουντουκιές, αμύγδαλα-αμυγδαλιές, κάστανα-καστανιές κ.ά.),φυτά με θεραπευτικές ιδιότητες ή αλλιώς βότανα(τίλιο, φλαμούρι, μελισσόχορτο, λουΐζα, δυόσμος, μολόχα, φασκόμηλο, τσάι του βουνού, ρίγανη, καλεντούλα, εχινάκεα, φλισκούνι, δεντρολίβανο, ευκάλυπτος, άγριο τριαντάφυλλο, δάφνη κ.ά.), αρωματικά φυτά(ρίγανη, σαλέπι, θυμάρι), μελισσοτροφικά φυτά που είναι απαραίτητα για την παραγωγή μελιού, διάφορα είδη μανιταριών(άγρια μανιτάρια, τρούφα, portobello, ασπρομανίταρο, πλευρώτους, μορχέλα, αμανίτης, καισαρικός, κανθαρέλλα, βασιλομανίταρο κ.ά.) και διάφορα εκκρίματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 40% των φαρμάκων έχει ως βάση του τα φυτά των δασών.

Οι άνθρωποι και το Ελληνικό δάσος.

Ο άνθρωπος συνδέθηκε με το δάσος από την πρώτη στιγμή της εμφάνισης του πάνω στη γη και μάλιστα στενότατα. Το δάσος του εξασφάλισε τροφή, στέγη, προστασία, ψυχαγωγία και εργασία. Επίσης το δάσος του έδωσε τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες για κοινωνικές, θρησκευτικές, καλλιτεχνικές και άλλες εκδηλώσεις και απασχολήσεις για την πνευματική, κοινωνική και πολιτιστική του άνοδο.
Στο δάσος εκτελείται υλοτομία. Στα παλιά χρόνια οι άνθρωποι εκτελούσαν την υλοτομία λόγω ανάγκης π.χ. χρειαζόταν ξύλα για το χειμώνα. Σήμερα υπάρχει η επιτρεπτή υλοτομία ενώ η παράνομη υλοτομία διώκεται. Σε ορισμένα μέρη ακόμα απαγορεύεται αυστηρά. Πολλά από αυτά είναι και οι εθνικοί δρυμοί. Πολλοί άνθρωποι βρίσκουν εργασία στο δάσος. Υπάρχουν πολλά επαγγέλματα που εκτελούνται στο δάσος όπως:

Ø      Ο βοσκός(πολλά ζώα αφήνονται από τους βοσκούς στο δάσος να βοσκήσουν).
Ø      Ο ξυλοκόπος/υλοτόμος
Ø      Ο μελισσοκόμος(το δάσος μας παρέχει μέλι)
Ø      Ο δασοφύλακας
Ø      Ο διαχειριστής οικοσυστημάτων και δασών
Ø      Ο περιβαλλοντολόγος/δασολόγος
Ø      Ο κτηνοτρόφος(βιολογικής κτηνοτροφίας)
Ø      Ο δασοβιολόγος(ερευνεί τη βασική  βιολογία)
Επίσης το δάσος σήμερα χρησιμοποιείται σαν χώρος αναψυχής τουριστών και άλλων ανθρώπων. Ωστόσο το δάσος χρησιμοποιείται από τους ανθρώπους και σαν χώρος κυνηγιού. Παλιά οι άνθρωποι κυνηγούσαν ζώα στο δάσος ως ανάγκη για βασική τροφή. Σήμερα το κυνήγι γίνεται ως μια ακόμα δραστηριότητα στη φύση και ως φυσική εξάσκηση ενός πρωτογενούς (πρωταρχικού)ανθρώπινου σώματος και ανάγκης ενώ σε μέρη όπως οι εθνικοί δρυμοί απαγορεύεται το κυνήγι.

Το κυνήγι στο ελληνικό δάσος

(Από το κυών και άγω =οδηγώ το σκύλο, προσπαθώ να πιάσω άγρια ζώα ή πουλιά με τη βοήθεια σκύλων).Η κάρπωση ή η σύλληψη άγριων ζώων ή πτηνών για περιβαλλοντικούς λόγους από τον άνθρωπο, με κύριο σκοπό να εξασφαλίσει τροφή ή άλλα χρήσιμα πράγματα. Στους   νεώτερους χρόνους, το κυνήγι χρησιμοποιείται πολύ και ως σπορ. ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Στην πρωτόγονη εποχή ο άνθρωπος ζούσε κυρίως από το κυνήγι, το συνέχισε, όμως και μετά την εξημέρωση των ζώων και την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας. Τα μέσα που χρησιμοποιούσε ήταν ποίκιλα: από τα πιο πρωτόγονα(πέτρα, τόξο, κοντάρι, παγίδα)έως τα πιο σύγχρονα κυνηγετικά όπλα. Η χρησιμοποίηση των μετάλλων έκανε πιο αποτελεσματικό το κυνήγι. ΤΡΟΠΟΙ ΚΥΝΗΓΙΟΥ: Οι τρόποι του κυνηγιού είναι πολλοί. Από την αρχαιότητα σε αρκετές πηγές αναφέρονται οι τρόποι και η δεοντολογία του κυνηγιού όπως π.χ στου <<Κυνηγετικού>> του Ξενοφώντα, τον 4ο π.Χ αιώνα.Από την αρχαιότατη ακόμα εποχή,ο άνθρωπος χρησιμοποίησε τα σκυλιά. Το εξασκημένο σκυλί μπορεί να ανακαλύπτει τα ίχνη του άγριου ζώου και να ειδοποιεί για την παρουσία του. Χρησιμοποιείται επίσης το γεράκι.         

