Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου 2012
13 Σεπτεμβρίου 1922 - Η Καταστροφή της Σμύρνης
Η Καταστροφή της Σμύρνης
Mε τον όρο καταστροφή της Σμύρνης αναφέρονται τα γεγονότα της σφαγής του ελληνικού και αρμενικού πληθυσμού της Σμύρνης από τους Τούρκους, καθώς και της πυρπόλησης της πόλης, που συνέβησαν το Σεπτέμβρη του 1922. Η καταστροφή αυτή άρχισε 7 ημέρες μετά την αποχώρηση και του τελευταίου ελληνικού στρατιωτικού τμήματος από την Μικρά Ασία και την είσοδο των ατάκτων του Κεμάλ Ατατούρκ στην πόλη. Η φωτιά που εκδηλώθηκε κατέκαψε όλη την πόλη εκτός από την μουσουλμανική και την εβραϊκή συνοικία, και διήρκεσε από τις 13 έως τις 17 Σεπτεμβρίου του 1922.
Προηγηθέντα της πυρπόλησης
Μετά την κατάρρευση του μετώπου και την άτακτη υποχώρηση και αναδίπλωση του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος από το Αφιόν Καραχισάρ, (στα μέσα Αυγούστου του 1922), άρχισε και ο ξεριζωμός ενός μεγάλου μέρους του χριστιανικού πληθυσμού (Ελλήνων και Αρμενίων) προς τη Μικρασιατική ακτή που κατά τους υπολογισμούς του Οικουμενικού Πατριαρχείου έφτανε τις 250.000. Επίσης στη Σμύρνη είχαν βρει καταφύγιο και 15.000 Αρμένιοι που συνωστίζονταν στα διάφορα ιδρύματα και σπίτια της Αρμενικής Κοινότητας.
Η αδιάκοπη όμως άφιξη των τρένων που μετέφεραν στρατιωτικά υπολείμματα και πρόσφυγες (υπολογίστηκε ότι έφταναν με ρυθμό 30.000 ατόμων την ημέρα) στη Σμύρνη, καθώς και οι έντονες φήμες της γενικής κατάρρευσης του μετώπου μεγάλωναν την ένταση και την ανησυχία του πληθυσμού, ενώ η προετοιμασία της ελληνικής διοίκησης για αναχώρηση δεν άφηναν πλέον τις παραμικρές αμφιβολίες για τη μετέπειτα εξέλιξη. Έναντι της έντρομης εκείνης κατάστασης που εξελίσσονταν, χαρακτηριστική υπήρξε η απάντηση του Έλληνα Υπάτου Αρμοστή Αριστείδη Στεργιάδη στον πρώην Νομάρχη Λέσβου και Διοικητή Χίου Γεώργιο Παπανδρέου, όταν ο δεύτερος του συνέστησε να ενημερώσει άμεσα τον ελληνογενή πληθυσμό για να φύγει, φέρεται να του δήλωσε: "Καλύτερα να μείνουν εδώ, να τους σφάξει ο Κεμάλ, γιατί αν πάνε στην Αθήνα θ΄ ανατρέψουν τα πάντα"
Στις 24 Αυγούστου/6 Σεπτεμβρίου αναχωρεί και το τελευταίο ελληνικό στρατιωτικό τμήμα. Την επομένη οι χιλιάδες των προσφύγων Έλληνες και Αρμένιοι που κατέκλυζαν όλο το μήκος της περίφημης προκυμαίας "Κε" της Σμύρνης μάταια περίμεναν πλέον τα επιταγμένα ελληνικά πλοία για τη μεταφορά τους στα γειτονικά ελληνικά νησιά. Μετά όμως από έντονη παρέμβαση του Αμερικανού Προξένου Γ. Χόρτον, (G. Horton), στάλθηκαν δύο αμερικανικά αντιτορπιλικά για την εξυπηρέτηση των προσφύγων. Την επομένη, 26 Αυγούστου/8 Σεπτεμβρίου (1922), αναχωρούν οι ελληνικές Αρχές Σμύρνης. O μέχρι τότε Έλληνας Ύπατος Αρμοστής της Σμύρνης Αρ. Στεργιάδης επιβιβάστηκε σε αγγλικό πολεμικό πλοίο που του διατέθηκε με προορισμό την Κωνσταντινούπολη.
Η αντίστροφη μέτρηση για την πόλη της Σμύρνης είχε πλέον φθάσει.
Ο ελληνικός στόλος
Στις 11 Σεπτεμβρίου του 1922, δηλαδή δύο ημέρες πριν την έναρξη της καταστροφής της πόλης είχε εκδηλωθεί κίνημα στη Χίο και στη Μυτιλήνη. Τούτο είχε ως συνέπεια όλος σχεδόν ο ελληνικός στόλος με το σύνολο των επίτακτων πλοίων να τεθεί υπό τους κινηματίες για τη μεταγωγή του ελληνικού στρατού προς το Λαύριο προκειμένου να επικρατήσει η επανάσταση στην Αθήνα. Μάλιστα δε, το ελληνικό θωρηκτό Κιλκίς που ναυλοχούσε και είχε ως βάση τη Σμύρνη, με την έκρηξη του κινήματος και υπό τον κυβερνήτη πλοίαρχο Δεμέστιχα μετέβη στη Σάμο όπου και παρέμεινε εκεί προκειμένου να επιβάλει την επανάσταση[8] παρότι οι καπνοί της καταστροφής, (κατά την ημέρα), και το φέγγος της πυρκαιάς, (κατά τη νύκτα), ήταν ορατοί τόσο από τη Χίο όσο και από τη Σάμο.
Στις 15 Σεπτεμβρίου 1922 κατά τη 3η ημέρα της καταστροφής της Σμύρνης το θωρηκτό Κιλκίς απέπλευσε και ενώθηκε με το θωρηκτό Αβέρωφ, μεταξύ Χίου Σάμου, που κατέρχονταν ολοταχώς το Αιγαίο προς Πειραιά προερχόμενο από Κωνσταντινούπολη αφού προηγουμένως είχε σημειωθεί ανταρσία και είχε αποχωρήσει από τη Διασυμμαχική Ανταντική ναυτική δύναμη, που ναυλοχούσε στο Βόσπορο, (στην οποία είχε ενταχθεί μετά την υπογραφή της ανακωχής του Μούδρου), υπό τον κινηματία κυβερνήτη Αντιπλοίαρχο Γ. Χατζηκυριάκο.
Από τη Βικιπαίδεια
Αυθεντικό video απ' την καταστροφή τής Σμύρνης το 1922!
Mε τον όρο καταστροφή της Σμύρνης αναφέρονται τα γεγονότα της σφαγής του ελληνικού και αρμενικού πληθυσμού της Σμύρνης από τους Τούρκους, καθώς και της πυρπόλησης της πόλης, που συνέβησαν το Σεπτέμβρη του 1922. Η καταστροφή αυτή άρχισε 7 ημέρες μετά την αποχώρηση και του τελευταίου ελληνικού στρατιωτικού τμήματος από την Μικρά Ασία και την είσοδο των ατάκτων του Κεμάλ Ατατούρκ στην πόλη. Η φωτιά που εκδηλώθηκε κατέκαψε όλη την πόλη εκτός από την μουσουλμανική και την εβραϊκή συνοικία, και διήρκεσε από τις 13 έως τις 17 Σεπτεμβρίου του 1922.
Προηγηθέντα της πυρπόλησης
Μετά την κατάρρευση του μετώπου και την άτακτη υποχώρηση και αναδίπλωση του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος από το Αφιόν Καραχισάρ, (στα μέσα Αυγούστου του 1922), άρχισε και ο ξεριζωμός ενός μεγάλου μέρους του χριστιανικού πληθυσμού (Ελλήνων και Αρμενίων) προς τη Μικρασιατική ακτή που κατά τους υπολογισμούς του Οικουμενικού Πατριαρχείου έφτανε τις 250.000. Επίσης στη Σμύρνη είχαν βρει καταφύγιο και 15.000 Αρμένιοι που συνωστίζονταν στα διάφορα ιδρύματα και σπίτια της Αρμενικής Κοινότητας.
Η αδιάκοπη όμως άφιξη των τρένων που μετέφεραν στρατιωτικά υπολείμματα και πρόσφυγες (υπολογίστηκε ότι έφταναν με ρυθμό 30.000 ατόμων την ημέρα) στη Σμύρνη, καθώς και οι έντονες φήμες της γενικής κατάρρευσης του μετώπου μεγάλωναν την ένταση και την ανησυχία του πληθυσμού, ενώ η προετοιμασία της ελληνικής διοίκησης για αναχώρηση δεν άφηναν πλέον τις παραμικρές αμφιβολίες για τη μετέπειτα εξέλιξη. Έναντι της έντρομης εκείνης κατάστασης που εξελίσσονταν, χαρακτηριστική υπήρξε η απάντηση του Έλληνα Υπάτου Αρμοστή Αριστείδη Στεργιάδη στον πρώην Νομάρχη Λέσβου και Διοικητή Χίου Γεώργιο Παπανδρέου, όταν ο δεύτερος του συνέστησε να ενημερώσει άμεσα τον ελληνογενή πληθυσμό για να φύγει, φέρεται να του δήλωσε: "Καλύτερα να μείνουν εδώ, να τους σφάξει ο Κεμάλ, γιατί αν πάνε στην Αθήνα θ΄ ανατρέψουν τα πάντα"
Στις 24 Αυγούστου/6 Σεπτεμβρίου αναχωρεί και το τελευταίο ελληνικό στρατιωτικό τμήμα. Την επομένη οι χιλιάδες των προσφύγων Έλληνες και Αρμένιοι που κατέκλυζαν όλο το μήκος της περίφημης προκυμαίας "Κε" της Σμύρνης μάταια περίμεναν πλέον τα επιταγμένα ελληνικά πλοία για τη μεταφορά τους στα γειτονικά ελληνικά νησιά. Μετά όμως από έντονη παρέμβαση του Αμερικανού Προξένου Γ. Χόρτον, (G. Horton), στάλθηκαν δύο αμερικανικά αντιτορπιλικά για την εξυπηρέτηση των προσφύγων. Την επομένη, 26 Αυγούστου/8 Σεπτεμβρίου (1922), αναχωρούν οι ελληνικές Αρχές Σμύρνης. O μέχρι τότε Έλληνας Ύπατος Αρμοστής της Σμύρνης Αρ. Στεργιάδης επιβιβάστηκε σε αγγλικό πολεμικό πλοίο που του διατέθηκε με προορισμό την Κωνσταντινούπολη.
Η αντίστροφη μέτρηση για την πόλη της Σμύρνης είχε πλέον φθάσει.
Ο ελληνικός στόλος
Στις 11 Σεπτεμβρίου του 1922, δηλαδή δύο ημέρες πριν την έναρξη της καταστροφής της πόλης είχε εκδηλωθεί κίνημα στη Χίο και στη Μυτιλήνη. Τούτο είχε ως συνέπεια όλος σχεδόν ο ελληνικός στόλος με το σύνολο των επίτακτων πλοίων να τεθεί υπό τους κινηματίες για τη μεταγωγή του ελληνικού στρατού προς το Λαύριο προκειμένου να επικρατήσει η επανάσταση στην Αθήνα. Μάλιστα δε, το ελληνικό θωρηκτό Κιλκίς που ναυλοχούσε και είχε ως βάση τη Σμύρνη, με την έκρηξη του κινήματος και υπό τον κυβερνήτη πλοίαρχο Δεμέστιχα μετέβη στη Σάμο όπου και παρέμεινε εκεί προκειμένου να επιβάλει την επανάσταση[8] παρότι οι καπνοί της καταστροφής, (κατά την ημέρα), και το φέγγος της πυρκαιάς, (κατά τη νύκτα), ήταν ορατοί τόσο από τη Χίο όσο και από τη Σάμο.
