Καλή Χρονιά

Αύριο Αγιασμός 9.00 και έπειτα θα δοθούν βιβλία.

Από μεθαύριο κανονικό πρόγραμμα και ολοήμερο.

Καλή Χρονιά σε όλους

Καλό Καλοκαίρι

Ευχόμαστε Καλό Καλοκαίρι σε όλους μαθητές και γονείς του σχολείου μας.
Στους μαθητές της ΣΤ τάξης, που έχουν φτάσει στην πρώτη στάση της ''Ιθάκης " τους :
Καλή πρόοδο

Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι να΄ ναι μακρύς ο δρόμος,

γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις…

…Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη. Το φθάσιμον εκεί είν' ο προορισμός σου… …Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα, ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν.

..και μη ξεχνάτε τα λόγια του Αριστοτέλη:

"  Μόνο η αδιάλειπτη προσπάθεια και η επιμονή στο στόχο οδηγεί στην επιτυχία"

Ζωντανά στο Διαδίκτυο βίντεο της Γης από τον ISS

Ζωντανή ροή βίντεο στο Διαδίκτυο προσφέρουν πλέον τέσσερις κάμερες που εγκαταστάθηκαν στο εξωτερικό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) και βρίσκονται μόνιμα στραμμένες στη Γη.

Εικόνα HD
Οι κάμερες υψηλής ευκρίνειας, μοντέλα που κυκλοφορούν στο εμπόριο, δοκιμάζονται στο πλαίσιο του πειράματος HDEV για την επιλογή του εξοπλισμού εικονοληψίας που θα χρησιμοποιηθούν σε μελλοντικές διαστημικές αποστολές.

Οι τέσσερις κάμερες ενεργοποιούνται εναλλάξ στο βίντεο που προβάλλεται στο κανάλι του πειράματος , ενώ μια  της NASA προβάλλει τη θέση στην οποία βρίσκεται ανά πάσα στιγμή ο σταθμός δίπλα στο ζωντανό βίντεο.

Σε περίπτωση απώλειας του σήματος, ή όταν οι κάμερες του HDEV δεν λειτουργούν, το κουτί του ζωντανού streaming δείχνει μόνο μια γκρίζα κάρτα. Οι κάμερες, εγκατεστημένες μέσα σε αεροστεγή κουτιά ελεγχόμενης θερμοκρασίας, μεταδίδουν σήμα απευθείας στη Γη και δεν ελέγχονται από το πλήρωμα του ISS. Το πείραμα προγραμματίζεται να διαρκέσει μέχρι τον Οκτώβριο του 2015.

Το «μυστικό» της λίμνης της Καστοριάς

Βρήκαν το παλιότερο οργανωμένο γραπτό κείμενο στην Ευρώπη

Μια σημαντική αποκάλυψη έκρυβε η λίμνη της Καστοριάς. Ανακαλύφθηκε μια ξύλινη επιγραφή, πάνω στην οποία είναι χαραγμένο το παλιότερο οργανωμένο γραπτό κείμενο που βρέθηκε στη γη της Ευρώπης. Συγκεκριμένα χρονολογείται πριν από 7.254 χρόνια και σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα επιβεβαιώνει τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς που υποστήριζαν ότι ότι οι πρόγονοί μας, οι προϊστορικοί κάτοικοι της Ελλάδας (που αποκαλούμε Πελασγούς) είναι οι εφευρέτες της γραφής!

Πρόκειται για ένα άγνωστο μήνυμα, χαραγμένο από ένα νεολιθικό ψαρά ή έμπορο λιμναίου προϊστορικού οικισμού στο Δισπηλιό Καστοριάς, το οποίο είναι γραμμένο δύο χιλιάδες χρόνια πριν από τα γραπτά ευρήματα των Σουμερίων και τέσσερις χιλιάδες χρόνια πριν από τις κρητομυκηναϊκές πήλινες πινακίδες της γραμμικής γραφής.

Η ανακοίνωση της ανακάλυψης του ευρήματος έγινε από τον καθηγητή της Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ. Γιώργο Χουρμουζιάδη. «Η ξύλινη πινακίδα με την επιγραφή που βρέθηκε στη λίμνη της Καστοριάς αποκαλύφθηκε στη διάρκεια ανασκαφικής έρευνας και χρονολογήθηκε επακριβώς με τη μέθοδο του άνθρακα–14 στον “Δημόκριτο”, στο έτος 5260 π.Χ., δηλαδή στο τέλος της μέσης νεολιθικής περιόδου!», τόνισε.

«Όπως αντιλαμβάνεστε, το εν λόγω εύρημα στη λίμνη της Καστοριάς, γνωστό και ως “Πινακίδα του Δισπηλιού”, ανατρέπει όλες τις “επίσημες” θεωρίες περί καταγωγής της γραφής από τη Μεσοποταμία ή τη Μέση Ανατολή και επιβεβαιώνει τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, ότι οι πρόγονοί μας, οι προϊστορικοί κάτοικοι της Ελλάδας, που αποκαλούμε Πελασγούς, είναι οι εφευρέτες της γραφής», πρόσθεσε.