Δάσος και Αναψυχή

Το δάσος προσφέρει στον άνθρωπο, ιδιαίτερα της πόλης, έναν μοναδικό χώρο αναψυχής και αγαλλίασης. Είναι ο τόπος που δίνει την δυνατότητα στον άνθρωπο να ξεφύγει από το σύγχρονο τρόπο ζωής που τον καταπιέζει, να ξεκουραστεί και να ηρεμήσει. Ο καθαρός αέρας του δάσους, η ομορφιά και η ηρεμία που βρίσει κάνεις μέσα σαΐτα είναι ο αντίποδας στα καυσαέρια, στο θόρυβο και το άγχος της πόλης. Το δάσος προσφέρεται και ως χώρος εφαρμογής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Η άμεση επαφή των μαθητών με τη ζωή στο δάσος του βοήθα να αναπτύξουν υπεύθυνες στάσεις και συμπεριφορές απέναντι στο περιβάλλον. Κάθε οικοσύστημα, με διαφόρους μηχανισμούς έλεγχου που διάθετε, μπορεί να ξεπεράσει ικανοποιητικά κάποιες απότομες μεταβολές οι οποίες προκαλούνται από ενδογενείς ή  εξωγενείς παράγοντες, εφόσον οι μεταβολές αυτές δεν ξεπερνούν τα όρια ‘’ευσταθείας’’  του οικοσυστήματος. Με τον ορό ευστάθειας εννοούμε ην ικανότητα του συστήματος να επαναφέρει σε κατάσταση ισορροπίας τη δομή και τη λειτουργιά του.
Η διαταραχή μπορεί να θεωρηθεί ως ‘’φυσικό γεγονός’’ κι αποτελεί αναπόσπαστο στοιχειό στην εξέλιξη των οικοσυστημάτων  δεν ξεπερνά τα όρια της ευσταθείας του οικοσυστήματος.
Ένας έντονος όμως διαταραχών μπορεί να οδηγήσει σε υποβάθμιση του οικοσυστήματος.
Για το δάσος, αίτια διαταραχών μπορεί να είναι η ξηρασία, οι ισχυροί άνεμοι, οι χιονοπτώσεις, τα παθογόνα έντομα και οι μικροοργανισμοί, η φωτιά, η βοσκή, η ρύπανση και η κακή διαχείριση του από τον άνθρωπο. Οι διαταραχές αυτές μπορεί να καταταγούν σε βιοτικές ή αβιοτικές, ενδογενείς ή εξωγενείς. Οι εξωγενείς προκαλούνται κυρίως από τον άνθρωπο και οδηγούν στην υποβάθμιση του οικοσυστήματος του δάσους.




Ο κίνδυνος των πυρκαγιών

Σε ότι αφορά την αντιμετώπιση των πυρκαγιών οι προσπάθειες θα πρέπει να στοχεύουν αφενός μεν στην κατά το δυνατό μείωση τους και αφετέρου στον περιορισμό των καταστροφών. Για να υπάρξει μείωση των πυρκαγιών πέραν της αυτονόητης αποτελεσματικής αστυνόμευσης των δασών, απαιτείται μια πολυσχιδής  και πολύπλευρη ενημέρωση, που θα βασίζεται σε κατάλληλο πρόγραμμα καταρτισμένο από ειδικούς στη <<διαμόρφωση κοινής γνώμης>> και θα απευθύνεται σε όλο τον Ελληνικό λαό, ανεξάρτητα ηλικίας η επαγγέλματος. Ταυτόχρονα οι σχέσεις της δασικής υπηρεσίας με τον πολίτη θα πρέπει να επανασχεδιαστούν. Κύριος λόγος που συνηγορεί για αυτό, είναι η διαπίστωση πως κανένα σοβαρό πρόγραμμα δασικής ανάπτυξης ή προστασίας δεν μπορεί να προωθηθεί και να πετύχει, αν δεν εξασφαλίζει τη συμπαράσταση και την ενεργή υποστήριξη της κοινής γνώμης. Οι δασικές υπηρεσίες συνεπώς θα πρέπει να κληθούν να εφαρμόσουν μια νέα πολιτική, που θα επιχειρεί να κάνει τον πολίτη κάτοχο των ωφελημάτων του δάσους και τα αναπτυξιακά δασικά προγράμματα θα πρέπει να περιλαμβάνουν όλο και περισσότερα έργα που θα βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής του. Ταυτόχρονα θα πρέπει να τις παρασχεθούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις για μια ικανοποιητική αστυνόμευση του δασικού πλούτου.
Για να υπάρξει εξάλλου μείωση των καταστροφών, θα πρέπει να αυξηθεί η ετοιμότητα των υπηρεσιών που ασχολούνται με την καταστολή και ταυτόχρονα να βελτιωθεί η υποδομή που θα επιτρέπει την άνετη και ταχεία χρήση των διατιθεμένων μέσων. Κρίσιμο εν προκειμένω ζήτημα είναι και εξασφάλιση όλων εκείνων των μέσων και προϋποθέσεων που απαιτούνται για τη γρήγορη επισήμανση και αναγγελία ώστε να εξασφαλίζεται η έγκαιρη επέμβαση. Θα πρέπει επίσης να εξεταστεί σοβαρά η δημιουργία ειδικών μονάδων αντιμετώπισης των πυρκαγιών από εθελοντές, ομάδες και σύλλογοι φίλων των δασών όπως φιλοπεριβαλλοντικές οργανώσεις, Κυνηγητικοί Σύλλογοι, πρόσκοποι κ.τ.λ., στους οποίους θα πρέπει να δοθούν ελκυστικά κίνητρα, ώστε να πετύχει ο θεσμός και να εξασφαλίζεται το αναγκαίο προσωπικό τόσο για το έργο της καταστολής όσο και κυρίως της εν συνέχεια φύλαξης για την αποτροπή αναζωπυρώσεων.    

Τέχνη και δάσος
Το δάσος και γενικότερα η φύση ήταν και είναι ένα από τα αγαπημένα θέματα των καλλιτεχνών. Ζωγράφοι και ποιητές έχουν δώσει μέσα από την τέχνη τους τη δική τους μοναδική ματιά στο δάσος. Τοπία, δέντρα και λουλούδια τα συναντάμε τόσο σε ποιήματα όσο και σε πίνακες.
Ποίηση
Αντώνης Γκαντζής
Όνειρο στο δάσος
Όταν χάνεσαι στο δάσος θεληματικά
(φυγάς απ' τα κοινά της κάθε μέρας)
γυρεύοντας το σπάνιο μανιτάρι του παραμυθιού
γίνεσαι ίσκιος διάφανος που όλο κυλά
και συνυπάρχεις με τις δροσοσταλίδες...
Πυκνοί κισσοί το μέτωπό σου στεφανώνουν
και δέντρα γιγαντόσωμα - ουράνιες σκάλες - σε καλούν
Τόσο μικρός λοιπόν; τόσο μικρός;
αναρωτιέσαι.
Αίφνης, μια ηλιαχτίδα,
περνά τα φύλλα και πέφτει εκεί μπροστά σου!
Και να το θαύμα!
Ιδού το όνειρο το επιθυμητό!
Σαν προσφορά στα μάτια σου, σ' απόσταση ανάσας
φυτρώνει ποικιλόχρωμο το σπάνιο μανιτάρι!
Να που δεν είσαι μόνος, μα πρέπει να θυμάσαι
πως αν το αγγίξεις θα σβηστεί στον κόσμο του και πάλι!
Βιάστηκες όμως...
Το ελησμόνησες απ' την πολλή χαρά σου
κι αμέσως γίνηκε καπνός στους μυρωμένους ίσκιους
Στο άγγιγμά σου χάθηκε το σπάνιο εκείνο πλάσμα
και τώρα εσύ ξοπίσω του γυρεύεις το χαμό σου...
ή πως ακουμπάς την καρδιά σου
πάνω στη χαρά ενός παιδιού
που παίζει με τα χελιδόνια στο βάθος της αυγής,
κι ύστερα, καθώς τελειώνει τ' όνειρο,
φεύγεις για τα ξένα,
μήπως και βρεις στο δρόμο σου
τα χρόνια που έχεις χάσει.
Κλείνω την πόρτα.
Κι εγώ θυμάμαι, όπως και σεις,
των στεναγμών τα πεύκα.