Στις 15 Σεπτεμβρίου 1922 κατά τη 3η ημέρα της καταστροφής της Σμύρνης το θωρηκτό Κιλκίς απέπλευσε και ενώθηκε με το θωρηκτό Αβέρωφ, μεταξύ Χίου Σάμου, που κατέρχονταν ολοταχώς το Αιγαίο προς Πειραιά προερχόμενο από Κωνσταντινούπολη αφού προηγουμένως είχε σημειωθεί ανταρσία και είχε αποχωρήσει από τη Διασυμμαχική Ανταντική ναυτική δύναμη, που ναυλοχούσε στο Βόσπορο, (στην οποία είχε ενταχθεί μετά την υπογραφή της ανακωχής του Μούδρου), υπό τον κινηματία κυβερνήτη Αντιπλοίαρχο Γ. Χατζηκυριάκο.
Από τη Βικιπαίδεια
Αυθεντικό video απ' την καταστροφή τής Σμύρνης το 1922!
Τρίτη 4 Σεπτεμβρίου 2012
Πέμπτη 21 Ιουνίου 2012
Καλό Καλοκαίρι
Εύχομαι σε όλους μαθητές και εκπαιδευτικούς καλό καλοκαίρι, καλή ξεκούραση και ειδικά για τους μαθητές της ΣΤ που μας αποχαιρέτησαν και άνοιξαν τα φτερά τους για το Γυμνάσιο αφιερώνω
την
Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,
τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,
αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,
αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.
Να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος.
Πολλά τα καλοκαιρινά πρωιά να είναι
που με τι ευχαρίστησι, με τι χαρά
θα μπαίνεις σε λιμένας πρωτοειδωμένους·
να σταματήσεις σ’ εμπορεία Φοινικικά,
και τες καλές πραγμάτειες ν’ αποκτήσεις,
σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κ’ έβενους,
και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής,
όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά·
σε πόλεις Aιγυπτιακές πολλές να πας,
να μάθεις και να μάθεις απ’ τους σπουδασμένους.
Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη.
Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Aλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει·
και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί,
πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.
Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι.
Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.
Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε.
Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,
ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν.
Εύχομαι ο καθένας σας να βρει την Ιθάκη του.
την
Ιθάκη K.Π. Kαβάφη
Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,
τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,
αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,
αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.
Να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος.
Πολλά τα καλοκαιρινά πρωιά να είναι
που με τι ευχαρίστησι, με τι χαρά
θα μπαίνεις σε λιμένας πρωτοειδωμένους·
να σταματήσεις σ’ εμπορεία Φοινικικά,
και τες καλές πραγμάτειες ν’ αποκτήσεις,
σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κ’ έβενους,
και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής,
όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά·
σε πόλεις Aιγυπτιακές πολλές να πας,
να μάθεις και να μάθεις απ’ τους σπουδασμένους.
Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη.
Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Aλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει·
και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί,
πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.
Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι.
Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.
Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε.
Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,
ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν.
Εύχομαι ο καθένας σας να βρει την Ιθάκη του.
Τετάρτη 13 Ιουνίου 2012
ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ – ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ – ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
8ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΑΞΗ: ΣΤ΄2
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2011-2012
ΤΟ ΔΑΣΟΣ
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ – ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ – ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 – ΙΟΥΝΙΟΣ 2012
Συγγραφική ομάδα: ΣΤ’2 8ου Δ.Σ Θεσ/νίκης
Μέλη:
Ελένη Αγγελούδη
Νικόλας Βεράνης
Σταύρος Ινταχόσα
Αναστασία Καραγιάννη
Ελένη Κατσάρα
Αλέξης Κορομπεϊνίκοβ
Ηλιάννα Άρτεμις Κουγιουμτζή
Μάλτα Κούρτογλου
Ευαγγελία Μαυρίδου
Άγγελος Ντερβίσης
Δημήτρης Ξυλογιάννης
Τατιάνα Παπουνίδου
Βασίλης Ροδανίδης
Δήμητρα Τατάρογλου
Χριστίνα Τατίδου
Κων/νος Τσιουπλάκης
Κλέι Φραχόλι
Περιεχόμενα
Κεφάλαια: Σελίδες:
Το δάσος – Εισαγωγή 4-18
Βιοποικιλότητα 19-22
Απειλούμενα είδη 23-25
Προστατευόμενες Περιοχές 26-29
ΤΟ ΔΑΣΟΣ
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ – ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ – ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
Το δάσος - Εισαγωγή
Τα δάση είναι βιοκοινότητες φυτών και ζωών, στις οποίες τα δέντρα κυριαρχούν. Τα δέντρα είναι τα μεγαλύτερα φυτά που υπάρχουν και κάτω απ΄την προστατευτική τους σκιά αναπτύσοντα μανιτάρια, βρύα, φτέρες, βότανα και θάμνοι. Από τα φυτά του δάσους ζουν -άμεσα (ως φυτοφάγα) ή έμμεσα (ως αρπακτικά)- έντομα, χελω- νες, σαλαμάνδρες, βάτραχοι, σαύρες, φίδια, αμέτρητα είδη πουλιών, καθώς και μικρά και μεγάλα θηλαστικά. Τα δάση είναι τα οικοσύστηματα με τη η μεγαλύτερη βιοποικιλότητα στη στεριά. Καταλαμβάνουν το ένα τρίτο περίπου της ξηράς στον πλανήτη μας και στην Ευρώπη καλύπτουν περί τα 30% του εδάφους. Είναι ο πράσινος πνεύμονας της Γης μας παράγουν το μεγαλύτερο μέρος του απαραίτητου για την επιβίωση των ζωών και ανθρώπων οξυγόνου. Μία οξία παράγει τόσο οξυγόνο όσο χρειάζονται την αναπνοή τους δέκα άνθρωποι. Επιπλέον, η συνεισφορά του δάσους στη ρύθμιση του κλίματος είναι ουσιαστική, διότι απορροφά και αποθηκεύει τα όμβρια ύδατα, τα οποία αποδίδει πάλι σιγά-σιγά στην ατμόσφαιρα, μέσω της εξάτμησης. Η υγρασία της ατμόσφαιρας διατηρείται σε κανονικά επίπεδα κι αυτό έχει ως συνέπεια να είναι πολύ πιο περιορισμένες οι κλιματικές διακυμάνσεις σε δασικές περιοχές, απ΄ό,τι σε στέπες ή σε ερήμους.
Η ξυλεία των δασών είναι για τους ανθρώπους μια από τις σημαντικότερες πρώτες ύλες και μια σπουδαία πηγή ενέργειας. Οι άνθρωποι έμαθαν να εκμεταλλεύονται συστηματικά τα δάση και να εξάγουν την απαραίτητη γι΄αυτούς ξυλεία. Σκοπός της δασοκομίας είναι να μεριμνά, ώστε, τουλάχιστον στα γόνιμα εδάφη, να <<αναγεννάτε>> τόσο δάσος όσο αποψιλώνεται. Πρόσφατα, βέβαια, οι δασοκόμοι μαθαίνουν ότι, εκτός από την ποσοτική αειφορία, έχει μεγάλη σημασία για το δάσος η επαναφορά της οικολογικής του ισορροπίας, που προσβλέπει στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του δασικού οικοσυστήματος.
Πώς αναγεννώνται τα δάση
Όταν τα γέρικα δέντρα πεθαίνουν μέσα στα παρθένα δάση, ο κορμός τους αποσαθρώνεται σε κάποια σημεία και, με την πρώτη δυνατή καταιγίδα, γέρνουν και πέφτουν στο έδαφος. Κι εκεί, το νεκρό ξύλο γίνεται τροφή των βακτηρίων , των μανιταριών και των εντόμων, που κατά τη διαδικασία της αφομοίωσης του κάνουν το χώμα πλούσιο και εύφορο. Και δεν αργούν να βλαστήσουν οι σπόροι που ριζώνουν και γίνονται κι οι ίδιοι δέντρα. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο συνυπάρχουν κι αναπτύσσονται το ένα δίπλα στο άλλο, δέντρα διαφόρων ηλικιών. Στις φυτείες ξυλείας τοποθετούνται τα νεαρά δέντρα σε ειδικά -προστατευμένα από την ανεξέλεγκτη βοσκή των μεγάλων ζώων την άνοιξη- φυτώρια. Τα δέντρα στα φυτώρια είναι όλα της ίδιας ηλικίας. Ευτυχώς, σε κάποιες φυτείες μεγαλώνουν σήμερα και δέντρα διαφορετικών ηλικιών, κι αυτό είναι προτιμότερο για την επιβίωση κι άλλων φυτών και ζώων που χρειάζονται ένα μονιμότερο περιβάλλον για να αναπτυχθούν.
Παρθένο δάσος
Μόνο το ένα τρίτο των δασών της Γης είναι ανέγγιχτα από τους ανθρώπους, παρθένα δάση. Κυρίως είναι τα τροπικά δάση της βροχής. Στην Ευρώπη βρίσκουμε ελάχιστα πλέον ίχνη τέτοιων αρχαίων δασών. Σε κάποιες ζώνες προστασίας της φύσης έχουν αρχίσει τα δάση να επιστρέφουν στην «άγρια», αρχέγονή τους κατάσταση.
Η εξέλιξη του δάσους
Από τότε που τα πρώτα φυτά εμφανίστηκαν στην ξηρά, άρχισε κι ο ανταγωνισμός τους για το φως του ήλιου, την πηγή της ζωτικής τους ενέργειας. Τα φυτά που είχαν μεγάλα φύλλα ήταν σε καλύτερη μοίρα απ΄ αυτά που διέθεταν μικρά φυλλαράκια, ενώ κάποια άλλα που είχαν μακρύ και δυνατό μίσχο είχαν το «προβάδισμα» στη διεκδίκηση του φωτός από κείνα που δεν ευνοούνταν απ΄ το ύψος τους. Στην προσπάθειά τους να ψηλώσουν κι άλλο, οι μίσχοι σκλήρυναν, χόντρυναν και δημιούργησαν το ξύλο: τα δέντρα, λοιπόν, με τους κορμούς τους, εμφανίστηκαν στην πορεία της εξέλιξης. Τα πρώτα δέντρα ήταν συγγενείς φυτών τα οποία έχουν επιβιώσει σε μέγεθος μινιατούρας μέχρι σήμερα. Από το πετρωμένο ξύλο αυτών των αρχαίων δέντρων που έζησαν πριν από 400 εκατομμύρια χρόνια, στη Λιθανθρακοφόρα Περίοδο, που διήρκεσε 100 εκατομμύρια χρόνια, δημιουργήθηκε ο λιθάνθρακας. Περιέχει ακόμα και σήμερα την ηλιακή ενέργεια που είχαν απορροφήσει εκείνα τα δέντρα και την αποδίδει με την καύση.
Τη Λιθανθρακοφόρα Περίοδο στην τεκτονική ιστορία της Γης ακολούθησε η Πέρμια Περίοδος και το κλίμα έγινε κρύο και ξηρό. Τότε εμφανίστηκαν τα πρώτα κωνοφόρα. Τα λεπτά και μυτερά τους φύλλα αποδείχθηκαν εξαιρετικά ανθεκτικά στην παγωνιά και την ξηρασία. Ύστερα από 100 εκατομμύρια χρόνια, κατά την Κρητιδική Περίοδο, τη χρυσή εποχή των δεινοσαύρων, εμφανίζονται πάνω στη μοναδική -τότε- ήπειρο της Γης, την Πανγαία, τα πρώτα ανθοφόρα φυτά. Σ΄ αυτά ανήκουν και όλα τα φυλλοβόλα δέντρα, αλλά και τα χόρτα και τα βότανα που καλύπτουν μεγάλο μέρος του εδάφους στα δάση.
Τη Λιθανθρακοφόρα Περίοδο στην τεκτονική ιστορία της Γης ακολούθησε η Πέρμια Περίοδος και το κλίμα έγινε κρύο και ξηρό. Τότε εμφανίστηκαν τα πρώτα κωνοφόρα. Τα λεπτά και μυτερά τους φύλλα αποδείχθηκαν εξαιρετικά ανθεκτικά στην παγωνιά και την ξηρασία. Ύστερα από 100 εκατομμύρια χρόνια, κατά την Κρητιδική Περίοδο, τη χρυσή εποχή των δεινοσαύρων, εμφανίζονται πάνω στη μοναδική -τότε- ήπειρο της Γης, την Πανγαία, τα πρώτα ανθοφόρα φυτά. Σ΄ αυτά ανήκουν και όλα τα φυλλοβόλα δέντρα, αλλά και τα χόρτα και τα βότανα που καλύπτουν μεγάλο μέρος του εδάφους στα δάση.
