Τετάρτη 1 Απριλίου 2015

Γιατί λέμε ψέματα την Πρωταπριλιά;

Το έθιμο να λέμε ψέματα την Πρωταπριλιά προέρχεται από την Ευρώπη. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές σχετικά με τον τόπο και τον χρόνο που γεννήθηκε το έθιμο αυτό ωστόσο δύο εξ αυτών είναι οι επικρατέστερες:

Από τους Κέλτες: Λαός της βορειοδυτικής Ευρώπης, οι Κέλτες, ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου. Όσο καλοί ψαράδες όμως και αν ήταν, την εποχή αυτή του χρόνου τα ψάρια πιάνονται δύσκολα. Έτσι και αυτοί, όπως προστάζει ο «κώδικας δεοντολογίας» των ψαράδων όλων των εποχών, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Αυτή η συνήθεια, έγινε με το πέρασμα του χρόνου έθιμο.

Από τη Γαλλία: Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται και πιο βάσιμη ιστορικά, θέλει γενέτειρα του εθίμου την Γαλλία του 16ου αιώνα. Μέχρι το 1564 η Πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η 1η Απριλίου. Την χρονιά αυτή όμως, και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούνταν πλέον η 1η Ιανουαρίου. Στην αρχή αυτό δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες. Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν, την παλαιά πλέον, πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.

Το έθιμο αυτό ήρθε και στην Ελλάδα και διαφοροποιήθηκε αποκτώντας μια ελληνική χροιά. Η βασική ιδέα βέβαια παρέμεινε ίδια. Λέμε αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε το «θύμα» μας. Σε κάποιες περιοχές, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά. Σε κάποιες άλλες πιστεύουν ότι ο «θύτης» θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειες του. Επίσης το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς, θεωρούν μερικοί, ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες. 

Με πληροφορίες από το Wikipedia

Τετάρτη 25 Μαρτίου 2015

25 Μαρτίου 1821. Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου και η ιστορία του μπακαλιάρου.