Μανιφάβας Θανάσης
Η μοναξιά των βουνών
Όμηρο της μνήμης δεμένο πιστάγκωνα με πλάνεψαν αερικά
Ναυαγός σε ξέρες απόμεινα...
να μιλά μοναχός μια γλώσσα ακατάληπτη.
Και πριν ταξιδέψω στο λιμάνι της μεγάλης σιωπής
θέλω ν' ανέβω στα βουνά να ξαναμιλήσω τη γλώσσα μου
μ' αρχαία κλαριά και πέτρες, βρύσες κι αγάλματα.
Τα βουνά σέβονται τις μνήμες, όπως οι άνυδροι κάμποι
τους ίσκιους.
Η μοναξιά, μεγάλη ερωμένη της περισυλλογής,
αποτύπωσε τις αισθήσεις της σε πέτρινα πεζούλια
και τέμπλα
κορμούς δέντρων κι αθέατα μονοπάτια.
Κάθε χαρακιά σε πέτρα μήνυμα τρυφερότητας χωρίς αποδέκτη
πλανιέται αδιόρατα στην ατμόσφαιρα
σαν ήχος φλογέρας χτισμένος μ' αγκωνάρια πόνου.



Στο καταπράσινο δάσος

Στο καταπράσινο δάσος
δυο πουλάκια πετούν
από δέντρο σε δέντρο
και κελαηδούν.
Φτιάχνουν το σπίτι τους
με κόπο και αγώνα
με ξυλάκια, χόρτα, νερό και χώμα
αυτή θα είναι η φωλιά τους
κι εκεί θα κάνουν τα παιδιά τους.
Όταν τέλειωσαν τη φωλιά τους
χαίρονται για το δημιούργημά τους
είναι χαρούμενα πάρα πολύ
κελαηδούν από κλαδί σε κλαδί.
Μα σε λίγο ξαφνικά
όταν γυρνάνε στη φωλιά
ξυλοκόποι χτυπούν
και το δέντρο κόβουν.
Και το μικρό τους σπιτικό
έγινε κομματάκια
τα καημένα τα πουλάκια
έμειναν χωρίς φωλιά.


Μιλτιάδης Μαλακάσης

 

Το Δάσος


Το δάσος που λαχτάριζες
ώσπου να το περάσεις,
τώρα να το ξεχάσεις
διαβάτη αποσπερνέ.

Μια αυγινή, το κούρσεψαν
ανίδρωτοι λοτόμοι,
κι εκεί είναι τώρα δρόμοι
διαβάτη αποσπερνέ.

Το τρίσβαθο αναστέναγμα
που άγγιζε την καρδιά σου
κι έσπαε τα γόνατά σου
δε θα το ακούσεις πια,

το πήρανε στα διάπλατα
περίτρομα φτερά τους
και το 'καμαν λαλιά τους
τα νύχτια τα πουλιά.

Το σιγαλό τραγούδισμα
που σ' έσερνε διαβάτη
σε μαγικό παλάτι
δίχως ελπίδα αυγής,

το πήρανε - για κοίταξε -
στερνή ανατριχίλα
τα πεθαμένα φύλλα
που απόμειναν στη γης.

Κι η άρπα με τον ήχο της
που σε γλυκομεθούσε
μα κρύφια σου χτυπούσε
θανάτου μουσική,

χάθηκε με την άγγιχτη
που την κρατούσε κόρη,
στα πέλαγα, στα όρη,
να μην ξανακουστεί.

Το δάσος που λαχτάριζες
ώσπου να το περάσεις,
τώρα να το ξεχάσεις
διαβάτη αποσπερνέ,

γεννήκαν νεκροκρέβατα
τα άγρια δεντριά του τώρα
και θα το βρεις στη χώρα
διαβάτη αποσπερνέ.


Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Τα ψηλά βουνά

Φάνη, προσοχή. Σκοπός είσαι.
Μη φοβάσαι τη νύχτα, μη σε τρομάζουν οι ίσκιοι. Όποιος κάνει εκείνο που πρέπει, δεν έχει να φοβηθεί κανένα.
Εσύ κι οι σύντροφοί σου απόψε φυλάγετε το δάσος από τους εχθρούς του.
Η σφυρίχτρα σου να είναι έτοιμη.
Με τη βάρδια, που φυλάγετε, προστατεύετε τα δέντρα. Κι όλους τους ανθρώπους, όσοι θα δροσιστούν απ’ αυτά τα δέντρα είτε τώρα είτε σε πενήντα κι εκατό και διακόσια χρόνια.




Ζωγραφική







       dewiedew - Tree on SanVincente            















Βιοποικιλότητα

 Ορισμός

Βιοποικιλότητα είναι ποικιλομορφία όλων των ζωντανών οργανισμών -συμπεριλαμβανομένων των Χερσαίων Θαλάσσιων υδάτων οικοσυστημάτων και τον οικολογικό συστημάτων που απαντώνται. Πιο συγκεκριμένα η βιοποικιλότητα είναι σύνθεση, η δομή και η λειτουργία γονιδίων ειδών και οικότοπων.

Τι είναι βιοποικιλότητα

Βιοποικιλότητα θεωρείται η ποικιλία των έμβιων οργανισμών πάνω στη γη, η ποικιλία των μεταξύ τους σχέσεων (οικοσυστήματα) αλλά και των αντιληπτικών εικόνων (τοπία) που έχει ο άνθρωπος για το φυσικό περιβάλλον. Έχει 4 επίπεδα, το καθένα από τα οποία έχει διαφορετική σημασία αλλά στην πράξη, αποτελεί κομμάτι αναπόσπαστο ενός ενιαίου συνόλου.