Τα ελληνικά δάση
Η Ελλάδα είναι χώρα ορεινή και θα έπρεπε να έχει μεγάλες δασικές εκτάσεις όμως αυτές περιορίστηκαν από τις εκτεταμένες εκχερσώσεις για την ανάπτυξη της γεωργίας, από την έντονη υλοτόμηση, την υπερβόσκηση και τις πυρκαγιές.
Η ελληνική βλάστηση διαμορφώνεται από το ανάγλυφο, το κλίμα και το υπόστρωμα του εδάφους.
Η Ελλάδα στην Ευρώπη κατέχει τη 2η θέση μετά την Ιβηρική χερσόνησο με 5800-6000 είδη φυτών.
Το 13% των ειδών της χλωρίδας μας είναι ενδημικά φυτά δηλαδή φυτά που υπάρχουν μόνο στην πατρίδα μας και πουθενά αλλού στον κόσμο.
Ανάλογα με τις κλιματικές –εδαφικές συνθήκες και το υψόμετρο διακρίνουμε στην Ελλάδα τις εξής ζώνες βλάστησης.
Βλάστηση των μεσογειακών περιοχών
Στις υγρές περιοχές του μεσογειακού κλίματος αναπτύσσονται δάση αείφυλλων, σκληρότερων ειδών, ψηλοί πυκνοί θαμνώνες που ονομάζονται μακοί, ενώ στις εξής περιοχές αναπτύσσονται χαμηλοί αραιοί θάμνοι που ονομάζονται φρύγανα. Εκτός από τη βλάστηση μακί και τα φρύγανα παρουσιάζονται και τα συστήματα των μεσογειακών κωνοφόρων, που συνδέονται με τις συνθήκες του εδάφους και την ανθρώπινη παρέμβαση.
Ξεκινώντας από τα θερμότερες προς τις ψυχρότερες περιοχές της Ελλάδας και από τα χαμηλά προς τα ψηλά αναπτύσσονται οι εξής φυτικοί σχηματισμοί ή διπλάσιες.
α. Θαμνώδεις Σχηματισμοί
Ι. Φρύγανα στις ξηρότερες περιοχές και μέχρι υψόμετρο 300 μέτρα περίπου. Απαρτίζονται από αραιούς χαμηλούς θάμνους με μικρά και συχνά χνουδωτά κλαδιά και είναι προσαρμοσμένοι στη θερινή ξηρασία.
Κυρίαρχα είδη στα φρύγανα είναι:
Το θυμάρι, η αστοιβή, η θρούμπα, η λεβάντα, η αφάνα, η ρίγανη, το αμάραντο.
ΙΙ. Μακί στις υγρότερες περιοχές μέχρι υψόμετρο 700 μέτρα και καλύπτει το 27,5% της έκτασης της χώρας μας. Κυρίαρχα φυτά είναι θάμνοι ύψους μέχρι 2-2,5 μέτρων.
Κυρίαρχα είδη είναι:
Το πουρνάρι, η κουμαριά, ο σχίνος, το φιλύκι, η άρια, η χαρουπιά, τα ρείκια, η μυρτιά, η αγριελιά, και ακόμη μαζί τους απαντώνται αείφυλλα ή φυλλοβόλα είδη όπως η δάφνη, η λαδανιά, η άρκευθος, το αγριοκυπάρισσο, η αγριοκουμαριά, η κουτσουπιά, το σπάρτο, η ασπαθιά, το σπαράγγι.
Στις πιο υγρές περιοχές των ορίων εξάπλωσης των μακί και στις όχθες χειμάρρων ή ρευμάτων απαντώνται, δείχνοντας το δρόμο του νερού, η πικρο δάφνη και η λυγαριά. Η βλάστηση μακί συναντάται στη Χαλκιδική, το Πήλιο, ( μέχρι τα 500 μέτρα ) την Εύβοια, την Κρήτη, την παράκτια Θράκη, τα νησιά του Αιγαίου, ( εκτός από το μεγαλύτερο μέρος των Κυκλάδων ) τον Όλυμπο ( από τα 300 μ. έως τα 600 μ. υψόμετρο ) και τα παράλια του Αμβρακικού.
β. Δενδρωσεις Σχηματισμοί
Μεικτά δάση φυλλοβόλων
Σ’αυτά κυριαρχούν τα είδη βελανιδιάς.
Δάση με πλατύφυλλη βελανιδιά κυριαρχούν στη Βόρεια Ελλάδα όπου κυριαρχούν χαμηλότερες θερμοκρασίες, ενώ στην Πελοπόννησο και τη Στερεά σχηματίζουν αραιές συστάδες.
Δάση με χνοώδη δρυ απαντώνται αμιγή σε ξηρές περιοχές, ενώ στις υπόλοιπες είναι ανάμικτα με την πλατύφυλλο βελανιδιά. Η χνοώδης και ήμερη βελανιδιά απαντώνται στην ηπειρωτική Ελλάδα και στα νησιά του Αιγαίου.
Ορεινά δάση κωνοφόρων
Σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και σε υψόμετρα πάνω από 800 μ. επικρατούν είδη κωνοφόρων που αντέχουν στο ψύχος όπως η μαύρη πεύκη, η κεφαλληνιακή ελάτη, η δασική πεύκη, το ρόμπολο και η υβριδογενής ελάτη, που συναντώνται στα βουνά της Πελοποννήσου και στη Β. και Κ. Ελλάδα.
Δάση δασικής πεύκης απαντούν στα όρη των Σερρών και της Δράμας, στα Πιέρια όρη και στον Όλυμπο σε υψόμετρο μεγαλύτερο από 1100 μέτρα.B
Ηπειρωτικές κεντροευρωπαϊκές δενδρώδεις διαπλάσεις
Ι. Η ζώνη που κυριαρχεί η πλατύφυλλη βελανιδιά στις βόρειες οροσειρές της χώρας στην Πελοπόννησο και στην Στερεά Ελλάδα. Η ευθύφυλλη βελανιδιά κυριαρχεί στην ενδοχώρα της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης. Εδώ συναντάται και ο γάβρος και συχνά ονομάζονται δάση βελανιδιάς- γάβρου. Στις ίδιες περιοχές συναντάται η καστανιά.
ΙΙ. Τα αμιγή δάση δασικής οξιάς απαντώνται στις περιοχές της Θεσσαλίας, της Ηπείρου και της Μακεδονίας πάνω από 700 και μέχρι τα 1700 μέτρα. Η ανατολική οξιά απαντά στην Ανατολική Μακεδονία μέχρι τη χερσόνησο του Άθω.
Υποαλπικά και αλπικά συστήματα
Στις κορυφές των βουνών σε υψόμετρα πάνω από 1700μ. έως 2900μ. και απαντούν φυτά και ζώα χαρακτηριστικά αυτών των συστημάτων. Μέχρι κάποιο ύψος συναντάμε μεμονωμένα δέντρα και υψηλότερα τη θέση τους παίρνουν θάμνοι και ποώδη φυτά που σχηματίζουν τα αλπικά λιβάδια.
Υποτροπικά συστήματα
Η υποτροπική βλάστηση συναντάται στην Κρήτη και συγκεκριμένα στο φοινικόδασος του Βάι με το φοίνικα του Θεόφραστου.
Δάσος με οξιές σε υψόμετρο μέχρι και 500 μ. (μέσοι ορεινοί όγκοι). Τα δάση με οξιές -για την ακρίβεια, τα μικτά δάση με οξιές- είναι η συνηθέστερη μορφή φυσικού δάσους που έχουμε στην Κεντρική Ευρώπη αλλά και σε πάρα πολλά δάση της ηπειρωτικής Ελλάδας
Σχεδόν παρθένο έχει γίνει πάλι αυτό το δάσος στην Ελλάδα (το Φρακτό Δράμας). Εδώ, πολλά δάση αφήνονται να επιστρέψουν ξανά στη φυσική τους κατάσταση.Έτσι, τα δέντρα πεθαίνουν από φυσικό θάνατο και οι επιστήμονες μαθαίνουν πολλά για τις φυσικές ζωτικές διεργασίες στο δάσος.
Στα κοιτάσματα του λιγνίτη μπορεί κανείς να ανακαλύψει ακόμα ολόκληρους απανθρακωμένους κορμούς ή κούτσουρα δέντρων. Ο λιγνίτης δημιουργήθηκε πριν από εκατομμύρια χρόνια, σε μια εποχή που τα δάση έμοιαζαν πολύ με τα σημερινά.
Το αρκουδοβότανο ήταν στις δόξες του πριν από 300 εκατομμύρια χρόνια. Τότε ψήλωνε και γινόταν δέντρο.
Τα δάση στην Ελλάδα
Η Ελλάδα γενικά είναι χώρα ορεινή και θα έπρεπε να έχει μεγάλες εκτάσεις δασών. Ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι τα παλιότερα χρόνια ήταν πολύ περισσότερο δασωμένη .Τα ελληνικά δάση όμως περιορίστηκαν από τις εκτεταμένες εκχερσώσεις για την ανάπτυξη της γεωργίας, από την έντονη υλοτόμηση, την υπερβόσκηση και τις πυρκαγιές κατά τις δεκαετίες από την σύσταση του Ελληνικού κράτους μέχρι το 1950 μ.Χ. Τα δάση μας όμως και σύμφωνα με μελέτες επίσημων επιστημονικών φορέων άρχισαν να επανακάμπτουν και να αναζωογονούνται με αποτέλεσμα να καταλαμβάνουν σχεδόν την διπλάσια έκταση μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Οι φυσικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη διαμόρφωση της ελληνικής βλάστησης είναι το ανάγλυφο, το κλίμα και το υπόστρωμα του εδάφους. Τα πετρώματα από τα οποία αποτελούνται τα βουνά, οι κάμποι, τα νησιά και τα φαράγγια είναι πολλών ειδών και ηλικιών. Ανάλογα με τις αλλαγές που υφίσταντο διαμορφώθηκαν και στον ελλαδικό χώρο. Έτσι αν και η Ελλάδα έχει μικρή έκταση παρουσιάζει όμως σημαντική γεωμορφολογική ποικιλία. Αυτό σε συνδυασμό με το ευρύ φάσμα κλίματος που τη χαρακτηρίζει-από υποτροπικό έως πραγματικά αλπικό-προκάλεσαν και ευνόησαν την ανάπτυξη πλούσιας χλωρίδας και πανίδας.
Δασοκομία στο Ελληνικό δάσος.
Η Δασοκομία, ή Δασοκομική, αποτελεί κλάδο της Δασοκομίας με αντικείμενο την ορθή εκμετάλλευση των δασικών εκτάσεων. Περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως:
Ø Φύτευση ,αναδάσωση, μεταφύτευση δέντρων
Ø Αραίωση και συντήρηση δασών και δεντρόφυτων εκτάσεων
Ø Υλοτομία: κοπή δέντρων και παραγωγή ξυλείας
Ø Συλλογή φυσικών δασικών υλικών όπως: κόμμι, βαλάτας, και άλλα κόμμεα, φελλός, ρητίνες(ρετσίνη),βάλσαμα, καπόκ, φύκια, βελανίδια, αγριοκάστανα, βρύα και λειχήνες.
Ø Δασοκομικές απογραφές, έλεγχος της αποδοτικότητας των δέντρων, αποτίμηση της δασικής ξυλείας
Ø Προστασία από δασικές πυρκαγιές.
Το ελληνικό δάσος και κλίμα.