Ημέρα εορτασμού της επανάστασης του 1821 αλλά και ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
Οι λόγοι που «επέβαλλαν» τον κοινό εορτασμό τους είναι διάφοροι. Και βέβαια διαφορετικά είναι και τα έθιμα της ημέρας στη λαογραφική μας παράδοση. 
Η θεομητορική Εορτή του Ευαγγελισμού που περιλαμβάνεται στο δωδεκάορτο είναι η μόνη από τις πέντε μεγάλες θεομητορικές εορτές που βασίζεται στην Καινή Διαθήκη. Πότε άρχισε να εορτάζεται ο Ευαγγελισμός δεν γνωρίζουμε. Εμφανίζεται η εορτή στη Συρία, την Μ. Ασία και την Κωνσταντινούπολη πριν το 431. Το 560 ο Ιουστιανιανός ο Α' πρόβαλε την 25η Μαρτίου ως την κατάλληλη ημέρα για τον εορτασμό του Ευαγγελισμού.
Υπήρχαν οι έξης βασικοί λόγοι για την καθιέρωση της 25 Μαρτίου ως ημέρας εορτασμού του Ευαγγελισμού.
Η ήμερα της συλλήψεως του Ιωάννη του Προδρόμου (24 Σεπτεμβρίου) συνέπιπτε με τη φθινοπωρινή ισημερία, δεδομένου ότι την ήμερα αύτη, που οι Εβραίοι εόρταζαν την εορτή του Εξιλασμού, δέχθηκε ο Ζαχαρίας από τον αρχάγγελο Γαβριήλ το μήνυμα ότι θα αποκτήσει γιό.
Επομένως, εφόσον κατά το Λκ. 1, 26 ο Ευαγγελισμός έγινε έξι μήνες αργότερα, η ημερομηνία αύτη συνέπιπτε με την εαρινή ισημερία, δηλαδή στις 25 Μαρτίου, και η Γέννηση του Χριστού καθορίστηκε εννέα μήνες μετά, δηλαδή στις 25 Δεκεμβρίου, στο χειμερινό ηλιοστάσιο.
Επί πλέον είχε επικρατήσει η άποψη ότι ο θάνατος του Χριστού συνέβη στις 25 Μαρτίου και επειδή ο Κύριος, ως τέλειος κατά πάντα άνθρωπος, «έσχεν επίγειον βίον καθοριζόμενον από ακριβή αριθμόν ετών», έπρεπε να είχε συλληφθεί την ήμερα του σταυρικού θανάτου του. Τέλος η 25 Μαρτίου πίστευαν ότι ήταν η πρώτη ήμερα του κόσμου και ως εκ τούτου θα έπρεπε να είναι και η ήμερα της Γεννήσεώς του.
Η χαρμόσυνη εορτή εορτάζεται μέσα στη Μ. Τεσσαρακοστή, περίοδο πένθους, κατά την οποία απαγορεύεται η τέλεση εορτών και πανηγύρεων. Με τον 52ο κανόνα της Πενθέκτης Οικ. Συνόδου επιτράπηκε ως εξαίρεση η εορτή του Ευαγγελισμού κατά την οποία τελείται η θεία λειτουργία του Αγ. Ιωάννου του Χρυσοστόμου και όχι η λειτουργία των προηγιασμένων. Κατά την εορτή τρώνε ψάρι και στην περίπτωση ακόμη που ο Ευαγγελισμός πέσει μέσα στην Μ.Εβδομάδα (5ος Κανών Νικηφόρου του Ομολογητή).
Στην Κωνσταντινούπολη, κατά το έθιμο, την ήμερα του Ευαγγελισμού ο αυτοκράτορας με πομπή από την Αγία Σοφία πήγαινε στην εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου εν τω Φόρω και από εκεί κατέληγε στο ναό της Θεοτόκου των Χαλκοπρατείων, όπου γινόταν μεγαλοπρεπής εορτασμός.
Στην ελληνική λαογραφική παράδοση τα έθιμα που σχετίζονται με την εορτή του Ευαγγελισμού βασίζονται στην αντίληψη ότι με την εορτή αύτη αρχίζει η άνοιξη και επιστρέφουν τα χελιδόνια. Γι' αυτό τα παιδιά βγάζουν από το χέρι τους τον «Μάρτη» και τον αφήνουν στα δέντρα να τον πάρουν τα χελιδόνια.
Σε πολλά μέρη υποδέχονται την 25η Μαρτίου με τραγούδια και με κωδωνισμούς επιδιώκουν να εκδιώξουν τα ερπετά, οι νοικοκυρές δεν κάνουν δουλειές στο σπίτι ή ζυμώνουν μικρές πίτες και βάζουν σε μια απ' αυτές ένα νόμισμα, για να το βρει ο τυχερός, όπως στην Πρωτοχρονιά. Οι μελισσοτρόφοι πρωτοβγάζουν τις κυψέλες στο ύπαιθρο, οι κτηνοτρόφοι μετακινούν τα κοπάδια τους από τα χειμαδιά στα ορεινά μέρη, οι Σαρακατσάνοι «αρματώνουν» τα κοπάδια τους με τα κυπροκούδουνα κ.ά.»
Ως έθιμο για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου καθιερώθηκε και ο μπακαλιάρος με σκορδαλιά. Κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, η Εκκλησία επέτρεπε στους πιστούς να φάνε ψάρι μόνο δύο φορές, του Ευαγγελισμού και την Κυριακή των Βαΐων.
Η ιστορία του μπακαλιάρου ξεκινάει με την εποχή των Βίκινγκς, όπου πρωτοεμφανίστηκε σαν εμπορικό προϊόν περί το 800 μ.Χ. Μάλιστα, λέγεται ότι κυνηγώντας βακαλάους, οι Βίκινγκς ανακάλυψαν κατά λάθος το «νέο κόσμο».
Πρώτοι τον πάστωσαν οι Βάσκοι, που ξεκίνησαν το εμπόριο του μπακαλιάρου από το Μεσαίωνα και τον ονόμασαν «ψάρι του βουνού», ενώ στη χώρα μας, ήρθε τον 15ο αιώνα και στο ελληνικό τραπέζι μπήκε κατά τη διάρκεια της σαρακοστιανής νηστείας.
Με εξαίρεση τα νησιά, όπου υπήρχε πάντα φρέσκο ψάρι, στην υπόλοιπη Ελλάδα ο παστός μπακαλιάρος ήταν η φθηνή και εύκολη λύση.
Ιστορικά, εκείνοι που έστελναν στην Ελλάδα μεγάλες ποσότητες μπακαλιάρου ήταν οι Άγγλοι, οι οποίοι τον αντάλλασσαν με σταφίδες.
Πηγή:iefimerida.gr 

Παρασκευή 20 Μαρτίου 2015

Ολική έκλειψη Ηλίου: Πώς θα παρακολουθήσουμε το φαινόμενο στην Ελλάδα


Με ένα από τα σπάνια και πιο ενδιαφέροντα φαινόμενα της φύσης θα υποδεχτούμε την έλευση της φετινής εαρινής περιόδου: μία ολική έκλειψη Ηλίου, το μεσημέρι της Παρασκευής 20 Μαρτίου, περίπου 13 ώρες πριν από την Εαρινή Ισημερία.