Παράλληλα, εξήγησε ότι «όπως μπορείτε να δείτε, και τα ίδια τα γράμματα της επιγραφής δείχνουν ότι από αυτά προήλθε το ελληνικό αλφάβητο και όχι φυσικά από τους Φοίνικες, όπως έγραψε μόνο ο Ηρόδοτος από όλους τους αρχαίους συγγραφείς και για κάποιον ανεξήγητο λόγο, η επιστημονική κοινότητα αποδέχτηκε τον ισχυρισμό ενός ενάντια σε όλους τους άλλους, που είχαν αντίθετη άποψη και υποστήριζαν ότι το αλφάβητο όχι μόνο είναι ελληνικής προέλευσης, αλλά και ως εφευρέτες του αναφέρονται οι Έλληνες ήρωες Λίνος, Παλαμήδης κ.ά.».

Σπάνιες φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης

Χριστός Ανέστη

Χρόνια πολλά
Χριστός Ανέστη
Καταπληκτική τρισδιάστατη περιήγηση στο Πανάγιο Τάφο

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Μελέτη Περιβάλλοντος Γ και Δ τάξεων

Ένα καταπληκτικό και πολύ χρήσιμο site που αναφέρεται στη μελέτη περιβάλλοντος της Γ και Δ τάξης.
Μελέτη Περιβάλλοντος

Από τον Λαγκαδά στη στρατόσφαιρα με ένα... φωτογραφικό μπαλόνι!

Ο Θεσσαλονικιός Κ. Ταματέας εκτόξευσε τη δική του κατασκευή στο διάστημα!

Το 2009 ο Κώστας Ταματέας, απόφοιτος ΤΕΙ Πληροφορικής από τη Θεσσαλονίκη, σερφάροντας στο Ιντερνετ ανακάλυψε σε ένα ξένο μπλογκ την περίπτωση ενός Πολωνού ο οποίος είχε στείλει μια κάμερα σε απόσταση είκοσι χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης και είχε καταφέρει να βγάλει εντυπωσιακές φωτογραφίες.
«Το Διάστημα ήταν από πολύ μικρή ηλικία το αγαπημένο μου χόμπι, διάβαζα βιβλία και έβλεπα οποιαδήποτε εκπομπή το αφορούσε στην τηλεόραση. Ετσι, αποφάσισα να βάλω μπρος ένα παρόμοιο εγχείρημα».

Οπως και έγινε. Το καλοκαίρι του 2012 και αφού είχε περάσει άπειρο χρόνο στο Διαδίκτυο αναζητώντας πληροφορίες, ο Κώστας κατάφερε να πραγματοποιήσει το δικό του near space project.
Δημιούργησε «ένα μη επανδρωμένο μετεωρολογικό μπαλόνι δεμένο σε ένα αλεξίπτωτο. Το φορτίο του περιέχει ηλεκτρονικό εξοπλισμό όπως ραδιοπομπούς, κάμερες, συστήματα δορυφορικής πλοήγησης και εντοπισμού, καθώς και διάφορους αισθητήρες. Γεμίζεις το μπαλόνι με ήλιο ή υδρογόνο το ελευθερώνεις και αυτό ανυψώνεται. Οταν φτάσει σε σημείο όπου δεν υπάρχει ατμοσφαιρική πίεση το μπαλόνι διογκώνεται και σκάει. Μετά το αλεξίπτωτο παίζει τον δικό του ρόλο που είναι να προσγειώσει το φορτίο με ομαλό τρόπο. Με τη βοήθεια των συστημάτων πλοήγησης εντοπίζεις το φορτίο και ανακτάς τις φωτογραφίες που βρίσκονται στις κάμερες».

Στην κατασκευή του Κώστα Ταματέα σχεδόν όλο το hardware και software ήταν εξ ολοκλήρου αυτοσχέδια.
«Αυτό ήταν μια από τις μεγάλες δυσκολίες που είχα, καθώς μιας και δεν είμαι ηλεκτρονικός υπολειπόμουν σε ειδικές γνώσεις, τις οποίες απέκτησα στην πορεία. Στις 19 Ιουλίου 2012 ελευθέρωσα το μπαλόνι από την περιοχή του Λαγκαδά. Αυτό ανυψώθηκε στα 38.884 μέτρα και πήρε λήψεις της Ελλάδας και της βαλκανικής χερσονήσου. Μακριά στον ορίζοντα διακρίνονται τα Σκόπια, η νότια Σερβία ακόμη και η Αδριατική πίσω από την Αλβανία».

Η ανύψωση του μπαλονιού κράτησε περίπου δυόμισι ώρες, ενώ η προσγείωση περίπου μισή με το αντικείμενο να αναπτύσσει κατά τη διάρκεια της πτώσης, (πριν ανοίξει το αλεξίπτωτο) ταχύτητα που έφτασε τα 385 χιλιόμετρα την ώρα.
Τρεις ώρες αργότερα μετά την εκτόξευση το μετεωρολογικό μπαλόνι του Κώστα Ταματέα βρισκόταν ξανά στο έδαφος, Όλα είχαν πάει κατ΄ ευχήν. Ή μάλλον σχεδόν όλα.