Το πρώτο επίπεδο είναι εκείνο της "γενετικής βιοποικιλότητας", δηλαδή το εύρος των κληρονομικών καταβολών ενός συγκεκριμένου είδους.

Το δεύτερο επίπεδο βιοποικιλότητας είναι αυτό της βιοποικιλότητας των ειδών φυτών (χλωρίδας) και ζώων (πανίδας). Η βιοποικιλότητα αυτή εκφράζεται συνήθως με το πλήθος των ειδών φυτών και ζώων που απαντούν σε μια συγκεκριμένη περιοχή.

Το τρίτο επίπεδο βιοποικιλότητας, γνωστό ως βιοποικιλότητα οικοσυστημάτων ή φυτοκοινωνιών (habitats), εκφράζεται με το πλήθος των συνδυασμών ειδών φυτών και ζώων (οικοσυστημάτων) που συναντώνται σε μια συγκεκριμένη περιοχή.

Το τέταρτο επίπεδο βιοποικιλότητας είναι εκείνο της βιοποικιλότητας των τοπίων, το οποίο εκφράζεται με το πλήθος των τύπων τοπίων (αβιοτικών και βιοτικών στοιχείων) που εμφανίζονται σε μια περιοχή ή σε μια χώρα.

 Αξία της βιοποικιλότητας

Η διατήρηση της βιοποικιλότητας έχει μεγάλη σημασία τόσο για την ανθρωπότητα όσο και per se για την αυταξία όλων των μορφών ζωής.
Στις αξίες διατήρησης της βιοποικιλότητας περιλαμβάνονται:

• Οι κοινωνικο-οικονομικές με τα οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση της βιοποικιλότητας, ιδιαίτερα για την εξάλειψη της φτώχιας σε παγκόσμιο επίπεδο.

• Οι ιατροφαρμακευτικές με το πλήθος των βιολογικών ουσιών πάνω στις οποίες βασίζονται σχεδόν όλες οι αντίστοιχες θεραπευτικές μέθοδοι.

• Οι αισθητικές και πολιτιστικές που καλύπτουν βαθύτερες ανάγκες του ανθρώπου.

• Οι οικολογικές που σχετίζονται με την επιβίωση και την ομαλή λειτουργία των περισσότερων οικοσυστημάτων τα οποία συνεισφέρουν στη διατήρηση των περιβαλλοντικών συνθηκών του πλανήτη.

Είναι πλέον διαπιστωμένο ότι η βιοποικιλότητα μειώνεται παγκοσμίως και ο ρυθμός εξαφάνισης των ειδών είναι μεγαλύτερος από ποτέ με ταυτόχρονη μείωση της έκτασης των βιοτόπων τους. Η απώλεια αυτή έχει σαν αποτέλεσμα την υποβάθμιση των υπηρεσιών και των αγαθών που παρέχουν τα οικοσυστήματα και παράλληλα, διακυβεύεται η ικανότητα των οικοσυστημάτων να υποστηρίξουν τις μέλλουσες γενιές. Η βιοποικιλότητα απειλείται σήμερα από τις ραγδαίες αλλαγές που επιφέρει στον πλανήτη μας το ανθρώπινο είδος. Ο τρόπος και η ένταση με την οποία χρησιμοποιεί ο άνθρωπος τους φυσικούς πόρους δημιουργούν πολυάριθμες απειλές στο περιβάλλον, με αποτέλεσμα την εξαφάνιση ειδών, την τροποποίηση και υποβάθμιση βιοτόπων και τη γενικότερη εξάντληση των φυσικών πόρων.

Κλιματική Αλλαγή και Βιοποικιλότητα

Η κλιματική αλλαγή με την υπερθέρμανση της Γης επιφέρει άμεσες αρνητικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα. Η δράση κατά της κλιματικής αλλαγής είναι θετική και για τη βιοποικιλότητα.

Πολλά είδη φυτών και ζώων αναμένεται να βρεθούν σε διαδικασία μετανάστευσης και όπως είναι αντιληπτό, σημαντικός αριθμός ειδών αντιμετωπίζουν ήδη τον κίνδυνο εξαφάνισης

Η σημασία της βιοποικιλότητας στην Ελλάδα

Η Ελλάδα αποτελεί μια χώρα αρκετά προνομιούχα. Συνδυάζει στεριά με θάλασσα , ισσοροπημένο, κλίμα έχοντας τον ήλιο να μας φωτίζει όλο τον χρόνο. Μ ε άλλα λόγια ιδανικό μέρος για βλάστηση και ανάπτυξη. Η γεωργία αποτελεί την βάση της οικονομίας και θα μπορούσε τις σωστές κινήσεις να μετατρέπει σε μια χώρα με ανταγωνιστικότητα, πλεονεκτήματα σε αυτόν τον τομέα. Χαρακτηριστική είναι η έντονη βιοποικιλότητα  που παρουσιάζεται σε πολλά μέρη του τόπου μας, μέρη μετατρέπονται , σε χώρους υποδοχής αποδημητικών πουλιών. Εκτός το 2012 θεωρή8ηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση  διεθνές έτος βιοποικιλότητας, με αφορμή και την Παγκόσμια ήμερα στις 22 Μαΐου .












Χλωρίδα και Πανίδα της Ελλάδας

Χλωρίδα

Με τον όρο χλωρίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών φυτών που απαντούν σε μία περιοχή. Η ελληνική χλωρίδα περιλαμβάνει περίπου 6.000 είδη και υποείδη φυτών, από τα οποία περίπου 1.100 είναι ενδημικά, δηλαδή δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στη γη. Είναι μοναδική στην Ευρώπη για τον πλούτο της, αλλά και για την μεγάλη αναλογία ενδημικών σε σχέση με την έκτασή της. Έτσι, για παράδειγμα η Γερμανία, με έκταση σχεδόν τριπλάσια της Ελλάδας έχει 2.400 είδη και 6 ενδημικά, η Αγγλία με διπλάσια έκταση έχει 2.300 είδη και 16 ενδημικά και η Ισπανία με τετραπλάσια έκταση έχει σχεδόν τον ίδιο αριθμό ειδών με την Ελλάδα.
Αυτό το γεγονός οφείλεται στην μεγάλη ποικιλία βιοτόπων και οικοσυστημάτων, τα οποία είναι ικανά να φιλοξενήσουν όχι μόνο αυτόν τον αριθμό χλωρίδας αλλά και πολύ σημαντική πανίδα. Ο συνδυασμός της γεωγραφικής θέσης της Ελλάδας μεταξύ τριών ηπείρων (Ευρώπη, Ασία, Αφρική), το ιδανικό μεσογειακό κλίμα, το έντονο ανάγλυφο, οι δαντελωτές ακρογιαλιές, τα χιλιάδες νησιά και η πλούσια παλαιογεωγραφική ιστορία του ελληνικού χώρου δημιούργησαν οικότοπους ζωτικής σημασίας στην Ευρώπη και τον κόσμο.