Η ύπαρξη δασικών εκτάσεων επηρεάζει το κλίμα και το μικροκλίμα γιατί αμβλύνει τις ακραίες θερμοκρασίες μειώνοντας τις μεγάλες και αυξάνοντας τις μικρές κατά 5.0οC . Αυτό συμβαίνει γιατί το δάσος με την κομοστέγη του αφενός εμποδίζει τη διαφυγή της γήινης ακτινοβολίας και αφετέρου συγκρατεί μέρος της ηλιακής , αλλά και με τη λειτουργία της διαπνοής το δάσος απορροφά θερμότητα από το περιβάλλον, προκειμένου να εξατμιστεί το νερό από τα φύλλα.
Τα δασικά δέντρα ακόμη ελαττώνουν την ταχύτητα των ανέμων και γι’αυτό συχνά χρησιμοποιούνται σαν αντιανεμικός φράχτης.
Το “εργοστάσιο” του Ελληνικού δάσους.
Ένα προϊόν του δάσους είναι το ξύλο. Πολλοί τύποι ξύλου που χρησιμοποιούνται για έπιπλα, δάπεδα, οικοδομές, παιχνίδια κ.ά. συλλέγεται από τα δάση. Το ξύλο χρησιμοποιείται επίσης ως καύσιμη ύλη μαζί με τα φρύγανα αλλά και στην παραγωγή χαρτιού και χαρτονιού. Υπάρχουν επίσης και άλλα προϊόντα του δάσους που εκμεταλλεύεται ο άνθρωπος όπως οι καρποί(π.χ. πορτοκάλια, μήλα κ.ά.), ξηροί καρποί(π.χ. φουντούκια-φουντουκιές, αμύγδαλα-αμυγδαλιές, κάστανα-καστανιές κ.ά.),φυτά με θεραπευτικές ιδιότητες ή αλλιώς βότανα(τίλιο, φλαμούρι, μελισσόχορτο, λουΐζα, δυόσμος, μολόχα, φασκόμηλο, τσάι του βουνού, ρίγανη, καλεντούλα, εχινάκεα, φλισκούνι, δεντρολίβανο, ευκάλυπτος, άγριο τριαντάφυλλο, δάφνη κ.ά.), αρωματικά φυτά(ρίγανη, σαλέπι, θυμάρι), μελισσοτροφικά φυτά που είναι απαραίτητα για την παραγωγή μελιού, διάφορα είδη μανιταριών(άγρια μανιτάρια, τρούφα, portobello, ασπρομανίταρο, πλευρώτους, μορχέλα, αμανίτης, καισαρικός, κανθαρέλλα, βασιλομανίταρο κ.ά.) και διάφορα εκκρίματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 40% των φαρμάκων έχει ως βάση του τα φυτά των δασών.
Οι άνθρωποι και το Ελληνικό δάσος.
Ο άνθρωπος συνδέθηκε με το δάσος από την πρώτη στιγμή της εμφάνισης του πάνω στη γη και μάλιστα στενότατα. Το δάσος του εξασφάλισε τροφή, στέγη, προστασία, ψυχαγωγία και εργασία. Επίσης το δάσος του έδωσε τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες για κοινωνικές, θρησκευτικές, καλλιτεχνικές και άλλες εκδηλώσεις και απασχολήσεις για την πνευματική, κοινωνική και πολιτιστική του άνοδο.
Στο δάσος εκτελείται υλοτομία. Στα παλιά χρόνια οι άνθρωποι εκτελούσαν την υλοτομία λόγω ανάγκης π.χ. χρειαζόταν ξύλα για το χειμώνα. Σήμερα υπάρχει η επιτρεπτή υλοτομία ενώ η παράνομη υλοτομία διώκεται. Σε ορισμένα μέρη ακόμα απαγορεύεται αυστηρά. Πολλά από αυτά είναι και οι εθνικοί δρυμοί. Πολλοί άνθρωποι βρίσκουν εργασία στο δάσος. Υπάρχουν πολλά επαγγέλματα που εκτελούνται στο δάσος όπως:
Ø Ο βοσκός(πολλά ζώα αφήνονται από τους βοσκούς στο δάσος να βοσκήσουν).
Ø Ο ξυλοκόπος/υλοτόμος
Ø Ο μελισσοκόμος(το δάσος μας παρέχει μέλι)
Ø Ο δασοφύλακας
Ø Ο διαχειριστής οικοσυστημάτων και δασών
Ø Ο περιβαλλοντολόγος/δασολόγος
Ø Ο κτηνοτρόφος(βιολογικής κτηνοτροφίας)
Ø Ο δασοβιολόγος(ερευνεί τη βασική βιολογία)
Επίσης το δάσος σήμερα χρησιμοποιείται σαν χώρος αναψυχής τουριστών και άλλων ανθρώπων. Ωστόσο το δάσος χρησιμοποιείται από τους ανθρώπους και σαν χώρος κυνηγιού. Παλιά οι άνθρωποι κυνηγούσαν ζώα στο δάσος ως ανάγκη για βασική τροφή. Σήμερα το κυνήγι γίνεται ως μια ακόμα δραστηριότητα στη φύση και ως φυσική εξάσκηση ενός πρωτογενούς (πρωταρχικού)ανθρώπινου σώματος και ανάγκης ενώ σε μέρη όπως οι εθνικοί δρυμοί απαγορεύεται το κυνήγι.
Το κυνήγι στο ελληνικό δάσος
(Από το κυών και άγω =οδηγώ το σκύλο, προσπαθώ να πιάσω άγρια ζώα ή πουλιά με τη βοήθεια σκύλων).Η κάρπωση ή η σύλληψη άγριων ζώων ή πτηνών για περιβαλλοντικούς λόγους από τον άνθρωπο, με κύριο σκοπό να εξασφαλίσει τροφή ή άλλα χρήσιμα πράγματα. Στους νεώτερους χρόνους, το κυνήγι χρησιμοποιείται πολύ και ως σπορ. ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Στην πρωτόγονη εποχή ο άνθρωπος ζούσε κυρίως από το κυνήγι, το συνέχισε, όμως και μετά την εξημέρωση των ζώων και την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας. Τα μέσα που χρησιμοποιούσε ήταν ποίκιλα: από τα πιο πρωτόγονα(πέτρα, τόξο, κοντάρι, παγίδα)έως τα πιο σύγχρονα κυνηγετικά όπλα. Η χρησιμοποίηση των μετάλλων έκανε πιο αποτελεσματικό το κυνήγι. ΤΡΟΠΟΙ ΚΥΝΗΓΙΟΥ: Οι τρόποι του κυνηγιού είναι πολλοί. Από την αρχαιότητα σε αρκετές πηγές αναφέρονται οι τρόποι και η δεοντολογία του κυνηγιού όπως π.χ στου <<Κυνηγετικού>> του Ξενοφώντα, τον 4ο π.Χ αιώνα.Από την αρχαιότατη ακόμα εποχή,ο άνθρωπος χρησιμοποίησε τα σκυλιά. Το εξασκημένο σκυλί μπορεί να ανακαλύπτει τα ίχνη του άγριου ζώου και να ειδοποιεί για την παρουσία του. Χρησιμοποιείται επίσης το γεράκι.
Δάσος και Αναψυχή
Το δάσος προσφέρει στον άνθρωπο, ιδιαίτερα της πόλης, έναν μοναδικό χώρο αναψυχής και αγαλλίασης. Είναι ο τόπος που δίνει την δυνατότητα στον άνθρωπο να ξεφύγει από το σύγχρονο τρόπο ζωής που τον καταπιέζει, να ξεκουραστεί και να ηρεμήσει. Ο καθαρός αέρας του δάσους, η ομορφιά και η ηρεμία που βρίσει κάνεις μέσα σαΐτα είναι ο αντίποδας στα καυσαέρια, στο θόρυβο και το άγχος της πόλης. Το δάσος προσφέρεται και ως χώρος εφαρμογής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Η άμεση επαφή των μαθητών με τη ζωή στο δάσος του βοήθα να αναπτύξουν υπεύθυνες στάσεις και συμπεριφορές απέναντι στο περιβάλλον. Κάθε οικοσύστημα, με διαφόρους μηχανισμούς έλεγχου που διάθετε, μπορεί να ξεπεράσει ικανοποιητικά κάποιες απότομες μεταβολές οι οποίες προκαλούνται από ενδογενείς ή εξωγενείς παράγοντες, εφόσον οι μεταβολές αυτές δεν ξεπερνούν τα όρια ‘’ευσταθείας’’ του οικοσυστήματος. Με τον ορό ευστάθειας εννοούμε ην ικανότητα του συστήματος να επαναφέρει σε κατάσταση ισορροπίας τη δομή και τη λειτουργιά του.
Η διαταραχή μπορεί να θεωρηθεί ως ‘’φυσικό γεγονός’’ κι αποτελεί αναπόσπαστο στοιχειό στην εξέλιξη των οικοσυστημάτων δεν ξεπερνά τα όρια της ευσταθείας του οικοσυστήματος.
Ένας έντονος όμως διαταραχών μπορεί να οδηγήσει σε υποβάθμιση του οικοσυστήματος.
Για το δάσος, αίτια διαταραχών μπορεί να είναι η ξηρασία, οι ισχυροί άνεμοι, οι χιονοπτώσεις, τα παθογόνα έντομα και οι μικροοργανισμοί, η φωτιά, η βοσκή, η ρύπανση και η κακή διαχείριση του από τον άνθρωπο. Οι διαταραχές αυτές μπορεί να καταταγούν σε βιοτικές ή αβιοτικές, ενδογενείς ή εξωγενείς. Οι εξωγενείς προκαλούνται κυρίως από τον άνθρωπο και οδηγούν στην υποβάθμιση του οικοσυστήματος του δάσους.
Ο κίνδυνος των πυρκαγιών
Σε ότι αφορά την αντιμετώπιση των πυρκαγιών οι προσπάθειες θα πρέπει να στοχεύουν αφενός μεν στην κατά το δυνατό μείωση τους και αφετέρου στον περιορισμό των καταστροφών. Για να υπάρξει μείωση των πυρκαγιών πέραν της αυτονόητης αποτελεσματικής αστυνόμευσης των δασών, απαιτείται μια πολυσχιδής και πολύπλευρη ενημέρωση, που θα βασίζεται σε κατάλληλο πρόγραμμα καταρτισμένο από ειδικούς στη <<διαμόρφωση κοινής γνώμης>> και θα απευθύνεται σε όλο τον Ελληνικό λαό, ανεξάρτητα ηλικίας η επαγγέλματος. Ταυτόχρονα οι σχέσεις της δασικής υπηρεσίας με τον πολίτη θα πρέπει να επανασχεδιαστούν. Κύριος λόγος που συνηγορεί για αυτό, είναι η διαπίστωση πως κανένα σοβαρό πρόγραμμα δασικής ανάπτυξης ή προστασίας δεν μπορεί να προωθηθεί και να πετύχει, αν δεν εξασφαλίζει τη συμπαράσταση και την ενεργή υποστήριξη της κοινής γνώμης. Οι δασικές υπηρεσίες συνεπώς θα πρέπει να κληθούν να εφαρμόσουν μια νέα πολιτική, που θα επιχειρεί να κάνει τον πολίτη κάτοχο των ωφελημάτων του δάσους και τα αναπτυξιακά δασικά προγράμματα θα πρέπει να περιλαμβάνουν όλο και περισσότερα έργα που θα βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής του. Ταυτόχρονα θα πρέπει να τις παρασχεθούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις για μια ικανοποιητική αστυνόμευση του δασικού πλούτου.
Για να υπάρξει εξάλλου μείωση των καταστροφών, θα πρέπει να αυξηθεί η ετοιμότητα των υπηρεσιών που ασχολούνται με την καταστολή και ταυτόχρονα να βελτιωθεί η υποδομή που θα επιτρέπει την άνετη και ταχεία χρήση των διατιθεμένων μέσων. Κρίσιμο εν προκειμένω ζήτημα είναι και εξασφάλιση όλων εκείνων των μέσων και προϋποθέσεων που απαιτούνται για τη γρήγορη επισήμανση και αναγγελία ώστε να εξασφαλίζεται η έγκαιρη επέμβαση. Θα πρέπει επίσης να εξεταστεί σοβαρά η δημιουργία ειδικών μονάδων αντιμετώπισης των πυρκαγιών από εθελοντές, ομάδες και σύλλογοι φίλων των δασών όπως φιλοπεριβαλλοντικές οργανώσεις, Κυνηγητικοί Σύλλογοι, πρόσκοποι κ.τ.λ., στους οποίους θα πρέπει να δοθούν ελκυστικά κίνητρα, ώστε να πετύχει ο θεσμός και να εξασφαλίζεται το αναγκαίο προσωπικό τόσο για το έργο της καταστολής όσο και κυρίως της εν συνέχεια φύλαξης για την αποτροπή αναζωπυρώσεων.