Η σκιά της Σελήνης θα καλύψει πλήρως τον ηλιακό δίσκο, λίγο πριν από τις 12:00 της Παρασκευής, όμως ελάχιστοι θα είναι οι τυχεροί κάτοικοι της Ευρώπης, οι οποίοι θα είναι σε θέση να δουν το φαινόμενο σε όλο του το μεγαλείο. Η έκλειψη θα γίνει ορατή ως ολική για περίπου δυόμιση λεπτά, μόνο από τις Νήσους Φερόες, ανάμεσα στη Βρετανία και την Ισλανδία, και από το αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ στην Αρκτική.
Νοτιότερα, το φαινόμενο θα είναι ορατό ως μερική έκλειψη. Στη χώρα μας συγκεκριμένα, θα δούμε το ήμισυ σχεδόν του ηλιακού δίσκου να καλύπτεται από τη Σελήνη. Κατά προσέγγιση, οι ώρες κατά τις οποίες το φαινόμενο θα είναι ορατό από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, είναι οι εξής:
Αθήνα
Έναρξη μερικής έκλειψης: 10:40
Μέγιστο έκλειψης: 11:44
Τέλος μερικής έκλειψης: 12:50
Θεσσαλονίκη
Έναρξη μερικής έκλειψης: 10:40
Μέγιστο έκλειψης: 11:46
Τέλος μερικής έκλειψης: 12:55
Πάτρα
Έναρξη μερικής έκλειψης: 10:36
Μέγιστο έκλειψης: 11:41
Τέλος μερικής έκλειψης: 12:48
Ηράκλειο
Έναρξη μερικής έκλειψης: 10:43
Μέγιστο έκλειψης: 11:43
Τέλος μερικής έκλειψης: 12:45
Η παρατήρηση της έκλειψης θα πρέπει να γίνει μόνο με ηλιακά φίλτρα ή ειδικά γυαλιά ηλίου, τα οποία κυκλοφορούν στο εμπόριο από εξειδικευμένα καταστήματα. Τα γυαλιά αυτά προστατεύουν 100% από όλες τις επικίνδυνες ακτινοβολίες, παρέχοντας απόλυτη ασφάλεια στην παρατήρηση του φαινομένου. Οι επιστήμονες, επίσης, προειδοποιούν ότι θα πρέπει να αποφεύγονται πρακτικές που ακολουθούσαν ορισμένοι στο παρελθόν, όπως καπνισμένα γυαλιά, μαυρισμένα φωτογραφικά φιλμ, CD κ.λ.π., καθώς δεν παρέχουν την κατάλληλη προστασία.
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δείξουν οι γονείς που έχουν μωρά. Οι ειδικοί συνιστούν να τα κρατήσουν μέσα στο σπίτι καθ’ όλη τη διάρκεια της έκλειψης, καθώς (ειδικά κατά τη μεταφορά τους με καροτσάκια ή την παραμονή τους στα πορτ-μπεμπέ όπου βρίσκονται ξαπλωμένα) είναι δύσκολο να τα ελέγχουν για να μη σηκώσουν τα μάτια τους στον ουρανό έστω και για λίγα δευτερόλεπτα!
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι η τελευταία ολική έκλειψη Ηλίου πραγματοποιήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2013. Για την επόμενη, η οποία θα είναι ορατή από την Ευρώπη, οι κάτοικοι της Γηραιάς Ηπείρου θα πρέπει να περιμένουν έντεκα χρόνια, καθώς θα πραγματοποιηθεί στις 12 Αυγούστου 2026. Πηγή : News.gr

Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015

Το ανθρώπινο Σώμα

Διαδραστική παρουσίαση : Σκελετικού και Μυϊκού Συστήματος

Περιήγηση - Παιχνίδι : Το Σκελετικό Σύστημα
(χρειάζεται Adobe shockwave player)


Πηγή:Ψηφιακή τάξη

Το ταξίδι του Οδυσσέα

Ένα καταπληκτικό διαδραστικό εκπαιδευτικό - ιστορικό παιχνίδι για τους μαθητές της Α΄τάξης δημοτικού από τον εκπαιδευτικό Μανδηλαρά Φίλιππο.
 Το ταξίδι του Οδυσσέα


Τετάρτη 11 Μαρτίου 2015

Κατεβάστε λίστα εικονικών περιηγήσεων σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό.

