Μηχανισμός των Αντικυθήρων

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι η αρχαιότερη μηχανή με γρανάζια που έχει βρεθεί σε ολόκληρο τον κόσμο και θεωρείται από πολλούς επιστήμονες ως το πιο περίπλοκο τεχνολογικό δημιούργημα των προγόνων μας. Είναι γνωστός και ως αστρολάβος ή υπολογιστής των Αντικυθήρων ανακαλύφθηκε το 1900, σε ένα αρχαίο ναυάγιο ,από ένα σφουγγαρά στα ανοικτά των Αντικυθήρων, σε βάθος 40 μέτρων, μέσα σε ένα παλιό ρωμαϊκό ναυάγιο.
Σύμφωνα με γραφολογικές μελέτες υπολογίστηκε ότι ο Μηχανισμός είχε κατασκευαστεί το 150 έως 100 π.Χ.. Οι διαστάσεις του ήταν περίπου 30×20×10 cm – λίγο μεγαλύτερος από ένα σημερινό Laptop – και περιείχε τουλάχιστον 30 συνεργαζόμενα γρανάζια, με τη βοήθεια των οποίων ήταν δυνατόν να υπολογισθεί, με μεγάλη ακρίβεια, η κίνηση του Ήλιου και της Σελήνης, οι φάσεις της Σελήνης και να προβλεφθούν εκλείψεις (ηλιακές ή σεληνιακές). Είχε μια διπλή κυκλική κλίμακα έμπροσθεν και δύο σπειροειδείς κλίμακες όπισθεν. Ο χειριστής μπορούσε να επιλέξει (στην εμπρόσθια κυκλική κλίμακα) μια οποιαδήποτε ημερομηνία χρησιμοποιώντας ένα στρόφαλο (μανιβέλα). Ο στρόφαλος εμπλέκονταν συγχρόνως, με μία σειρά συνεργαζομένων γραναζιών, τα οποία κινούσαν διάφορους δείκτες, οι οποίοι έδειχναν τα αστρονομικά φαινόμενα που αναφέρθηκαν παραπάνω, πάνω στις υπόλοιπες κλίμακες του οργάνου. Περιείχε επίσης ένα εκτεταμένο εγχειρίδιο χρήσης. Οι κύριες λειτουργίες του Μηχανισμού των Αντικυθήρων έχουν αποκρυπτογραφηθεί και πάνω από 2000 γράμματα του εγχειριδίου χρήσεως έχουν διαβαστεί (μετά από 2000 χρόνια!) με τη χρήση εξειδικευμένων καινοτόμων μεθόδων.
Παρά το γεγονός, όμως, ότι αποκρυπτογραφήθηκαν οι κύριες λειτουργίες του, οι ειδικοί θεωρούν ότι υπάρχουν ακόμη πολλά σκοτεινά σημεία για διαλεύκανση, τόσο πάνω στον ίδιο τον Μηχανισμό, όσο και στην τεχνολογική πρόοδο της περιόδου που αντιπροσωπεύει (1ος π.Χ. αιώνας).
Τα κομμάτια του Μηχανισμού φυλάσσονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Αντικρίζοντας τα ο ενθουσιώδης επισκέπτης δεν βλέπει τίποτα παραπάνω από φθαρμένα και κολλημένα μεταξύ τους μεταλλικά μέρη. Διαβρωμένος, όμως, από το πέρασμα 21 φθοροποιών αιώνων, κρύβει στα σκουριασμένα γρανάζια του την καλύτερη στιγμή μιας ολόκληρης εποχής και ενός λαού με τεράστια πνευματική δύναμη και προηγμένο πολιτισμό, που ακόμη και σήμερα προκαλεί δέος με το ασύλληπτο μεγαλείο του!

Ταξιάρχης-Μαγδαλένα Ε1