Τέχνη και δάσος
Το δάσος και γενικότερα η φύση ήταν και είναι ένα από τα αγαπημένα θέματα των καλλιτεχνών. Ζωγράφοι και ποιητές έχουν δώσει μέσα από την τέχνη τους τη δική τους μοναδική ματιά στο δάσος. Τοπία, δέντρα και λουλούδια τα συναντάμε τόσο σε ποιήματα όσο και σε πίνακες.
Ποίηση
Αντώνης Γκαντζής
Όνειρο στο δάσος
Όταν χάνεσαι στο δάσος θεληματικά
(φυγάς απ' τα κοινά της κάθε μέρας)
γυρεύοντας το σπάνιο μανιτάρι του παραμυθιού
γίνεσαι ίσκιος διάφανος που όλο κυλά
και συνυπάρχεις με τις δροσοσταλίδες...
(φυγάς απ' τα κοινά της κάθε μέρας)
γυρεύοντας το σπάνιο μανιτάρι του παραμυθιού
γίνεσαι ίσκιος διάφανος που όλο κυλά
και συνυπάρχεις με τις δροσοσταλίδες...
Πυκνοί κισσοί το μέτωπό σου στεφανώνουν
και δέντρα γιγαντόσωμα - ουράνιες σκάλες - σε καλούν
και δέντρα γιγαντόσωμα - ουράνιες σκάλες - σε καλούν
Τόσο μικρός λοιπόν; τόσο μικρός;
αναρωτιέσαι.
αναρωτιέσαι.
Αίφνης, μια ηλιαχτίδα,
περνά τα φύλλα και πέφτει εκεί μπροστά σου!
περνά τα φύλλα και πέφτει εκεί μπροστά σου!
Και να το θαύμα!
Ιδού το όνειρο το επιθυμητό!
Ιδού το όνειρο το επιθυμητό!
Σαν προσφορά στα μάτια σου, σ' απόσταση ανάσας
φυτρώνει ποικιλόχρωμο το σπάνιο μανιτάρι!
φυτρώνει ποικιλόχρωμο το σπάνιο μανιτάρι!
Να που δεν είσαι μόνος, μα πρέπει να θυμάσαι
πως αν το αγγίξεις θα σβηστεί στον κόσμο του και πάλι!
πως αν το αγγίξεις θα σβηστεί στον κόσμο του και πάλι!
Βιάστηκες όμως...
Το ελησμόνησες απ' την πολλή χαρά σου
κι αμέσως γίνηκε καπνός στους μυρωμένους ίσκιους
Το ελησμόνησες απ' την πολλή χαρά σου
κι αμέσως γίνηκε καπνός στους μυρωμένους ίσκιους
Στο άγγιγμά σου χάθηκε το σπάνιο εκείνο πλάσμα
και τώρα εσύ ξοπίσω του γυρεύεις το χαμό σου...
και τώρα εσύ ξοπίσω του γυρεύεις το χαμό σου...
ή πως ακουμπάς την καρδιά σου
πάνω στη χαρά ενός παιδιού
που παίζει με τα χελιδόνια στο βάθος της αυγής,
κι ύστερα, καθώς τελειώνει τ' όνειρο,
φεύγεις για τα ξένα,
μήπως και βρεις στο δρόμο σου
τα χρόνια που έχεις χάσει.
πάνω στη χαρά ενός παιδιού
που παίζει με τα χελιδόνια στο βάθος της αυγής,
κι ύστερα, καθώς τελειώνει τ' όνειρο,
φεύγεις για τα ξένα,
μήπως και βρεις στο δρόμο σου
τα χρόνια που έχεις χάσει.
Κλείνω την πόρτα.
Κι εγώ θυμάμαι, όπως και σεις,
των στεναγμών τα πεύκα.
Κι εγώ θυμάμαι, όπως και σεις,
των στεναγμών τα πεύκα.
Μανιφάβας Θανάσης
Η μοναξιά των βουνών
Όμηρο της μνήμης δεμένο πιστάγκωνα με πλάνεψαν αερικά
Ναυαγός σε ξέρες απόμεινα...
να μιλά μοναχός μια γλώσσα ακατάληπτη.
Και πριν ταξιδέψω στο λιμάνι της μεγάλης σιωπής
θέλω ν' ανέβω στα βουνά να ξαναμιλήσω τη γλώσσα μου
μ' αρχαία κλαριά και πέτρες, βρύσες κι αγάλματα.
Τα βουνά σέβονται τις μνήμες, όπως οι άνυδροι κάμποι
τους ίσκιους.
Η μοναξιά, μεγάλη ερωμένη της περισυλλογής,
αποτύπωσε τις αισθήσεις της σε πέτρινα πεζούλια
και τέμπλα
κορμούς δέντρων κι αθέατα μονοπάτια.
Κάθε χαρακιά σε πέτρα μήνυμα τρυφερότητας χωρίς αποδέκτη
πλανιέται αδιόρατα στην ατμόσφαιρα
σαν ήχος φλογέρας χτισμένος μ' αγκωνάρια πόνου.
Ναυαγός σε ξέρες απόμεινα...
να μιλά μοναχός μια γλώσσα ακατάληπτη.
Και πριν ταξιδέψω στο λιμάνι της μεγάλης σιωπής
θέλω ν' ανέβω στα βουνά να ξαναμιλήσω τη γλώσσα μου
μ' αρχαία κλαριά και πέτρες, βρύσες κι αγάλματα.
Τα βουνά σέβονται τις μνήμες, όπως οι άνυδροι κάμποι
τους ίσκιους.
Η μοναξιά, μεγάλη ερωμένη της περισυλλογής,
αποτύπωσε τις αισθήσεις της σε πέτρινα πεζούλια
και τέμπλα
κορμούς δέντρων κι αθέατα μονοπάτια.
Κάθε χαρακιά σε πέτρα μήνυμα τρυφερότητας χωρίς αποδέκτη
πλανιέται αδιόρατα στην ατμόσφαιρα
σαν ήχος φλογέρας χτισμένος μ' αγκωνάρια πόνου.
Στο καταπράσινο δάσος
Στο καταπράσινο δάσος
δυο πουλάκια πετούν
από δέντρο σε δέντρο
και κελαηδούν.
Φτιάχνουν το σπίτι τους
με κόπο και αγώνα
με ξυλάκια, χόρτα, νερό και χώμα
αυτή θα είναι η φωλιά τους
κι εκεί θα κάνουν τα παιδιά τους.
Όταν τέλειωσαν τη φωλιά τους
χαίρονται για το δημιούργημά τους
είναι χαρούμενα πάρα πολύ
κελαηδούν από κλαδί σε κλαδί.
Μα σε λίγο ξαφνικά
όταν γυρνάνε στη φωλιά
ξυλοκόποι χτυπούν
και το δέντρο κόβουν.
Και το μικρό τους σπιτικό
έγινε κομματάκια
τα καημένα τα πουλάκια
έμειναν χωρίς φωλιά.
Μιλτιάδης Μαλακάσης
Το Δάσος
Το δάσος που λαχτάριζες
ώσπου να το περάσεις,
τώρα να το ξεχάσεις
διαβάτη αποσπερνέ.
Μια αυγινή, το κούρσεψαν
ανίδρωτοι λοτόμοι,
κι εκεί είναι τώρα δρόμοι
διαβάτη αποσπερνέ.
Το τρίσβαθο αναστέναγμα
που άγγιζε την καρδιά σου
κι έσπαε τα γόνατά σου
δε θα το ακούσεις πια,
το πήρανε στα διάπλατα
περίτρομα φτερά τους
και το 'καμαν λαλιά τους
τα νύχτια τα πουλιά.
Το σιγαλό τραγούδισμα
που σ' έσερνε διαβάτη
σε μαγικό παλάτι
δίχως ελπίδα αυγής,
το πήρανε - για κοίταξε -
στερνή ανατριχίλα
τα πεθαμένα φύλλα
που απόμειναν στη γης.
Κι η άρπα με τον ήχο της
που σε γλυκομεθούσε
μα κρύφια σου χτυπούσε
θανάτου μουσική,
χάθηκε με την άγγιχτη
που την κρατούσε κόρη,
στα πέλαγα, στα όρη,
να μην ξανακουστεί.
Το δάσος που λαχτάριζες
ώσπου να το περάσεις,
τώρα να το ξεχάσεις
διαβάτη αποσπερνέ,
γεννήκαν νεκροκρέβατα
τα άγρια δεντριά του τώρα
και θα το βρεις στη χώρα
διαβάτη αποσπερνέ.
ώσπου να το περάσεις,
τώρα να το ξεχάσεις
διαβάτη αποσπερνέ.
Μια αυγινή, το κούρσεψαν
ανίδρωτοι λοτόμοι,
κι εκεί είναι τώρα δρόμοι
διαβάτη αποσπερνέ.
Το τρίσβαθο αναστέναγμα
που άγγιζε την καρδιά σου
κι έσπαε τα γόνατά σου
δε θα το ακούσεις πια,
το πήρανε στα διάπλατα
περίτρομα φτερά τους
και το 'καμαν λαλιά τους
τα νύχτια τα πουλιά.
Το σιγαλό τραγούδισμα
που σ' έσερνε διαβάτη
σε μαγικό παλάτι
δίχως ελπίδα αυγής,
το πήρανε - για κοίταξε -
στερνή ανατριχίλα
τα πεθαμένα φύλλα
που απόμειναν στη γης.
Κι η άρπα με τον ήχο της
που σε γλυκομεθούσε
μα κρύφια σου χτυπούσε
θανάτου μουσική,
χάθηκε με την άγγιχτη
που την κρατούσε κόρη,
στα πέλαγα, στα όρη,
να μην ξανακουστεί.
Το δάσος που λαχτάριζες
ώσπου να το περάσεις,
τώρα να το ξεχάσεις
διαβάτη αποσπερνέ,
γεννήκαν νεκροκρέβατα
τα άγρια δεντριά του τώρα
και θα το βρεις στη χώρα
διαβάτη αποσπερνέ.
Ζαχαρίας Παπαντωνίου
Φάνη, προσοχή. Σκοπός είσαι.
Μη φοβάσαι τη νύχτα, μη σε τρομάζουν οι ίσκιοι. Όποιος κάνει εκείνο που πρέπει, δεν έχει να φοβηθεί κανένα.
Εσύ κι οι σύντροφοί σου απόψε φυλάγετε το δάσος από τους εχθρούς του.
Η σφυρίχτρα σου να είναι έτοιμη.
Με τη βάρδια, που φυλάγετε, προστατεύετε τα δέντρα. Κι όλους τους ανθρώπους, όσοι θα δροσιστούν απ’ αυτά τα δέντρα είτε τώρα είτε σε πενήντα κι εκατό και διακόσια χρόνια.
Ζωγραφική
Βιοποικιλότητα
Ορισμός
Βιοποικιλότητα είναι ποικιλομορφία όλων των ζωντανών οργανισμών -συμπεριλαμβανομένων των Χερσαίων Θαλάσσιων υδάτων οικοσυστημάτων και τον οικολογικό συστημάτων που απαντώνται. Πιο συγκεκριμένα η βιοποικιλότητα είναι σύνθεση, η δομή και η λειτουργία γονιδίων ειδών και οικότοπων.