Εικονική περιήγηση στην αρχαία Μίλητο: http://www.ime.gr/choros/miletus/360vr/gr/index.html?hs=4
Εικονική περιήγηση στην Ακρόπολη: http://acropolis-virtualtour.gr/acropolisTour.html
Εικονική περιήγηση στην αρχαία Ολυμπία: http://www.fhw.gr/olympics/ancient/gr/3d.html
Εικονική περιήγηση στις Μυκήνες:http://www.stoa.org/metis/cgi-bin/qtvr?site=mycenae
Εικονική περιήγηση στο Ναύπλιο:www.nafplio-tour.gr/
Εικονική περιήγηση στον Δίον:www.ancientdion.org/
Εικονική περιήγηση στο μουσείο Κυκλαδικής τέχνης: http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?clang=0&cnode=8&cpage=NODE
Εικονική περιήγηση στο μουσείο της Ακρόπολης:http://www.googleartproject.com/collection/acropolis-museum/museumview/.
Εικονική περιήγηση στο μουσείο Μπενάκη:http://www.benaki.gr/?id=4020201&lang=gr.
Εικονική περιήγηση στο μακεδονικό μουσείο σύγχρονης τέχνης:http://www.mmca.org.gr/museumst/ie2/virtual_museum.php
Εικονική περιήγηση στο μουσείο σύγχρονης τέχνης στην Άνδρο:http://www.moca-andros.gr/Default.aspx?tabid=68&language=el-GR
Εικονική περιήγηση στο μουσείο καπνού στην Καβάλα:http://www.tobaccomuseum.gr/
Εικονική περιήγηση στην Έφεσο:http://sailturkey.com/panoramas/ephesus/
Εικονική περιήγηση στο Λούβρο: http://www.louvre.fr/
Εικονική περιήγηση στο μουσείο Βαν Γκογκ: http://amsterdam.arounder.com/en/museums/van-gogh-museum.
Εικονική περιήγηση στην Πομπηία: https://maps.google.com/maps?f=q&source=s_q&hl=en&geocode=&q=pompeii,+italy+ruins&sll=40.716428,14.537315&sspn=0.061672,0.132351&ie=UTF8&hq=pompeii,+italy+ruins&hnear=&ll=40.748902,14.484834&spn=0,359.991728&t=h&z=17&layer=c&cbll=40.748902,14.484834&panoid=1e-bu_kis-dL1BnVGZhDdw&cbp=12,209.48,,0,7.63
Εικονική περιήγηση στο Βατικανό: http://vatican.arounder.com/
Περιήγηση σε μουσεία όλου του κόσμου με το google art project:http://www.googleartproject.com/

Κυριακή 1 Μαρτίου 2015

Η Κυρά Σαρακοστή

   Το έθιμο της Κυρά Σαρακοστής το συναντούσαμε σε όλο τον ελλαδικό χώρο με διάφορες παραλλαγές. Σε όλες τις περιπτώσεις πάντως, χρησιμοποιούνταν ως ιδιότυπο ημερολόγιο που μετρούσε τις εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής. 
Η κυρά Σαρακοστή στις περισσότερες περιοχές ήταν μια χάρτινη ζωγραφιά. Απεικόνιζε μια γυναίκα με σταυρωμένα χέρια, λόγω προσευχής, χωρίς στόμα, λόγω νηστείας, και με εφτά πόδια που αναπαριστούσαν τις επτά εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής. Κάθε Σάββατο έκοβαν ένα πόδι και έτσι ήξεραν πόσες βδομάδες νηστείας απέμεναν μέχρι το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο, έκοβαν και το τελευταίο πόδι. Αυτό το κομμάτι χαρτί το δίπλωναν καλά και το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο. Τοποθετούσαν το σύκο αυτό μαζί με άλλα, και σε όποιον το έβρισκε θεωρούνταν ότι του έφερνε γούρι. Σε κάποιες περιοχές το έβδομο «πόδι» τοποθετούνταν στο ψωμί της Ανάστασης. Και πάλι έφερνε γούρι σε όποιου την φέτα βρισκόταν το διπλωμένο χάρτινο «πόδι» της Κυρά Σαρακοστής.
Σε άλλα μέρη της Ελλάδας η Κυρά Σαρακοστή δεν ήταν φτιαγμένη από χαρτί, αλλά από ζυμάρι. Το ζυμάρι φτιαχνόταν με αλεύρι, αλάτι και νερό. Η διαδικασία ήταν κι εδώ η ίδια όπως και με την χάρτινη. 
Μια τρίτη παραλλαγή του εθίμου θέλει την Κυρά Σαρακοστή φτιαγμένη από πανί και γεμισμένη με πούπουλα. 
Σημαντική διαφορά από τις υπόλοιπες έχει η Κυρά Σαρακοστή που έφτιαχναν στον Πόντο. Εκεί κρέμαγαν από το ταβάνι μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι που πάνω του είχαν καρφωμένα εφτά φτερά κότας. Κι εδώ κάθε βδομάδα αφαιρούσαν ένα φτερό κι έτσι μέτραγαν το χρόνο μέχρι την Ανάσταση. Αυτό το «ημερολόγιο» το ονόμαζαν Κουκουρά.

Για το έθιμο της Κυρά Σαρακοστής έχουν γραφτεί και οι παρακάτω στίχοι:
Την κυρά Σαρακοστή
Που’ ναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας την φτιάχναν
με αλεύρι και νερό.