Πανίδα

Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή. Η γνώση μας για τα ζώα της Ελλάδας ξεκινά πολύ παλιά, ουσιαστικά από τον Αριστοτέλη που πριν από 2.300 χρόνια έγραψε το “Περί ζώων ιστορίαι”, όπου περιέγραψε με ιδιαίτερη λεπτομέρεια περίπου 600 είδη. Σύμφωνα με πρόσφατες απογραφές (Fauna Europaea 2004), στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 23.130 είδη ζώων της ξηράς και των γλυκών νερών (Λεγάκις 2004). Σ ’ αυτά μπορούμε να προσθέσουμε και άλλα 3.500 είδη της θάλασσας. Αν προσθέσουμε έναν αριθμό ειδών που έχει καταγραφεί αλλά δεν περιλαμβάνεται στους σημερινούς καταλόγους, φθάνουμε σε ένα σύνολο περίπου 30.000 ειδών.
Η πανίδα της Ελλάδας δεν είναι καλά μελετημένη. Καλύτερα γνωστά είναι τα Σπονδυλόζωα, ενώ τα μεγαλύτερα κενά υπάρχουν στα Ασπόνδυλα. Πιστεύεται ότι αν μελετηθεί η ελληνική πανίδα πλήρως, θα πρέπει να περιλαμβάνει περίπου 50.000 είδη! (Λεγάκις, 2007). Από αυτά:
555 είναι ψάρια (447 θαλάσσια και 108 είδη γλυκού νερού)
 22 είναι αμφίβια
 61 είναι ερπετά
 436 είναι πουλιά
 111 είναι θηλαστικά (98 χερσαία και 13 θαλάσσια)
 24.747 περίπου είναι ασπόνδυλα





Πίνδος

Η Βόρεια Πίνδος εμφανίζει έναν από τους ψηλότερους δείκτες ποικιλότητας τύπων οικότοπων στην ορεινή Ελλάδα.
Μόνο στη περιοχή στου Ζαγορίου έχουν καταγραφεί 34 τύποι οικοτόπων, οι 24 εκ των οποίων εμφανίζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για αυτό περιλαμβάνονται στην κοινοτική οδηγία 92/43 για την διατήρηση των οικότοπων ειδών χλωρίδας και πανίδας.
Η δασική βλάστηση καταλαμβάνει το 80% της έκτασης. Στα χαμηλότερα υψόμετρα εμφανίζεται βλάστηση με μεσογειακά στοιχεία (αείφυλλα πλατύφυλλα), ακολουθεί η ζώνη της δρυός (βελανιδιάς), και στα αμέσως μεγαλύτερα υψόμετρα κυριαρχούν τα κωνοφόρα με χαρακτηριστικότερη τη Μαύρη Πεύκη , ενώ πιο ψηλά εμφανίζονται πάνω από τα όρια του δάσους.
Οικότοποι προτεραιότητας, που προστατεύονται είναι τα δάση της Μαύρης Πεύκης και τα πλατύφυλλα δάση δρυός με Μαύρη Πεύκη.

Πανίδα της Πίνδου

Η έκταση της περιοχής και ο κυρίαρχος δασικός και ορεινός χαρακτήρας της, εξασφαλίζει ιδανικές συνθήκες διαβίωσης μεγάλης ποικιλίας δασόβιων θηλαστικών ειδών , όπως είναι η καφέ αρκούδα , το ζαρκάδι, το  αγριόγιδο , καθώς και για πολλά είδη πουλιών. Τα α μεγάλα αδιατάρακτα τμήματα δάσους καθώς και ποικιλία σε τροφικές πηγές , καλύπτουν τις ζωτικές ανάγκες απαιτήσεις τους (καταφύγιο, τροφή, αναπαραγωγή).
Ο τύπος των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που αναπτύχθηκαν παραδοσιακά στη Βόρεια Πίνδο , προσέφεραν συμπληρωματικές τροφικές πηγές στην αρκούδα και στα άλλα θηλαστικά. Το ανάγλυφο της περιοχής , ευνόησε και τη διατήρηση του αγριόγιδου στις απότομες ορθοπλαγιές  της Πίνδου , κυρίως στην περιοχή του Ζαγορίου

Χλωρίδα της Πίνδου

Η περιοχή θεωρείτε από τις πιο πλούσιες σε αριθμό ειδών. Συνολικά στην περιοχή καταγράφτηκαν 1700 είδη και υποειδή  χλωρίδας, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται 6 τοπικά ενδημικά, από τα οποία τα τρία βρίσκονται στην χαράδρα του Αώου και άλλα τρία στην αλπική περιοχή της Τύμφης. Στην περιοχή επίσης υπάρχουν άλλα 35 είδη, ενδημικά της Ελλάδας και 121 είδη που είναι ενδημικά των Βαλκανίων.