Τι είναι βιοποικιλότητα
Βιοποικιλότητα θεωρείται η ποικιλία των έμβιων οργανισμών πάνω στη γη, η ποικιλία των μεταξύ τους σχέσεων (οικοσυστήματα) αλλά και των αντιληπτικών εικόνων (τοπία) που έχει ο άνθρωπος για το φυσικό περιβάλλον. Έχει 4 επίπεδα, το καθένα από τα οποία έχει διαφορετική σημασία αλλά στην πράξη, αποτελεί κομμάτι αναπόσπαστο ενός ενιαίου συνόλου.
Το πρώτο επίπεδο είναι εκείνο της "γενετικής βιοποικιλότητας", δηλαδή το εύρος των κληρονομικών καταβολών ενός συγκεκριμένου είδους.
Το δεύτερο επίπεδο βιοποικιλότητας είναι αυτό της βιοποικιλότητας των ειδών φυτών (χλωρίδας) και ζώων (πανίδας). Η βιοποικιλότητα αυτή εκφράζεται συνήθως με το πλήθος των ειδών φυτών και ζώων που απαντούν σε μια συγκεκριμένη περιοχή.
Το τρίτο επίπεδο βιοποικιλότητας, γνωστό ως βιοποικιλότητα οικοσυστημάτων ή φυτοκοινωνιών (habitats), εκφράζεται με το πλήθος των συνδυασμών ειδών φυτών και ζώων (οικοσυστημάτων) που συναντώνται σε μια συγκεκριμένη περιοχή.
Το τέταρτο επίπεδο βιοποικιλότητας είναι εκείνο της βιοποικιλότητας των τοπίων, το οποίο εκφράζεται με το πλήθος των τύπων τοπίων (αβιοτικών και βιοτικών στοιχείων) που εμφανίζονται σε μια περιοχή ή σε μια χώρα.
Το πρώτο επίπεδο είναι εκείνο της "γενετικής βιοποικιλότητας", δηλαδή το εύρος των κληρονομικών καταβολών ενός συγκεκριμένου είδους.
Το δεύτερο επίπεδο βιοποικιλότητας είναι αυτό της βιοποικιλότητας των ειδών φυτών (χλωρίδας) και ζώων (πανίδας). Η βιοποικιλότητα αυτή εκφράζεται συνήθως με το πλήθος των ειδών φυτών και ζώων που απαντούν σε μια συγκεκριμένη περιοχή.
Το τρίτο επίπεδο βιοποικιλότητας, γνωστό ως βιοποικιλότητα οικοσυστημάτων ή φυτοκοινωνιών (habitats), εκφράζεται με το πλήθος των συνδυασμών ειδών φυτών και ζώων (οικοσυστημάτων) που συναντώνται σε μια συγκεκριμένη περιοχή.
Το τέταρτο επίπεδο βιοποικιλότητας είναι εκείνο της βιοποικιλότητας των τοπίων, το οποίο εκφράζεται με το πλήθος των τύπων τοπίων (αβιοτικών και βιοτικών στοιχείων) που εμφανίζονται σε μια περιοχή ή σε μια χώρα.
Αξία της βιοποικιλότητας
Η διατήρηση της βιοποικιλότητας έχει μεγάλη σημασία τόσο για την ανθρωπότητα όσο και per se για την αυταξία όλων των μορφών ζωής.
Στις αξίες διατήρησης της βιοποικιλότητας περιλαμβάνονται:
• Οι κοινωνικο-οικονομικές με τα οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση της βιοποικιλότητας, ιδιαίτερα για την εξάλειψη της φτώχιας σε παγκόσμιο επίπεδο.
• Οι ιατροφαρμακευτικές με το πλήθος των βιολογικών ουσιών πάνω στις οποίες βασίζονται σχεδόν όλες οι αντίστοιχες θεραπευτικές μέθοδοι.
• Οι αισθητικές και πολιτιστικές που καλύπτουν βαθύτερες ανάγκες του ανθρώπου.
• Οι οικολογικές που σχετίζονται με την επιβίωση και την ομαλή λειτουργία των περισσότερων οικοσυστημάτων τα οποία συνεισφέρουν στη διατήρηση των περιβαλλοντικών συνθηκών του πλανήτη.
Είναι πλέον διαπιστωμένο ότι η βιοποικιλότητα μειώνεται παγκοσμίως και ο ρυθμός εξαφάνισης των ειδών είναι μεγαλύτερος από ποτέ με ταυτόχρονη μείωση της έκτασης των βιοτόπων τους. Η απώλεια αυτή έχει σαν αποτέλεσμα την υποβάθμιση των υπηρεσιών και των αγαθών που παρέχουν τα οικοσυστήματα και παράλληλα, διακυβεύεται η ικανότητα των οικοσυστημάτων να υποστηρίξουν τις μέλλουσες γενιές. Η βιοποικιλότητα απειλείται σήμερα από τις ραγδαίες αλλαγές που επιφέρει στον πλανήτη μας το ανθρώπινο είδος. Ο τρόπος και η ένταση με την οποία χρησιμοποιεί ο άνθρωπος τους φυσικούς πόρους δημιουργούν πολυάριθμες απειλές στο περιβάλλον, με αποτέλεσμα την εξαφάνιση ειδών, την τροποποίηση και υποβάθμιση βιοτόπων και τη γενικότερη εξάντληση των φυσικών πόρων.
Στις αξίες διατήρησης της βιοποικιλότητας περιλαμβάνονται:
• Οι κοινωνικο-οικονομικές με τα οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση της βιοποικιλότητας, ιδιαίτερα για την εξάλειψη της φτώχιας σε παγκόσμιο επίπεδο.
• Οι ιατροφαρμακευτικές με το πλήθος των βιολογικών ουσιών πάνω στις οποίες βασίζονται σχεδόν όλες οι αντίστοιχες θεραπευτικές μέθοδοι.
• Οι αισθητικές και πολιτιστικές που καλύπτουν βαθύτερες ανάγκες του ανθρώπου.
• Οι οικολογικές που σχετίζονται με την επιβίωση και την ομαλή λειτουργία των περισσότερων οικοσυστημάτων τα οποία συνεισφέρουν στη διατήρηση των περιβαλλοντικών συνθηκών του πλανήτη.
Είναι πλέον διαπιστωμένο ότι η βιοποικιλότητα μειώνεται παγκοσμίως και ο ρυθμός εξαφάνισης των ειδών είναι μεγαλύτερος από ποτέ με ταυτόχρονη μείωση της έκτασης των βιοτόπων τους. Η απώλεια αυτή έχει σαν αποτέλεσμα την υποβάθμιση των υπηρεσιών και των αγαθών που παρέχουν τα οικοσυστήματα και παράλληλα, διακυβεύεται η ικανότητα των οικοσυστημάτων να υποστηρίξουν τις μέλλουσες γενιές. Η βιοποικιλότητα απειλείται σήμερα από τις ραγδαίες αλλαγές που επιφέρει στον πλανήτη μας το ανθρώπινο είδος. Ο τρόπος και η ένταση με την οποία χρησιμοποιεί ο άνθρωπος τους φυσικούς πόρους δημιουργούν πολυάριθμες απειλές στο περιβάλλον, με αποτέλεσμα την εξαφάνιση ειδών, την τροποποίηση και υποβάθμιση βιοτόπων και τη γενικότερη εξάντληση των φυσικών πόρων.
Κλιματική Αλλαγή και Βιοποικιλότητα
Η κλιματική αλλαγή με την υπερθέρμανση της Γης επιφέρει άμεσες αρνητικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα. Η δράση κατά της κλιματικής αλλαγής είναι θετική και για τη βιοποικιλότητα.
Πολλά είδη φυτών και ζώων αναμένεται να βρεθούν σε διαδικασία μετανάστευσης και όπως είναι αντιληπτό, σημαντικός αριθμός ειδών αντιμετωπίζουν ήδη τον κίνδυνο εξαφάνισης
Πολλά είδη φυτών και ζώων αναμένεται να βρεθούν σε διαδικασία μετανάστευσης και όπως είναι αντιληπτό, σημαντικός αριθμός ειδών αντιμετωπίζουν ήδη τον κίνδυνο εξαφάνισης
Η σημασία της βιοποικιλότητας στην Ελλάδα
Η Ελλάδα αποτελεί μια χώρα αρκετά προνομιούχα. Συνδυάζει στεριά με θάλασσα , ισσοροπημένο, κλίμα έχοντας τον ήλιο να μας φωτίζει όλο τον χρόνο. Μ ε άλλα λόγια ιδανικό μέρος για βλάστηση και ανάπτυξη. Η γεωργία αποτελεί την βάση της οικονομίας και θα μπορούσε τις σωστές κινήσεις να μετατρέπει σε μια χώρα με ανταγωνιστικότητα, πλεονεκτήματα σε αυτόν τον τομέα. Χαρακτηριστική είναι η έντονη βιοποικιλότητα που παρουσιάζεται σε πολλά μέρη του τόπου μας, μέρη μετατρέπονται , σε χώρους υποδοχής αποδημητικών πουλιών. Εκτός το 2012 θεωρή8ηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση διεθνές έτος βιοποικιλότητας, με αφορμή και την Παγκόσμια ήμερα στις 22 Μαΐου .
Χλωρίδα και Πανίδα της Ελλάδας
Χλωρίδα
Με τον όρο χλωρίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών φυτών που απαντούν σε μία περιοχή. Η ελληνική χλωρίδα περιλαμβάνει περίπου 6.000 είδη και υποείδη φυτών, από τα οποία περίπου 1.100 είναι ενδημικά, δηλαδή δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στη γη. Είναι μοναδική στην Ευρώπη για τον πλούτο της, αλλά και για την μεγάλη αναλογία ενδημικών σε σχέση με την έκτασή της. Έτσι, για παράδειγμα η Γερμανία, με έκταση σχεδόν τριπλάσια της Ελλάδας έχει 2.400 είδη και 6 ενδημικά, η Αγγλία με διπλάσια έκταση έχει 2.300 είδη και 16 ενδημικά και η Ισπανία με τετραπλάσια έκταση έχει σχεδόν τον ίδιο αριθμό ειδών με την Ελλάδα.
Αυτό το γεγονός οφείλεται στην μεγάλη ποικιλία βιοτόπων και οικοσυστημάτων, τα οποία είναι ικανά να φιλοξενήσουν όχι μόνο αυτόν τον αριθμό χλωρίδας αλλά και πολύ σημαντική πανίδα. Ο συνδυασμός της γεωγραφικής θέσης της Ελλάδας μεταξύ τριών ηπείρων (Ευρώπη, Ασία, Αφρική), το ιδανικό μεσογειακό κλίμα, το έντονο ανάγλυφο, οι δαντελωτές ακρογιαλιές, τα χιλιάδες νησιά και η πλούσια παλαιογεωγραφική ιστορία του ελληνικού χώρου δημιούργησαν οικότοπους ζωτικής σημασίας στην Ευρώπη και τον κόσμο.
Πανίδα
Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή. Η γνώση μας για τα ζώα της Ελλάδας ξεκινά πολύ παλιά, ουσιαστικά από τον Αριστοτέλη που πριν από 2.300 χρόνια έγραψε το “Περί ζώων ιστορίαι”, όπου περιέγραψε με ιδιαίτερη λεπτομέρεια περίπου 600 είδη. Σύμφωνα με πρόσφατες απογραφές (Fauna Europaea 2004), στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 23.130 είδη ζώων της ξηράς και των γλυκών νερών (Λεγάκις 2004). Σ ’ αυτά μπορούμε να προσθέσουμε και άλλα 3.500 είδη της θάλασσας. Αν προσθέσουμε έναν αριθμό ειδών που έχει καταγραφεί αλλά δεν περιλαμβάνεται στους σημερινούς καταλόγους, φθάνουμε σε ένα σύνολο περίπου 30.000 ειδών.