Για στολίδι της φορούσαν
στο κεφάλι ένα σταυρό
μα το στόμα της ξεχνούσαν
γιατί νήστευε καιρό.

Και τις μέρες τις μετρούσαν
με τα πόδια της τα επτά
κόβαν ένα τη βδομάδα
μέχρι να ’ρθει η Πασχαλιά.


Τρίτη 20 Ιανουαρίου 2015

Ταξίδι στη γνώση – κινούμενα σχέδια

Μία σειρά από ταινίες κινουμένων σχεδίων, οι οποίες απεικονίζουν με μορφή comics αυτοτελείς εκπαιδευτικές ιστορίες, σχετικές με θέματα επιστήμης και τεχνολογίας.
Η σειρά αποτελείται από 50 επεισόδια με βασικούς ήρωες δύο παιδιά, τη Ζωή και τον Οδυσσέα και τον Dr Noesis, ένα νεαρό επιστήμονα, ο οποίος καθοδηγεί τα παιδιά, ώστε να ανακαλύψουν επιστημονικές αρχές μέσα από την έρευνα. Η θεματολογία καλύπτει πέντε βασικούς άξονες: Επιστήμες, Εφευρέσεις, Διάστημα, Περιβάλλον και Υγεία

Πέμπτη 1 Ιανουαρίου 2015

Τρίτη 23 Δεκεμβρίου 2014

Χρόνια πολλά - Καλά Χριστούγεννα

  • Αυτά τα Χριστούγεννα ας αναστήσουν το χαμόγελο στα χείλη των ανθρώπων, ας ζεστάνουν τις παγωμένες καρδιές τους και ας χαρίσουν σ’ αυτούς που αγωνίζονται την ζωή που τους αξίζει.

Χριστουγεννιάτικα έθιμα στην Ελλάδα

Μελωδίες γιορτινές, παιδικές μυθοπλασίες, αρώματα από κουζίνες νοικοκυριών, φωτιές, κουδούνες, τυχερά παιχνίδια, αγιοβασιλιάτικα καραβάκια και χριστουγεννιάτικα δέντρα, μεταμφιέσεις και  καλικάντζαροι, δίνουν αυτές τις ημέρες το δικό τους ξεχωριστό χρώμα σε όλες τις περιοχές αλλά ακόμη και τις πιο μικρές εστίες της ελληνικής επικράτειας.



Όλοι προετοιμάζονται για τη γέννηση του Χριστού, τα ρεβενιόν έχουν την τιμητική τους ενώ οι οικογένειες και οι παρέες μεγαλώνουν και οι δρόμοι και οι πλατείες φωτίζονται και πλημμυρίζουν από κόσμο.Κάθε περιοχή έχει αυτές τις ημέρες τα δικά της ξεχωριστά έθιμα.  


Στην Ήπειρο πέρα από τα καθιερωμένα υπάρχουν και μερικά έθιμα που έχουν αρχίσει να φθείρονται με το πέρασμα των χρόνων. Ας δούμε μερικά από αυτά:  