«Προσγειώθηκε σε χωράφια με βαμβάκι στην Ασσυρο Θεσσαλονίκης, περίπου 20 χιλιόμετρα μακριά από ότι έδειχναν οι συντεταγμένες. Λόγω ενός bug στο λογισμικό της τηλεμετρίας λάμβανα λάθος συντεταγμένες. Το αποτέλεσμα ήταν να ψάχνω για έξι ημέρες στον Σοχό Θεσσαλονίκης με τη βοήθεια του τοπικού κυνηγετικού συλλόγου. Τελικά ένας φίλος μου διαπίστωσε το πρόβλημα και μέσα σε λίγα λεπτά επαναφέραμε τις πραγματικές συντεταγμένες. Το άλλο πρωί ανακτήσαμε το φορτίο με μηδενικές ζημιές. Έτσι, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ξανά αυτούσιο στις επόμενες αποστολές».

Η όλη προσπάθεια κόστισε περίπου 3000 ευρώ και προετοιμασία που κράτησε περίπου 36 μήνες. Το κόστος σε κάποιο βαθμό καλύφτηκε από δωρεές χρημάτων και εξοπλισμού που προήλθαν από φίλους τους διαστήματος από την Αγγλία, τη Γερμανία αλλά και άλλες χώρες.
Αυτό που ξεχωρίζει την προσπάθεια του 27χρονου μηχανικού ηλεκτρονικών υπολογιστών σε σχέση με άλλες αντίστοιχες στο παρελθόν είναι η πολύ καλή ποιότητα των φωτογραφιών. 

«Μάλιστα μια φωτογραφία, στην οποία απεικονίζονταν ο Όλυμπος, επελέγη από τη NASA στις 28 Ιουλίου σαν Earth Science Picture of the Day. Για αυτό το λόγο έχω βάλει μπρος την επόμενη εκτόξευση με την ελπίδα να είναι εξίσου επιτυχημένη. Μιας και το κατασκευαστικό και ερευνητικό κομμάτι είναι έτοιμο σε μεγάλο βαθμό αυτή τη φορά, το κόστος υπολογίζεται αρκετά μικρότερο, περίπου στα 700 ευρώ. Στόχος μου είναι να την πραγματοποιήσω το καλοκαίρι του 2013».

Η φωτογραφία από τον Ολυμπο που επελέγη από τη NASA στις 28 Ιουλίου ως Earth Science Picture of the Day

Το όρος Παγγαίο φωτογραφημένο από το διαστημικό μπαλόνι

Η Θάσος. η Λήμνος και η χερσόνησος του Αθου όπως φαίνονται από το Διάστημα

Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Παιδιών Ρομά

Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Παιδιών Ρομά

Μαθηματικά για τσιγγανόπαιδες
Επίπεδο Α Μαθηματικά
Επίπεδο Β Μαθηματικά
Επίπεδο Γ Μαθηματικά


Βιβλίο Δασκάλου

Γραμματική Ε + ΣΤ τάξεων

Γραμματική Ε + ΣΤ τάξεων
Εύχρηστο ηλεκτρονικό βιβλιαράκι γραμματικής Ε και ΣΤ τάξεων

Τι ημερολόγιο χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι ΄Ελληνες;

Από τα έργα του Ησιόδου, του Ομήρου και τις πήλινες πινακίδες του 13ου αιώνα π.X. συνάγεται ότι στον ελλαδικό χώρο οι άνθρωποι δεν τα βρήκαν όλα έτοιμα και δεν τα αντέγραψαν από τους Βαβυλώνιους, όπως πιστεύουν μερικοί. Χρησιμοποίησαν και οι Έλληνες το σεληνιακό έτος με 354 ημέρες, αλλά είχαν αρκετές γνώσεις για να καταλάβουν ότι δεν μετρούσε με ακρίβεια τη διάρκεια ενός ηλιακού έτους ‐ δηλαδή, όπως είναι το σημερινό δικό μας ‐ και άρχισαν οι προσπάθειες για να διορθωθεί. Ο Αθηναίος αστρονόμος και γεωμέτρης Μέτων ο Παυσανίου το 433 π.X. κατάφερε όχι μόνο να υπολογίσει ότι η διάρκεια του έτους έπρεπε να είναι 365 ημέρες και 5/19 της ημέρας, αλλά έδειξε και τον τρόπο να προβλέπονται ακριβώς οι ημερομηνίες των φάσεων της Σελήνης για μια περίοδο 19 ετών και ποιες διορθώσεις έπρεπε να γίνουν, ώστε έφθασε να είναι το κάθε έτος ίσο με 365 ημέρες, 6 ώρες και 19 λεπτά περίπου (αν σκεφθούμε ότι το έτος 2000 μ.X. υπολογίστηκε ότι είχε διάρκεια 365 ημέρες, 5 ώρες και 49 λεπτά περίπου, είχε κάνει πολύ καλή δουλειά). Και άλλοι Έλληνες διαπρεπείς αστρονόμοι, όπως ο Κάλλιππος και ο Ίππαρχος, βελτίωσαν το ημερολόγιο, φθάνοντας το σφάλμα μόλις στη 1 ημέρα κάθε 222 χρόνια, μόνο που όλοι επέμεναν στη σχεδόν αδύνατη προσπάθεια να διαιρούν το ηλιακό έτος σε ακέραιους σεληνιακούς μήνες. Ίσως διότι το ήπιο κλίμα της Αττικής τούς επέτρεπε να κάνουν τις διορθώσεις που ήθελαν και να τις προσθέτουν όταν τις ήθελαν, χωρίς κάποια έντονα καιρικά φαινόμενα να δείχνουν ότι δεν είχαν δράσει εγκαίρως.