Η πανίδα της Ελλάδας δεν είναι καλά μελετημένη. Καλύτερα γνωστά είναι τα Σπονδυλόζωα, ενώ τα μεγαλύτερα κενά υπάρχουν στα Ασπόνδυλα. Πιστεύεται ότι αν μελετηθεί η ελληνική πανίδα πλήρως, θα πρέπει να περιλαμβάνει περίπου 50.000 είδη! (Λεγάκις, 2007). Από αυτά:
Η πανίδα της Ελλάδας δεν είναι καλά μελετημένη. Καλύτερα γνωστά είναι τα Σπονδυλόζωα, ενώ τα μεγαλύτερα κενά υπάρχουν στα Ασπόνδυλα. Πιστεύεται ότι αν μελετηθεί η ελληνική πανίδα πλήρως, θα πρέπει να περιλαμβάνει περίπου 50.000 είδη! (Λεγάκις, 2007). Από αυτά:
555 είναι ψάρια (447 θαλάσσια και 108 είδη γλυκού νερού)
22 είναι αμφίβια
61 είναι ερπετά
436 είναι πουλιά
111 είναι θηλαστικά (98 χερσαία και 13 θαλάσσια)
24.747 περίπου είναι ασπόνδυλα
22 είναι αμφίβια
61 είναι ερπετά
436 είναι πουλιά
111 είναι θηλαστικά (98 χερσαία και 13 θαλάσσια)
24.747 περίπου είναι ασπόνδυλα
Πίνδος
Η Βόρεια Πίνδος εμφανίζει έναν από τους ψηλότερους δείκτες ποικιλότητας τύπων οικότοπων στην ορεινή Ελλάδα.
Μόνο στη περιοχή στου Ζαγορίου έχουν καταγραφεί 34 τύποι οικοτόπων, οι 24 εκ των οποίων εμφανίζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για αυτό περιλαμβάνονται στην κοινοτική οδηγία 92/43 για την διατήρηση των οικότοπων ειδών χλωρίδας και πανίδας.
Η δασική βλάστηση καταλαμβάνει το 80% της έκτασης. Στα χαμηλότερα υψόμετρα εμφανίζεται βλάστηση με μεσογειακά στοιχεία (αείφυλλα πλατύφυλλα), ακολουθεί η ζώνη της δρυός (βελανιδιάς), και στα αμέσως μεγαλύτερα υψόμετρα κυριαρχούν τα κωνοφόρα με χαρακτηριστικότερη τη Μαύρη Πεύκη , ενώ πιο ψηλά εμφανίζονται πάνω από τα όρια του δάσους.
Οικότοποι προτεραιότητας, που προστατεύονται είναι τα δάση της Μαύρης Πεύκης και τα πλατύφυλλα δάση δρυός με Μαύρη Πεύκη.
Πανίδα της Πίνδου
Η έκταση της περιοχής και ο κυρίαρχος δασικός και ορεινός χαρακτήρας της, εξασφαλίζει ιδανικές συνθήκες διαβίωσης μεγάλης ποικιλίας δασόβιων θηλαστικών ειδών , όπως είναι η καφέ αρκούδα , το ζαρκάδι, το αγριόγιδο , καθώς και για πολλά είδη πουλιών. Τα α μεγάλα αδιατάρακτα τμήματα δάσους καθώς και ποικιλία σε τροφικές πηγές , καλύπτουν τις ζωτικές ανάγκες απαιτήσεις τους (καταφύγιο, τροφή, αναπαραγωγή).
Ο τύπος των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που αναπτύχθηκαν παραδοσιακά στη Βόρεια Πίνδο , προσέφεραν συμπληρωματικές τροφικές πηγές στην αρκούδα και στα άλλα θηλαστικά. Το ανάγλυφο της περιοχής , ευνόησε και τη διατήρηση του αγριόγιδου στις απότομες ορθοπλαγιές της Πίνδου , κυρίως στην περιοχή του Ζαγορίου
Χλωρίδα της Πίνδου
Η περιοχή θεωρείτε από τις πιο πλούσιες σε αριθμό ειδών. Συνολικά στην περιοχή καταγράφτηκαν 1700 είδη και υποειδή χλωρίδας, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται 6 τοπικά ενδημικά, από τα οποία τα τρία βρίσκονται στην χαράδρα του Αώου και άλλα τρία στην αλπική περιοχή της Τύμφης. Στην περιοχή επίσης υπάρχουν άλλα 35 είδη, ενδημικά της Ελλάδας και 121 είδη που είναι ενδημικά των Βαλκανίων.
Όρλιακας Γρεβενών – Πίνδος
Απειλούμενα είδη ελληνικής πανίδας
Επιστημονικό όνομα:
|
Cervus elaphus
|
Κοινό όνομα:
|
Κόκκινο Ελάφι ή Ελάφι
|
Περιγραφή:
|
Αρσενικό με κέρατα που απορρίπτονται κάθε χρόνο («κλαδοκέρατα»). Και τα δύο φύλα με φαιοκίτρινη κηλίδα γύρω από την ουρά («κάτοπτρο») (λευκωπή στα άλλα δύο ελαφοειδή της Ελλάδας: το Ζαρκάδι και το Πλατώνι).
|
Βάρος:
|
Αρσενικό 75-340 κιλά, θηλυκά 56-254 κιλά (ανάλογα με το υποείδος).
|
Τροφή:
|
Θεωρείται «μικτός βοσκητής», τρέφεται δηλαδή τόσο με κλαδιά και φύλλα δέντρων όσο και με διάφορες πόες.
|
Βιότοπος:
|
Τα διάφορα υποείδη εμφανίζονται σε μια μεγάλη ποικιλία βιοτόπων. Τα ελάφια στην Ελλάδα είναι κατά κύριο λόγο δασόβια.
|
Προσδόκιμο ζωής:
|
Έως 27 χρόνια αν και τα περισσότερα ζώα ζουν λιγότερο από 15 χρόνια.
|
Κύριες απειλές:
|
Λαθραίο κυνήγι είναι η κύρια αιτία που περιορίζει την εξάπλωση του είδους στη χώρα. Η απώλεια βιοτόπων επίσης εξαιτίας της εντατικοποίησης της γεωργίας και της επέκτασης των οικιστικών εκτάσεων περιορίζει τα διαθέσιμα ενδιαιτήματα για το είδος ενώ εμποδίζει κυρίως τη φυσική διασπορά του σε νέους βιότοπους. Εγκαταλελειμμένα σκυλιά οδηγούνται συχνά στην απελπισμένη επιλογή θήρευσης ελαφιών στην περιοχή του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας
|
Πληθυσμοί στην Ελλάδα:
|
Ο πιο ακμαίος πληθυσμός βρίσκεται στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας. Μικρός πληθυσμός βρίσκεται στη Ροδόπη, κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Ζώα που έχουν προέλθει από τον πληθυσμό της Πάρνηθας έχουν μεταφερθεί στα Κρατικά Εκτροφεία: Κοζάνης, Χρυσοπηγής Σερρών, Μονής Αγάθωνος Φθιώτιδας, Καλουσίου Πατρών. Από τα κρατικά εκτροφεία κατά καιρούς απελευθερώνονται ζώα σε ελεγχόμενες κυνηγετικές περιοχές με σκοπό τη θήρα. Εμπλουτισμός με λίγα ζώα έχει γίνει στην περιοχή Ραφταναίων-Πραμάντων Ηπείρου ενώ μια σειρά άλλων ανεπίσημων απελευθερώσεων ή διατήρησης σε αιχμαλωσία από ιδιώτες αναφέρονται για διάφορες περιοχές της χώρας.
|
Επιστημονικό όνομα:
|
Canis aureus L.
|
Κοινό όνομα:
|
Τσακάλι (Χρυσό)
|
Περιγραφή:
|
Θηλαστικό της οικογένειας των κυνοειδών, συνήθως δεν ξεπερνά το μέγεθος ενός σκύλου ράτσας κόκερ. Αν και το κάθε άτομο ποικίλει όσον αφορά στο χρώμα που φέρει το τρίχωμά του –ιδίως στην περιοχή του κεφαλιού και του λαιμού- το κόκκινο, καφέ, χρυσό και αργυρό χρώμα φαίνεται να είναι τα κυρίαρχα.
|
Τροφή:
|
Παρ' όλη την κακή τους φήμη τα τσακάλια είναι σχεδόν κατά το ήμισυ φυτοφάγα και τρέφονται με φρούτα και μούρα. Το υπόλοιπο μισό της δίαιτάς τους αποτελείται από ψοφίμια και μικρά ζώα όπως αμφίβια, βατράχια, ψάρια, ποντίκια, κουνέλια, έντομα και πουλιά ενώ αναμφισβήτητα καμιά φορά επιτίθενται σε πρόβατα.
|
Βιότοπος:
|
Ευρεία κατανομή παγκοσμίως, από τη Σενεγάλη ως την Ινδία. Σε κάποια μέρη θεωρείται κοινό, παντού όμως οι πληθυσμοί του μειώνονται.
Στην Ελλάδα απαντάται στα χαμηλά υψόμετρα, κοντά σε καλλιέργειες, στην παραλιακή ζώνη ή και κοντά σε σημεία με νερό. |
Κύριες απειλές:
|
Καταστροφή βιοτόπου και, μέχρι το 1990 οπότε και άλλαξε ο νόμος, θήρευση καθώς είχε κηρυχθεί επιβλαβές είδος.
|
Επιστημονικό όνομα:
|
Ursus Arctos
|
Κοινό όνομα:
|
Καφέ Αρκούδα
|
Περιγραφή:
|
Το χρώμα του τριχώματος ποικίλλει στις αποχρώσεις του καφέ, ανάλογα με την ηλικία, το φύλο του ζώου, αλλά και το περιβάλλον
|
Ύψος:
|
Το ύψος του ενήλικου ατόμου στον τράχηλο στην πλάτη της αρκούδας φτάνει τα 1,10μ., ενώ το συνολικό μήκος από την άκρη της μύτης έως την ουρά κυμαίνεται από 1,70 έως 2,20μ.
|
Βάρος:
|
110-250 κιλά το αρσενικό και 70 -120 το θηλυκό Οι διακυμάνσεις οφείλονται στην εποχιακή εναπόθεση λίπους
|
Βιότοπος:
|
Δάση οξιάς, δρύος, μαυρόπευκου, ελάτης σε υψόμετρο 800-2000μ.
|
Κύριες απειλές:
|
Τροχαία ατυχήματα , καταστροφή βιοτόπου
|
Απειλούμενα με εξαφάνιση είδη
Μερικά είδη της Μεσογείου απειλούνται με εξαφάνιση. Οι λόγοι είναι πολλοί, οι περισσότεροι όμως από αυτούς σχετίζονται με τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Μπορούμε να κατατάξουμε σε δύο στάδια κινδύνου τα ζώα αυτά. Στο πρώτο στάδιο έχουμε τα ζώα εκείνα των οποίων ο πληθυσμός μειώνεται συνεχώς Στο δεύτερο στάδιο κινδύνου έχουμε τα ζώα εκείνα που θα εξαφανιστούν σύντομα αν δεν λάβουμε μέτρα για την προστασία τους. Και στις δύο αυτές κατηγορίες ζώων θα πρέπει το ανθρώπινο γένος να σκύψει με περισσότερο ενδιαφέρον για να αποτρέψει την ολοκληρωτική καταστροφή τους. Δυστυχώς οι νόμοι προστασίας που υπάρχουν για μερικά από αυτά τα ζώα, δεν είναι αρκετοί για να σταματήσουν την αντίστροφη μέτρηση της εξαφάνισής τους. Αυτό συμβαίνει είτε γιατί πολλοί άνθρωποι δεν υπακούουν στους νόμους, είτε γιατί οι νόμοι δεν εφαρμόζονται από τα κράτη αλλά υπάρχουν μόνο στα χαρτιά, είτε γιατί οι επιστήμονες που μελετούν την διαδικασία εξαφάνισης των ειδών αυτών αντιμετωπίζονται από τα κράτη και τους λαούς ,όχι με πολλή προσοχή.
Πολλές φορές ενώ χαρακτηρίζουμε με νόμους ένα είδος σαν "προστατευόμενο", δεν φροντίζουμε να προστατεύσουμε συγχρόνως και την κατοικία του, κάτι που είναι απολύτως απαραίτητο. Γιατί και αν ακόμη καταφέρουμε να πείσουμε τους ανθρώπους να μεριμνούν για ένα είδος δεν θα εμποδίσουμε την εξαφάνισή του αν δεν εξασφαλίσουμε και δεν προστατεύσουμε τους χώρους εκείνους που είναι απαραίτητοι για την επιβίωσή του.