Tα καρύδια
     Τα καρύδια είναι ένα παραδοσιακό ομαδικό παιχνίδι που παίζουν τα παιδιά. Οι κανόνες του παιχνιδιού έχουν ως εξής: Κάποιο παιδί χαράζει στο χώμα μια ευθεία γραμμή. 
Πάνω σ’ αυτή, κάθε παίκτης βάζει κι από ένα καρύδι στη σειρά. Μετά, ο κάθε παίκτης με τη σειρά του και από κάθετη απόσταση ενός με δύο μέτρα από τη γραμμή των καρυδιών, σημαδεύει σκυφτός, και με το μεγαλύτερο και το πιο στρογγυλό καρύδι του, κάποιο άλλο καρύδι. 
Όποιο καρύδι πετύχει και το βγάλει έξω από τη γραμμή το κερδίζει και δοκιμάζει ξανά σημαδεύοντας κάποιο άλλο καρύδι. Αν αστοχήσει, συνεχίζει ο επόμενος παίκτης. Το παιχνίδι συνεχίζεται μέχρι να βγουν από τη γραμμή όλα τα καρύδια. 
Tο αναμμένο πουρνάρι
       Όταν γεννήθηκε ο Χριστός και πήγαν, οι βοσκοί να προσκυνήσουν, ήταν νύχτα σκοτεινή. Βρήκαν κάπου ένα ξερό πουρνάρι κι έκοψαν τα κλαδιά του. Πήρε ο καθένας από ένα κλαδί στο χέρι, του έβαλε φωτιά και γέμισε το σκοτεινό βουνό χαρούμενες φωτιές και τριξίματα και κρότους. 
      Από τότε, λοιπόν, στα χωριά της Άρτας, όποιος πάει στο σπίτι του γείτονα, για να πει τα χρόνια πολλά, καθώς και όλα τα παιδιά τα παντρεμένα, που θα πάνε στο πατρικό τους, για να φιλήσουν το χέρι του πατέρα και της μάνας τους, να κρατούν ένα κλαρί πουρνάρι, ή ό,τι άλλο δεντρικό που καίει τρίζοντας. 
    Στο δρόμο το ανάβουν και το πηγαίνουν έτσι αναμμένο στο πατρικό τους σπίτι και γεμίζουν χαρούμενες φωτιές και κρότους τα σκοτεινά δρομάκια του χωριού.
   Ακόμη και στα Γιάννενα το ίδιο κάνουν. Μόνο που εκεί δεν κρατούν ολόκληρο το κλαρί το πουρνάρι αναμμένο στο χέρι τους αλλά κρατούν στη χούφτα τους μια χεριά δαφνόφυλλα και πουρναρόφυλλα, που τα πετούν στο τζάκι, μόλις μπούνε και καλημερίζουν.  
        Κι όταν τα φύλλα τα ξερά πιάσουν φωτιά κι αρχίσουν να τρίζουν και να πετάνε σπίθες, εύχονται: «Αρνιά, κατσίκια, νύφες και γαμπρούς!» Αυτή είναι η καλύτερη ευχή για κάθε νοικοκύρη. Να προκόβουν τα κοπάδια του, να πληθαίνει η φαμελιά του, να μεγαλώνουν τα κορίτσια και τα παλικάρια του, να του φέρνουν στο σπίτι νύφες και γαμπρούς, να του δώσουν εγγόνια που δε θ’ αφήσουν τ’ όνομα το πατρικό να σβήσει. 
Το Πάντρεμα της φωτιάς
    Την παραμονή των Χριστουγέννων σε πολλά μέρη της Ελλάδας "παντρεύουν", τη φωτιά. Παίρνουν ένα ξύλο με θηλυκό όνομα και ένα με αρσενικό όνομα, συνήθως από αγκαθωτά δέντρα. Τα αγκαθωτά δέντρα, κατά τη λαϊκή αντίληψη, απομακρύνουν τα δαιμονικά όντα, όπως τους καλικάντζαρους. 
        Στη Θεσσαλία, επιστρέφοντας από την εκκλησία στο σπίτι, τα κορίτσια βάζουν παραδίπλα στο αναμμένο τζάκι κλωνάρια κέδρου που τα ξεδιαλέγουν, ενώ τα αγόρια τοποθετούν κλαδιά από αγριοκερασιά. 
      Τα μικρά αυτά κλάδιά δέντρων αντιπροσωπεύουν τις προσωπικές τους επιθυμίες για την πραγματοποίηση μιας όμορφης ζωής. Φροντίζουν μάλιστα τα κλαδιά αυτά να είναι λυγερά και παρακολουθούν με ενδιαφέρον ποιο κλωνάρι θα καεί πρώτο, καθώς λένε πως αυτό είναι καλό σημάδι για το κορίτσι ή το αγόρι, αντίστοιχα, και συγκεκριμένα πως θα είναι αυτό που θα παντρευτεί πρώτο. 