Πρωτοχρονιά πάντως στην Αττική των κλασικών χρόνων είχαν τον μήνα Εκατομβαιώνα, μόλις εμφανιζόταν η νέα Σελήνη μετά την (σημερινή) 21η Ιουνίου, ενώ αυτή την εποχή διάνυαν τον μήνα Ποσειδεώνα.

Υπάρχει ο χρόνος ή μήπως είναι μόνο στο μυαλό των ανθρώπων;

Μέσα στο 2002 στα υπόγεια εργαστήρια του Πανεπιστημίου της Γενεύης έγινε ένα εξαιρετικά καθοριστικό πείραμα για την αντίληψή μας περί χρόνου. Με πολύ απλά λόγια, μπορούμε να πούμε ότι έστειλαν μέσα από οπτικές ίνες ζεύγη φωτονίων που είχαν παραχθεί μαζί και εξαρτιόταν το ένα από το άλλο. Αυτά ανά δύο έπεφταν το καθένα επάνω σε έναν ξεχωριστό καθρέφτη ειδικής κατασκευής ώστε να μπορούν να ανακλασθούν ή να περάσουν από μέσα, χωρίς να είναι προγραμματισμένο από πριν τι ακριβώς θα κάνουν. Αποδείχθηκε ότι στο κάθε ζευγάρι υπήρχε τέλεια συνεννόηση. Αν περνούσε το ένα από μέσα, περνούσε και το άλλο· αν το ένα προτιμούσε να ανακλαστεί, το ίδιο έκανε και το άλλο ‐ χωρίς αυτό, το τονίζουμε, να οφείλεται σε κάποιο προγραμματισμό από πριν. Αν κάποιος σκεφθεί ότι υπήρχε ακαριαία ή έστω

μέσα σε αφάνταστα μικρό χρόνο κάποια ανταλλαγή μηνυμάτων ανάμεσα στα μέλη κάθε ζευγαριού, πρέπει να ξέρει ότι ταυτόχρονα γκρεμίζει όλη τη θεωρία του Αϊνστάιν, που δεν θέλει να διαδίδεται το οποιοδήποτε μήνυμα τόσο γρήγορα. Γιατί αυτό θα έπρεπε να γίνεται με ταχύτητα μεγαλύτερη από την ταχύτητα του φωτός. Ετσι οι ερευνητές της συμπεριφοράς των σωματιδίων του μικροκόσμου θεώρησαν ότι είχαν τη συγκλονιστική απόδειξη ενός απίστευτου συμβάντος: H «συνεννόηση» των δύο φωτονίων γίνεται όχι μόνο σαν να μην υπάρχει μεταξύ τους απόσταση αλλά και ενώ απουσιάζει κάθε χρονική εξέλιξη. Στον μικρόκοσμο, δηλαδή, δεν μπορείς να ορίσεις «πριν» και «μετά», εκεί συμβαίνουν πράγματα χωρίς απαραίτητα πάντα να «κυλάει» και ο χρόνος. Εννοείται ότι ο χρόνος είναι κάτι που μπαίνει οπωσδήποτε στην εικόνα όταν βρεθούμε στον μακροσκοπικό, καθημερινό δικό μας κόσμο, όπου τα υλικά σώματα αποτελούνται από δισεκατομμύρια σωματίδια του μικροκόσμου και αισθανόμαστε την ανάγκη να κάνουμε λόγο ακόμη και για το τώρα, ενώ αυτό στην ουσία αλλάζει συνεχώς. Και παραμένει αντικείμενο διαφόρων θεωριών το πώς αυτός ο άχρονος, κατά κάποιο τρόπο, μικρόκοσμος συγκροτεί τελικά έναν κόσμο που εξαρτάται από τα ρολόγια, τα ημερολόγια και τη διαίρεση του χρόνου.

Για τη φυσική υπάρχει το παρελθόν και το μέλλον;