Προστατευόμενες περιοχές -Εθνικοί δρυμοί
Eθνικοί δρυμοί μπορούν να κηρύσσoνται δασικές περιοχές, οι οποίες παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, από την άποψη διατήρησης της άγριας χλωρίδας και πανίδας, των γεωμορφικών σχηματισμών, του υπεδάφους, της ατμόσφαιρας, των υδάτων και γενικώς του φυσικού περιβάλλοντος τους .
Ο Εθνικός δρυμός είναι ένα οικοσύστημα ή βιότοπος με μεγάλη οικολογική αξία που παραμένει ανεπηρέαστος ή έχει επηρεαστεί ελάχιστα από ανθρώπινες δραστηριότητες και στον οποίο διατηρείται μεγάλος αριθμός και ποικιλία οικολογικών, βιολογικών, γεωμορφολογικών και αισθητικών στοιχείων. Οι γεωμορφολογικοί σχηματισμοί και το οικολογικό περιβάλλον των φυτών και των ζώων παρουσιάζουν επιστημονικό, εκπαιδευτικό καθώς και αναψυχικό ενδιαφέρον. Ένας Εθνικός δρυμός μπορεί να περιλαμβάνει δάση, λιβάδια, λίμνες, ποτάμια, οικισμούς, καθώς και ιστορικά - αρχαιολογικά ευρήματα και μνημεία.
Υπεύθυνος φορέας για τη φύλαξη των εθνικών δρυμών είναι η Δασική υπηρεσία. Οι επισκέπτες επιτρέπεται να εισέρχονται στο χώρο κάτω από ειδικές συνθήκες για επιμόρφωση, έρευνα ή αναψυχή. Στους Δρυμούς επιτρέπονται οι ήπιες δραστηριότητες και δεν επιτρέπεται η φθορά των γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών.
Σύμφωνα με το Ν.Δ. 996/71 (άρθρο 3, παρ.1), εθνικοί δρυμοί μπορούν να κηρύσσoνται δασικές περιοχές, οι οποίες παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, από την άποψη διατήρησης της άγριας χλωρίδας και πανίδας, των γεωμορφικών σχηματισμών, του υπεδάφους, της ατμόσφαιρας, των υδάτων και γενικώς του φυσικού περιβάλλοντος τους και των οποίων επιβάλλεται η προστασία , η διατήρηση και η βελτίωση της σύνθεσης της μορφής και των φυσικών καλλονών τους, για αισθητική, ψυχική και υγιεινή απόλαυση και ανάπτυξη του τουρισμού, ως και για τη διενέργεια πάσης φύσεως επιστημονικών ερευνών. Το εκδιδόμενο Διάταγμα για την κήρυξη μιας περιοχής ως εθνικού δρυμού, καθορίζει επίσης και την περιφέρεια, την έκταση καθώς και τα όρια του.
Το άρθρο 5 του ίδιου Ν.Δ. αναφέρει ότι κάθε εθνικός δρυμός αποτελείται:
Από τον πυρήνα αυτού, ή τον καθ' αυτό εθνικό δρυμό, απόλυτης προστασίας, και έκτασης όχι μικρότερης των 1.500 εκταρίων (15.000 στρεμμάτων), με εξαίρεση των ιδρυομένων στα νησιά, που μπορούν να έχουν μικρότερη έκταση.
Από την περί τον πυρήνα ζώνη (περιφερειακή ζώνη), ανάλογης έκτασης, τουλάχιστον ίσης προς τον πυρήνα, και η εκμετάλλευση της οποίας οργανώνεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να συμβάλλει στην εκπλήρωση των υπό του πυρήνος επιδιωκόμενων σκοπών. Η ζώνη αυτή μπορεί και να παραλείπεται εφ' όσον επιτυγχάνεται με άλλα μέσα η πλήρης προστασία του πυρήνος του εθνικού δρυμού.
Επίσης με κανονισμό που εκδίδεται και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ρυθμίζεται η οργάνωση, η λειτουργία και η διαχείριση εκάστου εθνικού δρυμού.
Στον πυρήνα των εθνικών δρυμών απαγορεύεται:
η κάθε μορφής παραχώρηση προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα και δημόσιες υπηρεσίες για σκοπό άλλον από αυτόν της ίδρυσης του εθνικού δρυμού.
η ανόρυξη και εκμετάλλευση μεταλλείων και λατομείων, η απόληψη ορυκτών προϊόντων και γενικά η εκτέλεση συναφών εργασιών, ή η κατασκευή σχετικών εγκαταστάσεων.
η ανασκαφή, η επιχωμάτωση, η δειγματοληψία και κάθε άλλη ενέργεια που μπορεί ν' αλλοιώσει τους γεωμορφικούς σχηματισμούς και τις φυσικές καλλονές του δρυμού.
η τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων και αγγελιών, πλην αυτών που εγκρίνονται από τον αρμόδιο Υπουργό και αποσκοπούν στην ανάπτυξη του τουρισμού, της φιλoδασικής ενημέρωσης, των επιστημονικών μελετών και στην εξυπηρέτηση γενικότερων συμφερόντων.
η βιομηχανική δραστηριότητα γενικά.
η εγκατάσταση οικισμών, οικιών, αγροικιών και παραπηγμάτων, καθώς και η κατασκευή οποιουδήποτε έργου, πλην αυτών που είναι απαραίτητα για την προστασία και λειτουργία του εθνικού δρυμού, όπως δασικά κτίρια, επιστημονικά εργαστήρια, οδικό δίκτυο, διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών, κ.ά.
η υλοτομία, κοπή, εκρίζωση, καταστροφή, συλλογή ή μεταφορά φυτικών ειδών και δασικών προϊονrων.
η βοσκή σε όλη τη διάρκεια του έτους και η κατασκευή κτηνοτροφικών έργων (πoτιστρες, στέγαστρα).
το κυνήγι κάθε ζώου (πλην των επιβλαβών Θηραμάτων για τα οποία επιτρέπεται, μετά από σχετική απόφαση του Νομάρχη, η εξόντωση με δολώματα), καθώς και η διάσχιση με, κυνηγετικό όπλο του εθνικού δρυμού.
το ψάρεμα, σε όλη τη διάρκεια του έτους, σε λίμνες και ορεινά ρέοντα ύδατα.
Στις περιφερειακές ζώνες των εθνικών δρυμών, που είναι περιοχές περιορισμένης προστασίας, επιτρέπεται
η εκτέλεση έργων που αποβλέπουν στην προστασία και στην αύξηση ή μείωση της άγριας πανίδας και χλωρίδας, καθώς και στη διατήρηση των γεωμορφικών σχηματισμών και στην προστασία των φυσικών καλλονών του δρυμού.
η τεχνητή επέμβαση στους γεωμορφικούς σχηματισμούς και στις φυσικές καλλονές για καλύτερη εκμετάλλευση από αισθητική και τουριστική άποψη.
η ίδρυση εκτροφείου Θηραμάτων και ιχθυοτροφείων για αύξηση της άγριας πανίδας.
η ίδρυση δασικών φυτωρίων και δασικών δεντροκήπων (arboretum).
η κατασκευή του απαραίτητου οδικού δικτύου και των αναγκαίων δασικών κτιριακών εγκαταστάσεων, όπως δασοφυλακεία, πυροφυλάκεια και επιστημονικά εργαστήρια.
η κατασκευή θερινών και χειμερινών εγκαταστάσεων, για την εξυπηρέτηση των κατασκηνώσεων, της ορειβασίας, του τουρισμού και του αθλητισμού γενικά.
Εθνικοί δρυμοί της Ελλάδας
Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη η οποία απέκτησε εθνικό δρυμό, το 1938 όπου ιδρύθηκαν εθνικοί δρυμοί στον Όλυμπο και τον Παρνασσό. Συνολικά η Ελλάδα διαθέτει 10 εθνικούς δρυμούς που καλύπτουν περίπου 840.000 στρέμματα ξεχωρίζοντας ο καθένας για τα δικά του στοιχεία. Εκτός από τους δύο που προαναφέρθηκαν, από τους παλιότερους είναι της Πάρνηθας που χαρακτηρίστηκε το 1961, στον Αίνο και τη Σαμαριά το 1962, στην Οίτη και την Πίνδο το 1966 ενώ το 1973 στο Βίκο και το 1974 στο Σούνιο και τις Πρέσπες. Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι στη χώρα μας, υπάρχουν και πολλές άλλες αξιόλογες περιοχές με τεράστιο φυτικό και ζωικό πλούτο. Ενδεικτικά αναφέρουμε περιοχές όπως, το δάσος Δαδιάς Έβρου (Θράκη), στο όρος Μπέλες και τη λίμνη Κερκίνη, το όρος Βόρας (Καϊμακτσαλάν), το όρος Aθως, τις κορυφές της Κεντρικής Ροδόπης (Μακεδονία), τις κεντρικές κορυφές του Ταΰγετου, την Κοιλάδα Υδάτων Στυγός (Πελοπόννησος) και το όρος Δίρφη (Εύβοια).
Στην Ελλάδα έχουν κυρηχθεί δέκα περιοχές ως Εθνικοί δρυμοί :
Εθνικός δρυμός Ολύμπου
Εθνικός δρυμός Πάρνηθας
Εθνικός δρυμός Παρνασσού
Εθνικός δρυμός Αίνου Κεφαλληνίας
Εθνικός δρυμός Σουνίου
Εθνικός δρυμός Οίτης
Εθνικός δρυμός Λευκών Ορέων (Σαμαριάς
Εθνικός δρυμός Πίνδου (Βάλια Κάλντα)
Εθνικός δρυμός Πρεσπών
Εθνικός δρυμός Βίκου Αώου
Στην Ελλάδα καθιερώθηκε ο όρος Εθνικός δρυμός (αντί του όρου Εθνικό Πάρκο που χρησιμοποιείται διεθνώς) επειδή οι περισσότεροι δρυμοί αφορούν δασικές περιοχές (δρυμός - δρυς - βελανιδιά), ενώ για τις θαλάσσιες περιοχές που πλέον έχουν νομοθετηθεί ως προστατευόμενες χρησιμοποιείται ο όρος Θαλάσσιο Πάρκο.
Προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Εθνικοί δρυμοί
Τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Εθνικοί δρυμοί, είναι συνήθως κοινά σε όλες τις περιοχές.
Μικροί πυρήνες
Σε κάποιους δεν έχουν οριστεί περιφερειακές ζώνες
Η απροσδιόριστη έκταση της περιφερειακής τους ζώνης, με αποτέλεσμα οι καταπατήσεις εδαφών και οι αυθαιρεσίες να γίνονται ανεξέλεγκτα
Ανυπαρξία προσωπικού φύλαξης και διαχειρίσεις
Λαθροϋλοτομία
Λαθροθηρία
Λαθραία βόσκηση
Πυρκαγιές
Η γειτνίαση ορισμένων (λ.χ. Πάρνηθας και Σουνίου) με αστικά ή παραθεριστικά κέντρα σε συνδυασμό με την ελλιπή κρατική προστασία .
Βιβλιογραφία
· Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας
· Βικιπαίδεια
· WWF
· Users.otenet.gr
· Wikipaidia – Δασοκομια
· Εγκυκλοπαιδεια: Για σας παιδια
· Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ζιάκα / Γρεβενών ( Εκπαδευτικό Υλικό )
· Kpe-ziaka.sch.gr
· Kpe-kastor.kas.sch.gr
· «To δάσος ένα φανταστικό οικοσύστημα» . Ιδέα: Βίλχεμ Σέφερ.
· Κείμενο: Συντακτική ομάδα J&S Εκδόσεις: Το ποντίκι
· Σημειώσεις και υλικό της υπεύθυνης Περιβαλλόντικης Εκπαίδευσης Α’/θμιας. Αν. Θεσ/νικης κας. Γεωργίας Καλλοπούλου
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)