Όρλιακας Γρεβενών – Πίνδος




Απειλούμενα είδη ελληνικής πανίδας

Επιστημονικό όνομα:
Cervus elaphus
Κοινό όνομα:
Κόκκινο Ελάφι ή Ελάφι
Περιγραφή:
Αρσενικό με κέρατα που απορρίπτονται κάθε χρόνο («κλαδοκέρατα»). Και τα δύο φύλα με φαιοκίτρινη κηλίδα γύρω από την ουρά («κάτοπτρο») (λευκωπή στα άλλα δύο ελαφοειδή της Ελλάδας: το Ζαρκάδι και το Πλατώνι).
Βάρος:
Αρσενικό 75-340 κιλά, θηλυκά 56-254 κιλά (ανάλογα με το υποείδος).
Τροφή:
Θεωρείται «μικτός βοσκητής», τρέφεται δηλαδή τόσο με κλαδιά και φύλλα δέντρων όσο και με διάφορες πόες.
Βιότοπος:
Τα διάφορα υποείδη εμφανίζονται σε μια μεγάλη ποικιλία βιοτόπων. Τα ελάφια στην Ελλάδα είναι κατά κύριο λόγο δασόβια.
Προσδόκιμο ζωής:
Έως 27 χρόνια αν και τα περισσότερα ζώα ζουν λιγότερο από 15 χρόνια.
Κύριες απειλές:
Λαθραίο κυνήγι είναι η κύρια αιτία που περιορίζει την εξάπλωση του είδους στη χώρα. Η απώλεια βιοτόπων επίσης εξαιτίας της εντατικοποίησης της γεωργίας και της επέκτασης των οικιστικών εκτάσεων περιορίζει τα διαθέσιμα ενδιαιτήματα για το είδος ενώ εμποδίζει κυρίως τη φυσική διασπορά του σε νέους βιότοπους. Εγκαταλελειμμένα σκυλιά οδηγούνται συχνά στην απελπισμένη επιλογή θήρευσης ελαφιών στην περιοχή του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας
Πληθυσμοί στην Ελλάδα:
Ο πιο ακμαίος πληθυσμός βρίσκεται στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας. Μικρός πληθυσμός βρίσκεται στη Ροδόπη, κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Ζώα που έχουν προέλθει από τον πληθυσμό της Πάρνηθας έχουν μεταφερθεί στα Κρατικά Εκτροφεία: Κοζάνης, Χρυσοπηγής Σερρών, Μονής Αγάθωνος Φθιώτιδας, Καλουσίου Πατρών. Από τα κρατικά εκτροφεία κατά καιρούς απελευθερώνονται ζώα σε ελεγχόμενες κυνηγετικές περιοχές με σκοπό τη θήρα. Εμπλουτισμός με λίγα ζώα έχει γίνει στην περιοχή Ραφταναίων-Πραμάντων Ηπείρου ενώ μια σειρά άλλων ανεπίσημων απελευθερώσεων ή διατήρησης σε αιχμαλωσία από ιδιώτες αναφέρονται για διάφορες περιοχές της χώρας.


Επιστημονικό όνομα:
Canis aureus L.
Κοινό όνομα:
Τσακάλι (Χρυσό)
Περιγραφή:
Θηλαστικό της οικογένειας των κυνοειδών, συνήθως δεν ξεπερνά το μέγεθος ενός σκύλου ράτσας κόκερ. Αν και το κάθε άτομο ποικίλει όσον αφορά στο χρώμα που φέρει το τρίχωμά του –ιδίως στην περιοχή του κεφαλιού και του λαιμού- το κόκκινο, καφέ, χρυσό και αργυρό χρώμα φαίνεται να είναι τα κυρίαρχα.
Τροφή:
Παρ' όλη την κακή τους φήμη τα τσακάλια είναι σχεδόν κατά το ήμισυ φυτοφάγα και τρέφονται με φρούτα και μούρα. Το υπόλοιπο μισό της δίαιτάς τους αποτελείται από ψοφίμια και μικρά ζώα όπως αμφίβια, βατράχια, ψάρια, ποντίκια, κουνέλια, έντομα και πουλιά ενώ αναμφισβήτητα καμιά φορά επιτίθενται σε πρόβατα.
Βιότοπος:
Ευρεία κατανομή παγκοσμίως, από τη Σενεγάλη ως την Ινδία. Σε κάποια μέρη θεωρείται κοινό, παντού όμως οι πληθυσμοί του μειώνονται.
Στην Ελλάδα απαντάται στα χαμηλά υψόμετρα, κοντά σε καλλιέργειες, στην παραλιακή ζώνη ή και κοντά σε σημεία με νερό.
Κύριες απειλές:
Καταστροφή βιοτόπου και, μέχρι το 1990 οπότε και άλλαξε ο νόμος, θήρευση καθώς είχε κηρυχθεί επιβλαβές είδος.



Επιστημονικό όνομα:
Ursus Arctos
Κοινό όνομα:
Καφέ Αρκούδα
Περιγραφή:
Το χρώμα του τριχώματος ποικίλλει στις αποχρώσεις του καφέ, ανάλογα με την ηλικία, το φύλο του ζώου, αλλά και το περιβάλλον
Ύψος:
Το ύψος του ενήλικου ατόμου στον τράχηλο στην πλάτη της αρκούδας φτάνει τα 1,10μ., ενώ το συνολικό μήκος από την άκρη της μύτης έως την ουρά κυμαίνεται από 1,70 έως 2,20μ.
Βάρος:
110-250 κιλά το αρσενικό και 70 -120 το θηλυκό Οι διακυμάνσεις οφείλονται στην εποχιακή εναπόθεση λίπους
Βιότοπος:
Δάση οξιάς, δρύος, μαυρόπευκου, ελάτης σε υψόμετρο 800-2000μ.
Κύριες απειλές:
Τροχαία ατυχήματα , καταστροφή βιοτόπου


Απειλούμενα με εξαφάνιση είδη

Μερικά είδη της Μεσογείου απειλούνται με εξαφάνιση. Οι λόγοι είναι πολλοί, οι περισσότεροι όμως από αυτούς σχετίζονται με τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Μπορούμε να κατατάξουμε σε δύο στάδια κινδύνου τα ζώα αυτά. Στο πρώτο στάδιο έχουμε τα ζώα εκείνα των οποίων ο πληθυσμός μειώνεται συνεχώς Στο δεύτερο στάδιο κινδύνου έχουμε τα ζώα εκείνα που θα εξαφανιστούν σύντομα αν δεν λάβουμε μέτρα για την προστασία τους. Και στις δύο αυτές κατηγορίες ζώων θα πρέπει το ανθρώπινο γένος να σκύψει με περισσότερο ενδιαφέρον για να αποτρέψει την ολοκληρωτική καταστροφή τους. Δυστυχώς οι νόμοι προστασίας που υπάρχουν για μερικά από αυτά τα ζώα, δεν είναι αρκετοί για να σταματήσουν την αντίστροφη μέτρηση της εξαφάνισής τους. Αυτό συμβαίνει είτε γιατί πολλοί άνθρωποι δεν υπακούουν στους νόμους, είτε γιατί οι νόμοι δεν εφαρμόζονται από τα κράτη αλλά υπάρχουν μόνο στα χαρτιά, είτε γιατί οι επιστήμονες που μελετούν την διαδικασία εξαφάνισης των ειδών αυτών αντιμετωπίζονται από τα κράτη και τους λαούς ,όχι με πολλή προσοχή.
 Πολλές φορές ενώ χαρακτηρίζουμε με νόμους ένα είδος σαν "προστατευόμενο", δεν φροντίζουμε να προστατεύσουμε συγχρόνως και την κατοικία του, κάτι που είναι απολύτως απαραίτητο. Γιατί και αν ακόμη καταφέρουμε να πείσουμε τους ανθρώπους να μεριμνούν για ένα είδος δεν θα εμποδίσουμε την εξαφάνισή του αν δεν εξασφαλίσουμε και δεν προστατεύσουμε τους χώρους εκείνους που είναι απαραίτητοι για την επιβίωσή του.