Υπάρχει στο μυαλό πολλών ανθρώπων η ιδέα του χρόνου σαν το νερό ενός ποταμού που τρέχει αδιάκοπα και μάλιστα προς μία μόνο κατεύθυνση. Από το παρελθόν στο μέλλον, χωρίς βέβαια να είναι σε θέση να μας πουν τι αντιπροσωπεύουν οι όχθες του ποταμού αυτού και πού εκβάλλει. Συνηθίζουν μάλιστα σχηματικά να το παριστάνουν με ένα βέλος και του δίνουν την εντυπωσιακή ονομασία «βέλος του χρόνου», με την ιδέα ότι κινείται από το παρελθόν προς το μέλλον. Πιο ρεαλιστικό όμως είναι αυτό το βέλος να το φανταζόμαστε σαν τη βελόνα της πυξίδας, που δείχνει προς ένα ορισμένο σημείο ξεχωρίζοντας τον βορρά από τον νότο, αλλά δεν κινείται κιόλας προς τον βορρά. Περιορίζεται να μας δείξει ότι τα δύο αυτά σημεία του ορίζοντα δεν είναι ίδια, όχι όμως και ότι κινούμαστε απαραίτητα προς ένα από αυτά. Δεν χρειάζεται λοιπόν για να κάνουμε Φυσική να μιλούμε για «παρελθόν» και «μέλλον». Αρκεί να ξεχωρίζουμε τα γεγονότα: ποιο είναι πριν και ποιο μετά. Είναι όπως οι σελίδες της εφημερίδας. ΄Εχουν ορισμένη θέση σε σχέση η μία με την άλλη αλλά δεν μετακινούνται. Ετσι, για να εφαρμόσουμε τους νόμους της φυσικής και για να χειριστούμε τις αντίστοιχες εξισώσεις δεν χρειάζεται να χρησιμοποιούμε έννοιες όπως παρελθόν, μέλλον και τώρα, αλλά αρκεί να τους δίνουμε κάποιες αριθμητικές τιμές όπως είναι οι ημερομηνίες. Επισημαίνουμε έτσι το πότε έγινε μια μάχη ή πότε εκπυρσοκρότησε ένα περίστροφο και με κάποιον άλλο «αριθμό» το πότε βρήκε τον στόχο της η σφαίρα από αυτό.

Ο χαρταετός

Στίχοι: Πυθαγόρας
Μουσική: Κατσαρός

Θυμήσου το χαρταετό
Που ρίχναμε στον ουρανό
Κι’ανέβαινε κι’ανέβαινε
Στα σύννεφα στ’αστέρια
Και τρέμαν με συγκίνηση
Τα παιδικά μας χέρια

Όμως περάσαν οι καιροί
Και σβήσανε τα γέλια
Κι’αγάπες και χαρταετοί
Εγίνανε κουρέλια

Με το μικρό χαρταετό
Πηγαίναμε στον ουρανό
Κι’ανέβαινες κι’ανέβαινα
Με την πνοή τ’αγέρα
Απ’ τ’όνειρο ψηλότερα
Κι’απ’τη ζωή πιο πέρα

Ο εορτασμός της Επανάστασης του Ολύμπου και της Μακεδονίας στα 1878

Ο εορτασμός της Επανάστασης του Ολύμπου και της Μακεδονίας στα 1878, φέρνει στην ιστορική μνήμη τον δραματικό αγώνα του υπόδουλου Μακεδονικού λαού για την αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού και την ένωσή του με τη μητέρα Ελλάδα.
Επανάσταση του Λιτοχώρου



Έλληνες επαναστάτες της Μακεδονίας το 1878, μεταξύ αυτών ο επίσκοπος Κίτρους Νικόλαος, ο πρόεδρος της προσωρινής κυβέρνησης Ε. Κοροβάγγος, ο Κ. Φαρμάκης, ο Ν. Αξελός και ο Χαραλ. Λελούδας.
Η Επανάσταση του Λιτοχώρου , αν και αποτυχημένη, έγινε το 1878 και επηρέασε τη μετέπειτα ιστορία της Μακεδονίας, οδηγώντας στην ταχύτατη απελευθέρωσή της.

Η κατάσταση στα Βαλκάνια

Στα 1875 πολλές βαλκανικές περιοχές άρχισαν να αναπτύσσουν συντονισμένη δράση εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Έτσι, το Ανατολικό Ζήτημα οδηγήθηκε σε κρίσιμη φάση. Το 1878 υπογράφεται η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, με την οποία δημιουργείται η Μεγάλη Βουλγαρία, θέτοντας σε κίνδυνο τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας.
Η επιλογή του τόπου

Στις 19 Φεβρουαρίου 1878 εκδηλώθηκε η εξέγερση στο Λιτόχωρο. Ο συγκεκριμένος τόπος επιλέχθηκε λόγω της σημαντικής γεωγραφικής θέσης (σύνορα με θάλασσα) που διευκόλυνε τον ανεφοδιασμό και την επικοινωνία με την ημιανεξάρτητη Θεσσαλία. Το σχέδιο για την Επανάσταση φέρεται να εγκρίθηκε από την Κεντρική Επιτροπή Μακεδονικού Αγώνα, της οποίας Πρόεδρος ήταν ο νομομαθής Παύλος Καλλιγάς, υπό τη μυστική συμπαράσταση του τότε Προξένου της Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνου Βατικιώτη και του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ιωακείμ, μετέπειτα πατριάρχη Κωνσταντινούπολης. Οι Τούρκοι όταν έμαθαν από τους Άγγλους για τα σχέδια των Μακεδόνων και ανακάλεσαν τους Θεσσαλονικείς άρχοντες στην Αθήνα.
Ταυτότητα των συμμετεχόντων

Ωστόσο, η εκστρατεία ξεκίνησε και επικεφαλής τέθηκε ο Λοχαγός Κοσμάς Δουμπιώτης. Μαζί του ήταν και οι απόγονοι της ηρωικής οικογένειας των Λαζαίων, Τόλιος και Γιαννάκης Λάζος, ο Γεώργιος Ζαχείλας, ο Τζίμας, ο Αποστολίδης και ο Βλαχάβας, συνολικά πάνω από 500 άνδρες, οι οποίοι αποβιβάστηκαν στο Λιτόχωρο στις 15 Φεβρουαρίου στην Πλάκα Λιτοχώρου, με δύο καράβια, το «Βυζάντιο» και την «Ύδρα». Στο Μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου μεταφέρθηκαν πολεμοφόδια και 2.500 άνδρες από τις γύρω περιοχές κινήθηκαν στον αγώνα. Μάλιστα, τα όπλα δεν έφταναν για όλους και περίπου 2.000 πολεμιστές περίμεναν νέα όπλα και πολεμοφόδια.