Tο σπάσιμο του ροδιού 
  Το πρωί της Πρωτοχρονιάς, η οικογένεια πηγαίνει στην εκκλησία και ο νοικοκύρης κρατάει στην τσέπη του ένα ρόδι, για να το λειτουργήσει. Γυρνώντας σπίτι, πρέπει να χτυπήσει το κουδούνι της εξώπορτας -δεν κάνει να ανοίξει ο ίδιος με το κλειδί του- και έτσι να είναι ο πρώτος που θα μπει στο σπίτι για να κάνει το καλό ποδαρικό, με το ρόδι στο χέρι. 
    Μπαίνοντας μέσα, με το δεξί, σπάει το ρόδι πίσω από την εξώπορτα, το ρίχνει δηλαδή κάτω με δύναμη για να σπάσει και να πεταχτούν οι ρώγες του παντού και ταυτόχρονα λέει: "με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά"
       Τα παιδιά μαζεμένα γύρω-γύρω κοιτάζουν οι ρώγες αν είναι τραγανές και κατακόκκινες. Όσο γερές κι όμορφες είναι οι ρώγες, τόσο χαρούμενες κι ευλογημένες θα είναι οι μέρες που φέρνει μαζί του ο νέος χρόνος. 
Χριστόψωμο
  Το ζύμωμα του χριστόψωμου θεωρείται έργο θείο και είναι έθιμο καθαρά Χριστιανικό. Οι γυναίκες φτιάχνουν τη ζύμη με ιδιαίτερη ευλάβεια και υπομονή. Το ζύμωμα είναι μια ιεροτελεστία.
      Χρησιμοποιούν ακριβά υλικά, όπως ψιλοκοσκινισμένο αλεύρι, ροδόνερο, μέλι, σουσάμι, κανέλα και γαρίφαλα, και κατά τη διάρκεια του ζημώματος λένε: "Ο Χριστός γεννιέται, το φως ανεβαίνει, το προζύμι για να γένει." 
   Πλάθουν το ζυμάρι και παίρνουν τη μισή ζύμη και φτιάχνουν μια κουλούρα. Με την υπόλοιπη φτιάχνουν σταυρό με λουρίδες απ’ τη ζύμη. Στο κέντρο βάζουν ένα άσπαστο καρύδι ή ένα αυγό, συμβολίζοντας τη γονιμότητα. 
    Για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, το Χριστόψωμο είναι ευλογημένο ψωμί, αφού αυτό θα στηρίξει τη ζωή του νοικοκύρη και της οικογένειάς του. Το κόβουν ανήμερα τα Χριστούγεννα, δίνοντας πολλές ευχές.
Το Χριστόξυλο 
    Στα χωριά της βόρειας Ελλάδας, από τις παραμονές των εορτών ο νοικοκύρης ψάχνει στα χωράφια και διαλέγει το πιο όμορφο, το πιο γερό, το πιο χοντρό ξύλο από πεύκο ή ελιά και το πάει σπίτι του. 
      Αυτό ονομάζεται Χριστόξυλο και είναι το ξύλο που θα καίει για όλο το δωδεκαήμερο των εορτών, από τα Χριστούγεννα μέχρι και τα Φώτα, στο τζάκι του σπιτιού. Η στάχτη των ξύλων αυτών προφύλασσε το σπίτι και τα χωράφια από κάθε κακό.
    Πριν ο νοικοκύρης φέρει το Χριστόξυλο, κάθε νοικοκυρά φροντίζει να έχει καθαρίσει το σπίτι και με ιδιαίτερη προσοχή το τζάκι , ώστε να μη μείνει ούτε ίχνος από την παλιά στάχτη. Καθαρίζουν ακόμη και την καπνοδόχο, για να μή βρίσκουν πατήματα να κατέβουν οι καλικάντζαροι, τα κακά δαιμόνια, όπως λένε στα παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα παραμύθια. 
    Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων , όταν όλη η οικογένεια θα είναι μαζεμένη γύρω από το τζάκι , ο νοικοκύρης του σπιτιού ανάβει την καινούρια φωτιά και μπαίνει στην εστία το Χριστόξυλο.  
   Σύμφωνα με τις παραδόσεις του λαού, καθώς καίγεται το Χριστόξυλο, ζεσταίνεται ο Χριστός στη φάτνη Του. Σε κάθε σπιτικό, οι νοικοκυραίοι προσπαθούν το Χριστόξυλο να καίει μέχρι τα Φώτα. 
Οι παραδοσιακές φουφούδες 
    Με παραδοσιακές φουφούδες και την επίσκεψη του Καππαδόκη Αη Βασίλη γιορτάζονται τα Χριστούγεννα στην πόλη της Καβάλας.Το εμπορικό κέντρο της πόλης την παραμονή των Χριστουγέννων θυμίζει μια μεγάλη ψησταριά. 
   Στους περισσότερους πεζόδρομους, αλλά και στα πεζοδρόμια, οι έμποροι στήνουν υπαίθριες ψησταριές, τις λεγόμενες φουφούδες και προσφέρουν σε όλους τους περαστικούς ψητά κρέατα και ντόπιο κόκκινο κρασί. 
   Οι παραδοσιακές φουφούδες στήνονται ξανά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, αυτή τη φορά σε μεγαλύτερη έκταση και από νωρίς το μεσημέρι στήνεται μεγάλη γιορτή με άφθονο κρασί ορχήστρες και υπαίθριες ψησταριές για την υποδοχή του νέου χρόνου πολύ πριν από τα μεσάνυχτα.
Το κυνήγι τα Χριστούγεννα 
στα χωριά  Μάνης
    Κατά τη διάρκεια της σαρακοστής τα περισσότερα παιδιά βγαίνανε κυνήγι. Τα βράδια, όταν το σούρουπο έπεφτε για καλά και το κρύο άρχιζε να τσούζει, παίρνανε το "φακό" με καινούργια "πλάκα" και γυρίζανε στα χαλάσματα και στα σπήλια κοντά στο χωριό. 
    Στόχος τους οι γουργουγιάννηδες, τα μικρά πουλάκια που κούρνιαζαν εκεί. Τα θαμπώνανε με το φακό και τα πιάνανε. Αν ήταν πολύ ψηλά, τα χτυπούσανε με τις λαστιχιέρες (σφεντόνες). Η μάνα ή κάποια μεγάλη αδερφή, μετά από πολλή γκρίνια τους, τα καθάριζαν και τα πάστωναν. Τα βάζανε σε πήλινα ή γυάλινα βάζα, για να τα φάνε τα Χριστούγεννα.
     Πολλά παιδιά μάζευαν είκοσι και περισσότερα πουλάκια και καμάρωναν για τις ... κυνηγετικές ικανότητες τους και για την σοδειά τους. Και όταν ζύγωναν οι γιορτές, άρχιζαν οι παραδοσιακές ετοιμασίες. 
    Το σπίτι έπρεπε να βάλει τα γιορτινά του και όλο το χωριό να καθαριστεί και να ετοιμαστεί, για να υποδεχτεί τους ξενιτεμένους του που θα έρχονταν να κάνουν γιορτές με τους δικούς τους.
Τα Αγιοβασιλιάτικα καραβάκια 
     Στην πόλη της Χίου την παραμονή της Πρωτοχρονιάς υπάρχει ένα έθιμο, τα αγιοβασιλιάτικα καραβάκια. Σύμφωνα με αυτό, οι ενορίες κατασκευάζουν πλοία, σε σμίκρυνση. 
    Αυτά συναγωνίζονται μεταξύ τους ως προς την ποιότητα κατασκευής και ως προς την ομοιότητα με τα πραγματικά πλοία, ενώ οι ομάδες, το πλήρωμα, του κάθε πλοίου τραγουδούν κάλαντα. 
ipiros.gr