Προστατευόμενες περιοχές -Εθνικοί δρυμοί


Eθνικοί δρυμοί μπορούν να κηρύσσoνται δασικές περιοχές, οι οποίες παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, από την άποψη διατήρησης της άγριας χλωρίδας και πανίδας, των γεωμορφικών σχηματισμών, του υπεδάφους, της ατμόσφαιρας, των υδάτων και γενικώς του φυσικού περιβάλλοντος τους .
Ο Εθνικός δρυμός είναι ένα οικοσύστημα ή βιότοπος με μεγάλη οικολογική αξία που παραμένει ανεπηρέαστος ή έχει επηρεαστεί ελάχιστα από ανθρώπινες δραστηριότητες και στον οποίο διατηρείται μεγάλος αριθμός και ποικιλία οικολογικών, βιολογικών, γεωμορφολογικών και αισθητικών στοιχείων. Οι γεωμορφολογικοί σχηματισμοί και το οικολογικό περιβάλλον των φυτών και των ζώων παρουσιάζουν επιστημονικό, εκπαιδευτικό καθώς και αναψυχικό ενδιαφέρον. Ένας Εθνικός δρυμός μπορεί να περιλαμβάνει δάση, λιβάδια, λίμνες, ποτάμια, οικισμούς, καθώς και ιστορικά - αρχαιολογικά ευρήματα και μνημεία.
Υπεύθυνος φορέας για τη φύλαξη των εθνικών δρυμών είναι η Δασική υπηρεσία. Οι επισκέπτες επιτρέπεται να εισέρχονται στο χώρο κάτω από ειδικές συνθήκες για επιμόρφωση, έρευνα ή αναψυχή. Στους Δρυμούς επιτρέπονται οι ήπιες δραστηριότητες και δεν επιτρέπεται η φθορά των γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών.
http://www.asxetos.gr/sendata/articles/images/asArticleRecords-1617.drimos.jpgΣύμφωνα με το Ν.Δ. 996/71 (άρθρο 3, παρ.1), εθνικοί δρυμοί μπορούν να κηρύσσoνται δασικές περιοχές, οι οποίες παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, από την άποψη διατήρησης της άγριας χλωρίδας και πανίδας, των γεωμορφικών σχηματισμών, του υπεδάφους, της ατμόσφαιρας, των υδάτων και γενικώς του φυσικού περιβάλλοντος τους και των οποίων επιβάλλεται η προστασία , η διατήρηση και η βελτίωση της σύνθεσης της μορφής και των φυσικών καλλονών τους, για αισθητική, ψυχική και υγιεινή απόλαυση και ανάπτυξη του τουρισμού, ως και για τη διενέργεια πάσης φύσεως επιστημονικών ερευνών. Το εκδιδόμενο Διάταγμα για την κήρυξη μιας περιοχής ως εθνικού δρυμού, καθορίζει επίσης και την περιφέρεια, την έκταση καθώς και τα όρια του.
Το άρθρο 5 του ίδιου Ν.Δ. αναφέρει ότι κάθε εθνικός δρυμός αποτελείται:
Από τον πυρήνα αυτού, ή τον καθ' αυτό εθνικό δρυμό, απόλυτης προστασίας, και έκτασης όχι μικρότερης των 1.500 εκταρίων (15.000 στρεμμάτων), με εξαίρεση των ιδρυομένων στα νησιά, που μπορούν να έχουν μικρότερη έκταση.
Από την περί τον πυρήνα ζώνη (περιφερειακή ζώνη), ανάλογης έκτασης, τουλάχιστον ίσης προς τον πυρήνα, και η εκμετάλλευση της οποίας οργανώνεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να συμβάλλει στην εκπλήρωση των υπό του πυρήνος επιδιωκόμενων σκοπών. Η ζώνη αυτή μπορεί και να παραλείπεται εφ' όσον επιτυγχάνεται με άλλα μέσα η πλήρης προστασία του πυρήνος του εθνικού δρυμού.
Επίσης με κανονισμό που εκδίδεται και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ρυθμίζεται η οργάνωση, η λειτουργία και η διαχείριση εκάστου εθνικού δρυμού.
Στον πυρήνα των εθνικών δρυμών απαγορεύεται:
η κάθε μορφής παραχώρηση προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα και δημόσιες υπηρεσίες για σκοπό άλλον από αυτόν της ίδρυσης του εθνικού δρυμού.
η ανόρυξη και εκμετάλλευση μεταλλείων και λατομείων, η απόληψη ορυκτών προϊόντων και γενικά η εκτέλεση συναφών εργασιών, ή η κατασκευή σχετικών εγκαταστάσεων.
η ανασκαφή, η επιχωμάτωση, η δειγματοληψία και κάθε άλλη ενέργεια που μπορεί ν' αλλοιώσει τους γεωμορφικούς σχηματισμούς και τις φυσικές καλλονές του δρυμού.
η τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων και αγγελιών, πλην αυτών που εγκρίνονται από τον αρμόδιο Υπουργό και αποσκοπούν στην ανάπτυξη του τουρισμού, της φιλoδασικής ενημέρωσης, των επιστημονικών μελετών και στην εξυπηρέτηση γενικότερων συμφερόντων.
η βιομηχανική δραστηριότητα γενικά.
η εγκατάσταση οικισμών, οικιών, αγροικιών και παραπηγμάτων, καθώς και η κατασκευή οποιουδήποτε έργου, πλην αυτών που είναι απαραίτητα για την προστασία και λειτουργία του εθνικού δρυμού, όπως δασικά κτίρια, επιστημονικά εργαστήρια, οδικό δίκτυο, διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών, κ.ά.
η υλοτομία, κοπή, εκρίζωση, καταστροφή, συλλογή ή μεταφορά φυτικών ειδών και δασικών προϊονrων.
η βοσκή σε όλη τη διάρκεια του έτους και η κατασκευή κτηνοτροφικών έργων (πoτιστρες, στέγαστρα).
το κυνήγι κάθε ζώου (πλην των επιβλαβών Θηραμάτων για τα οποία επιτρέπεται, μετά από σχετική απόφαση του Νομάρχη, η εξόντωση με δολώματα), καθώς και η διάσχιση με, κυνηγετικό όπλο του εθνικού δρυμού.
το ψάρεμα, σε όλη τη διάρκεια του έτους, σε λίμνες και ορεινά ρέοντα ύδατα.
Στις περιφερειακές ζώνες των εθνικών δρυμών, που είναι περιοχές περιορισμένης προστασίας, επιτρέπεται
η εκτέλεση έργων που αποβλέπουν στην προστασία και στην αύξηση ή μείωση της άγριας πανίδας και χλωρίδας, καθώς και στη διατήρηση των γεωμορφικών σχηματισμών και στην προστασία των φυσικών καλλονών του δρυμού.
η τεχνητή επέμβαση στους γεωμορφικούς σχηματισμούς και στις φυσικές καλλονές για καλύτερη εκμετάλλευση από αισθητική και τουριστική άποψη.
η ίδρυση εκτροφείου Θηραμάτων και ιχθυοτροφείων για αύξηση της άγριας πανίδας.
η ίδρυση δασικών φυτωρίων και δασικών δεντροκήπων (arboretum).
η κατασκευή του απαραίτητου οδικού δικτύου και των αναγκαίων δασικών κτιριακών εγκαταστάσεων, όπως δασοφυλακεία, πυροφυλάκεια και επιστημονικά εργαστήρια.
η κατασκευή θερινών και χειμερινών εγκαταστάσεων, για την εξυπηρέτηση των κατασκηνώσεων, της ορειβασίας, του τουρισμού και του αθλητισμού γενικά.