Σχηματισμός Επαναστατικής Κυβέρνησης

Σημαντικό γεγονός για την πορεία της Επανάστασης ήταν ο σχηματισμός από αντιπροσώπους της Επαρχίας του Ολύμπου της προσωρινής Επαναστατικής Κυβέρνησης, στις 19 Φεβρουαρίου 1878, ημέρα Κυριακή και την ίδια ημέρα που υπογράφηκε η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου.
Μέλη της κυβέρνησης εκείνης ήταν οι: Από το Λιτόχωρο οι Ευάγγελος Κοροβάγκος, ο οποίος έγινε και Πρόεδρος, ο Αθανάσιος Αστερίου, Ιατρός, ο Γιώργος Ζαχαριάδης, ο Γιάννης Νικολάου και ο Γιάννης Βεργίδης, από την Σκοτίνα οι Δημήτριος Σακελλαρίδης, Ιατρός, και Νικόλαος Μήτσιος, από την Ιερά Μονή Πέτρας μέλη υπήρξαν ο ιερομόναχος Νικηφόρος και ο ιερέας Αθανάσιος Γεωργίου.. Αργότερα, μέλος της Κυβέρνησης έγινε και ο Νικόλαος Λούσης, ο επίσκοπος Κίτρους. Η απόφαση συνυπογράφηκε και από 40 αντιπροσώπους από χωριά της Πιερίας, του Καταφυγίου Ολύμπου, του Βελβενδού Κοζάνης και από το Λιβάδι Ολύμπου.
Την επομένη ημέρα (20 Φεβρουαρίου) κηρύχθηκε η Επανάσταση στον Κολινδρό, από τον επίσκοπο Νικόλαο Λούση. Με αρχηγό τον οπλαρχηγό Βαγγέλη Χοστέβα και 300 άνδρες, έγινε με επιτυχία η επίθεση κατά της τουρκικής φρουράς.
Η προκήρυξη των επαναστατών

Η επαναστατική κυβέρνηση του Λιτοχώρου προέβη στην έκδοση προκήρυξης, η οποία απευθυνόταν στις Μεγάλες Δυνάμεις και ειδικότερα στους προξένους της Ρωσίας, Γαλλίας, Αγγλίας, Γερμανίας, Ιταλίας και Αμερικής, οι οποίοι είχαν την έδρα τους στη Θεσσαλονίκη. Σε πρώτη φάση φάνηκε να πετυχαίνει η Επανάσταση, καθώς ο Τούρκος διοικητής της Κατερίνης Ντερβίς Μπαμπά δήλωσε υποταγή, θέτοντας τον όρο να διασφαλιστεί η σωματική ακεραιότητα των Τούρκων της Κατερίνης.
Η αποτυχία της Επανάστασης

Το σχέδιο όμως απέτυχε με προδοσία από τον Ηπειρώτη τσιφλικά Γιάννη Μπίτσιο, ο οποίος ήταν και διερμηνέας στο βρετανικό προξενείο στη Θεσσαλονίκη και τον ενδιέφερε να μην πάθουν τίποτα τα τσιφλίκια του. Έτσι, ο Μπίτσιος συνεννοήθηκε με τους Τούρκους και σύντομα ανακαταλήφθηκε η Κατερίνη από τον Ασάφ Πασά.
Στη συνέχεια οι Τούρκοι προχώρησαν προς το Κίτρος και την Κατερινόσκαλα. Στις 25 Φεβρουαρίου οι τουρκικές δυνάμεις βάδισαν προς τον Κολινδρό και ο Μητροπολίτης Κίτρους Νικόλαος πυρπόλησε ο ίδιος τη Μητρόπολη για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων τα ιερά κειμήλια. Γυναίκες και παιδιά (περίπου 3.000 άτομα) έφυγαν από τον Κολινδρό και κατέφυγαν στη Μονή Αγίων Πάντων, όπου κινδύνεψε η ζωή τους από έλλειψη τροφής και από τις κακουχίες, θυμίζοντας το δράμα των πολιορκημένων στο Μεσολόγγι. Για να μην πέσουν στους εχθρούς τους, ακολούθησαν το παράδειγμα των γυναικών στο Ζάλογγο και στην Αραπίτσα, θυσιάζοντας τις ζωές τους. Ο Δουμπιώτης δεν πρόλαβε να βοηθήσει στην άμυνα του Λιτοχώρου, το οποίο ανακαταλήφθηκε από τους Τούρκους, στις 4 Μαρτίου. Οι Τούρκοι πυρπόλησαν 9 εκκλησίες και 320 σπίτια και σκότωσαν το λαό του χωριού. Η βοήθεια που περίμεναν οι επαναστάτες από το Νότο δεν ήρθε ποτέ και 2.800 όπλα που είχαν σταλεί με το πλοίο «Βυζάντιο» στην Πλάκα Λιτοχώρου έπεσαν στα χέρια των Τούρκων. Όσα από τα γυναικόπαιδα του Λιτοχώρου (είχαν καταφύγει στη Μονή Αγίου Διονυσίου) μεταφέρθηκαν στη Θεσσαλονίκη και τέθηκαν υπό την προστασία των εκεί προξένων.
Ανακωχή στη Λαμία