Εθνικοί δρυμοί της Ελλάδας

Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη η οποία απέκτησε http://www.asxetos.gr/sendata/articles/images/asArticleRecords-1617.drimos1.jpgεθνικό δρυμό, το 1938 όπου ιδρύθηκαν εθνικοί δρυμοί στον Όλυμπο και τον Παρνασσό. Συνολικά η Ελλάδα διαθέτει 10 εθνικούς δρυμούς που καλύπτουν περίπου 840.000 στρέμματα ξεχωρίζοντας ο καθένας για τα δικά του στοιχεία. Εκτός από τους δύο που προαναφέρθηκαν, από τους παλιότερους είναι της Πάρνηθας που χαρακτηρίστηκε το 1961, στον Αίνο και τη Σαμαριά το 1962, στην Οίτη και την Πίνδο το 1966 ενώ το 1973 στο Βίκο και το 1974 στο Σούνιο και τις Πρέσπες. Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι στη χώρα μας, υπάρχουν και πολλές άλλες αξιόλογες περιοχές με τεράστιο φυτικό και ζωικό πλούτο. Ενδεικτικά αναφέρουμε περιοχές όπως, το δάσος Δαδιάς Έβρου (Θράκη), στο όρος Μπέλες και τη λίμνη Κερκίνη, το όρος Βόρας (Καϊμακτσαλάν), το όρος Aθως, τις κορυφές της Κεντρικής Ροδόπης (Μακεδονία), τις κεντρικές κορυφές του Ταΰγετου, την Κοιλάδα Υδάτων Στυγός (Πελοπόννησος) και το όρος Δίρφη (Εύβοια).

Στην Ελλάδα έχουν κυρηχθεί δέκα περιοχές ως Εθνικοί δρυμοί :
Εθνικός δρυμός Ολύμπου
Εθνικός δρυμός Πάρνηθας
Εθνικός δρυμός Παρνασσού
Εθνικός δρυμός Αίνου Κεφαλληνίας
Εθνικός δρυμός Σουνίου
Εθνικός δρυμός Οίτης
Εθνικός δρυμός Λευκών Ορέων (Σαμαριάς
Εθνικός δρυμός Πίνδου (Βάλια Κάλντα)
Εθνικός δρυμός Πρεσπών
Εθνικός δρυμός Βίκου Αώου

Στην Ελλάδα καθιερώθηκε ο όρος Εθνικός δρυμός (αντί του όρου http://www.asxetos.gr/sendata/articles/images/asArticleRecords-1617.drimos2.jpgΕθνικό Πάρκο που χρησιμοποιείται διεθνώς) επειδή οι περισσότεροι δρυμοί αφορούν δασικές περιοχές (δρυμός - δρυς - βελανιδιά), ενώ για τις θαλάσσιες περιοχές που πλέον έχουν νομοθετηθεί ως προστατευόμενες χρησιμοποιείται ο όρος Θαλάσσιο Πάρκο.
Προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Εθνικοί δρυμοί
Τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Εθνικοί δρυμοί, είναι συνήθως κοινά σε όλες τις περιοχές.
Μικροί πυρήνες
Σε κάποιους δεν έχουν οριστεί περιφερειακές ζώνες
Η απροσδιόριστη έκταση της περιφερειακής τους ζώνης, με αποτέλεσμα οι καταπατήσεις εδαφών και οι αυθαιρεσίες να γίνονται ανεξέλεγκτα
Ανυπαρξία προσωπικού φύλαξης και διαχειρίσεις
Λαθροϋλοτομία
Λαθροθηρία
Λαθραία βόσκηση
Πυρκαγιές
Η γειτνίαση ορισμένων (λ.χ. Πάρνηθας και Σουνίου) με αστικά ή παραθεριστικά κέντρα σε συνδυασμό με την ελλιπή κρατική προστασία .
Βιβλιογραφία
·         Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας
·         Βικιπαίδεια
·         WWF
·         http://el.wikipedia.org
·         http://medlab.cs.uoi.gr/
·         Users.otenet.gr
·         Wikipaidia – Δασοκομια
·         Εγκυκλοπαιδεια: Για σας παιδια
·         Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ζιάκα / Γρεβενών ( Εκπαδευτικό Υλικό )
·         Kpe-ziaka.sch.gr
·         Kpe-kastor.kas.sch.gr
·         «To δάσος ένα  φανταστικό οικοσύστημα» . Ιδέα: Βίλχεμ Σέφερ.
·         Κείμενο: Συντακτική ομάδα J&S Εκδόσεις: Το ποντίκι
·        Σημειώσεις και υλικό της υπεύθυνης Περιβαλλόντικης Εκπαίδευσης  Α’/θμιας. Αν. Θεσ/νικης κας. Γεωργίας Καλλοπούλου