Ο επίλογος της Επανάστασης γράφηκε στη Λαμία, με την υπογραφή της ανακωχής στο Σμόκοβο, στις 19 Απριλίου 1878. Εκεί οι επαναστάτες διαπραγματεύτηκαν τους όρους της ειρήνης με τους Άγγλους, οι οποίοι ενήργησαν υπέρ των συμφερόντων τους και στήριξαν τους Οθωμανούς λόγω της παραχώρησης της Κύπρου. Επίσης, δόθηκε αμνηστία στους οπλαρχηγούς, οι οποίοι όμως επέστρεψαν στα ορεινά μέρη του Ολύμπου, για να προετοιμάσουν νέες εξεγέρσεις.

Παρά την αποτυχία της, που συνοδεύτηκε από καταστροφές χωριών και βιαιοπραγίες, η Επανάσταση στο Λιτόχωρο κατάφερε να ενισχύσει τη διπλωματική θέση της Ελλάδας στο συνέδριο του Βερολίνου. Έτσι, αναθεωρήθηκαν οι όροι της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου και η Βουλγαρία περιορίστηκε στα παλαιά της σύνορα. Ο εθνικός πόθος της Επανάστασης του Ολύμπου πραγματοποιήθηκε με την απελευθέρωση της Μακεδονίας, το 1912-1913.

Ιστορικοί χάρτες για όλες τις εποχές.

Καταπληκτικό site
Ιστορικοί χάρτες για όλες τις εποχές.

Οι τρεις Ιεράρχες

Την τιμητική τους έχουν σήμερα 30 Ιανουαρίου οι τρεις Ιεράρχες, με τα σχολεία και τα πανεπιστήμια να μένουν κλειστά για να τιμήσουν τους προστάτες των Γραμμάτων. Ποίοι ήταν όμως οι τρεις Ιεράρχες και γιατί τους τιμούμε;

Με τον όρο Τρεις Ιεράρχες, αναφερόμαστε συνοπτικά στους τρεις επιφανείς Αγίους και θεολόγους, Βασίλειο τον Μέγα, Ιωάννη τον Χρυσόστομο και Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό.

Για τη σοφία τους και τη χριστιανική τους ζωή, η Ορθόδοξη Εκκλησία τους ονόμασε αγίους και γιορτάζουν ο καθένας ξεχωριστά. Αλλά επειδή δημιουργήθηκε μια διαφωνία μεταξύ των χριστιανών για το ποιος από τους τρεις πρόσφερε τα περισσότερα, αποφασίστηκε και καθιερώθηκε από τα τέλη του 4ου αιώνα να υπάρχει και για τους τρεις μια κοινή γιορτή στις 30 Ιανουαρίου κάθε έτους.

Βασίλειος ο Μέγας

Ο Άγιος Βασίλειος ή Βασίλειος Καισαρείας, υπήρξε επίσκοπος Καισαρείας και θεωρείται Πατέρας της Εκκλησίας και ένας εκ των μεγαλύτερων θεολόγων της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η συμβολή του στην χριστιανική θεολογία θεωρείται κεφαλαιώδης ενώ σ΄αυτόν αποδίδεται και η «θεία λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου». Ο Μέγας Βασίλειος σπούδασε στην Αθήνα και θεωρούσε πολύ σημαντική τη μελέτη των κλασσικών συγγραφέων και της ελληνικής φιλοσοφίας, φυσικά υπό το χριστιανικό πρίσμα. Η συμβολή του στην ανάπτυξη των γραμμάτων και της φιλανθρωπίας τον κατέστησαν μια από τις μεγαλύτερες μορφές της Χριστιανικής παράδοσης.



Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Θεωρείται πως η γλώσσα του «έσταζε μέλι» καθώς υπήρξε ο πιο χαρισματικός ρήτορας της εποχής του. Διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και αφιέρωσε τη ζωή του στην ανάπτυξη της φιλανθρωπίας. Μάλιστα τα ημερήσια συσσίτεια που οργάνωσε έτρεφαν 7.000 ανθρώπους!

Στον τομέα της φιλοσοφίας, μπορεί να απέρριπτε τις θεωρίες των αρχαίων Ελλήνων περί Θεού ωστόσο δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει τις εργαλειακές μεθόδους της φιλοσοφίας τους προκειμένου να αναπτύξει μια συστηματική θεολογία.

Στη ζωή του υπήρξε υπόδειγμα ασκητή ενώ δεν παρέλειπε να καταδικάζει εκείνους τους ιερείς που πλούτιζαν από την ιδιότητά τους. Ήταν τέτοια η σκληρή κριτική που ασκούσε στους Αυτοκράτορες, που τελικά η αυλή τον κυνήγησε και τον εξόρισε. Όμως η φήμη του τον ξεπέρασε αφού θεωρείται Άγιος από όλες σχεδόν τις χριστιανικές ομολογίες.

Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός

Γνωστός και με το προσωνύμιο «θεολόγος», ο Γρηγόριος υπήρξε Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης τον 4ο αιώνα. Η επιρροή του στην Τριαδική θεολογία θεωρείται τόσο σημαντική που έγινε γνωστός ως «Τριαδικός Θεολόγος». Τα περισσότερα από τα έργα του επηρεάζουν τους σύγχρονους θεολόγους, ειδικά όσον αφορά τα τρία Πρόσωπα της Αγίας Τριάδας. Υπήρξε φίλος του Μεγάλου Βασιλείου καθώς και του αδελφού του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης.

Ήταν σφοδρός οπαδός των γραμμάτων και επιθυμούσε να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ ελληνόφωνων και λατινόφωνων θεολόγων της εποχής του. Εκτός από εξαιρετικός θεολόγος όμως, υπήρξε και πολύ καλός ποιητής, αφού έγραψε αρκετά ποίηματα με θεολογικά και ηθικά θέματα.

Δ΄ Τάξη - Μελέτη Περιβάλλοντος 2η ενότητα

Τι σημαίνουν τα Θεοφάνεια;

Την βάπτιση του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον βαπτιστή τιμά σήμερα η Ορθοδοξία, με τα Θεοφάνεια να ολοκληρώνουν το Δωδεκαήμερο (τις γιορτές των Χριστουγέννων) και να μεταφέρουν ελπιδοφόρο μήνυμα, μέσω της φανέρωσης των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδας.

Μαζί με την φανέρωση της Αγίας Τριάδας, γιορτάζεται και μία υπολανθάνουσα λατρεία προς το νερό, που θεωρούνται παντού αγιασμένα. Οι νέοι βουτάνε στα νερά, αψηφώντας το κρύο,γιατί θεωρούν μεγάλη ευλογία να πιάσουν το σταυρό, ενώ, σε πολλές περιοχές της χώρας μας, ο ιερέας απελευθερώνει ένα περιστέρι σε ανάμνηση της εμφάνισης του Αγίου Πνεύματος «εν είδει» (με τη μορφή) περιστεριού και στη συνέχεια επισκέπτεται τα σπίτια για να τα αγιάσει.

Παράλληλα, αυτή τη μέρα ξεκινά και η... αντίστροφη μέτρηση για τους καλικάντζαρους: την παραμονή των Θεοφανείων οι καλικάντζαροι -που έκαναν την εμφάνισή τους στον επάνω κόσμο με την αρχή του Δωδεκαήμερου- εγκαταλείπουν τις εγκόσμιες αταξίες τους και ξαναγυρίζουν στο… έργο τους, το κόψιμο, δηλαδή, του δέντρου που κρατάει τον κόσμο, ώστε να γκρεμιστεί και να χαθεί.

Ιδιαίτερα έθιμα για τα Θεοφάνεια υπάρχουν στην Μακεδονία: στη Δράμα, κάνουν την εμφάνισή τους οι Αράπηδες, μια εθιμική παράσταση με μεταμφιέσεις στην οποία συμμετέχουν οι κάτοικοι της περιοχής, ενώ στην Καβάλα αναβιώνουν τα σάγια, με ρίζες από την Καππαδοκία, μια τελετουργική πράξη με χορό και τραγούδι γύρω από αναμμένες πυρές.

Ένα από τα πιο γνωστά έθιμα είναι τα ραγκουτσάρια της Καστοριάς, όπου οι κάτοικοι φορούν τρομακτικές μάσκες και περιφέρονται στους δρόμους κάνοντας εκκωφαντικούς θορύβους με τα κουδούνια τους για να ξορκίσουν το κακό.

Στην Αργολίδα υπάρχει το «γιάλα – γιάλα», όπου τα αγόρια που πρόκειται τη νέα χρονιά να παρουσιαστούν στο στρατό συγκεντρώνονται, γευματίζουν όλοι μαζί και έπειτα γυρνούν σε όλα τα σπίτια φορώντας παραδοσιακές ναυτικές φορεσιές και τραγουδώντας, ενώ οι κάτοικοι στολίζουν της βάρκες τους με φοίνικες, νεραντζιές και μυρτιές, τις οποίες δένουν στο λιμάνι πριν την καθιερωμένη βουτιά.



Στην Λευκάδα τηρείται το έθιμο των πορτοκαλιών, με τους πιστούς να βουτούν στη θάλασσα πορτοκάλια που έχουν δέσει με σπάγκο και στη συνέχεια τα παίρνουν στο σπίτι τους για ευλογία, αφήνοντας ένα από αυτά για ένα ολόκληρο χρόνο στα εικονίσματα του σπιτιού.

Στη Λέσβο, την ώρα που πέφτουν στη θάλασσα οι βουτηχτάδες για να πιάσουν τον Σταυρό οι γυναίκες παίρνουν με μια κολοκύθα νερό και έπειτα, με ένα βαμβάκι που βουτούν σε αυτό, καθαρίζουν τα εικονίσματα χωρίς να μιλούν.