Δευτέρα 22 Δεκεμβρίου 2014

Κατασκευή Χριστουγεννιάτικου Δένδρου 3D

Θα χρειαστείτε:

§                     Άχρηστο χαρτί (ένα κομμάτι τόσο μεγάλο όπως θέλετε να είναι το δέντρο σας )
§                     Χρωματιστά χαρτόνια (δύο φορές το μέγεθος του χαρτιού)
§                     Μολύβι
§                     Ψαλίδι
§                     Χάρακας

Για να διακοσμήσετε το  δέντρο σας, θα χρειαστείτε  επίσης μαρκαδόρους, μπογιές, χρωματιστά μολύβια, κομμάτια χαρτί περιτυλίγματος, βαμβάκι, κολλητική ταινία, και κόλλα.
Διπλώστε το κομμάτι της ακμής του χαρτιού στην άκρη κατά μήκος, σχεδιάσατε το ήμισυ του χριστουγεννιάτικου δέντρου (βλέπε παρακάτω εικόνα)






Χρησιμοποιώντας το πρότυπό σας, σχεδιάστε δύο Χριστουγεννιάτικα δέντρα επάνω στο φύλλο σας από χρωματιστή κάρτα (δείτε την εικόνα παρακάτω) και κόψτε τα.


 Χρησιμοποιήστε ένα χάρακα για να μετρήσετε τα μισά του δέντρου ανάμεσα στο πάνω και κάτω μέρος σε κάθε σχήμα δέντρου.

Στη συνέχεια, να σχεδιάσετε μια γραμμή από την κορυφή έως τα μέσα του  δέντρου  και μια γραμμή από τη μέση προς τα κάτω από το άλλο δέντρο. Κόψτε κατά μήκος των γραμμών που έχετε μόλις κατασκευάσει. (βλέπε παρακάτω εικόνα)

Το 3D δενδράκι είναι έτοιμο

Μπορείτε να το διακοσμήσετε

ή να το περάσετε σε σπάγκο 


Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2014

Καλύτερη ευρωπαϊκή πόλη του μέλλοντος η Θεσσαλονίκη

Μια σημαντική πανευρωπαϊκή διάκριση κέρδισε η Θεσσαλονίκη σε διεθνή διαγωνισμό των Financial Times.

Tιμητική πανευρωπαϊκή διάκριση κέρδισε η Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο διεθνούς διαγωνισμού που πραγματοποιεί κάθε χρόνο το περιοδικό «Foreign Direct Investments» (FDI) των «Financial Times».Σύμφωνα λοιπόν με το περιοδικό “FDI”, η νύμφη του Θερμαϊκού αναδείχθηκε ως η καλύτερη ευρωπαϊκή πόλη του μέλλοντος σε ότι αφορά το ανθρώπινο δυναμικό και τον τρόπο ζωής.
Συγκεκριμένα, η συμπρωτεύουσα πήρε την πρώτη θέση ανάμεσα σε 468 περιοχές και μεταξύ των κριτηρίων για τον διαγωνισμό ήταν η ποιότητα ζωής, το εργασιακό περιβάλλον, το επίπεδο της εκπαίδευσης, αλλά και ο πληθυσμός τόσο της πόλης όσο και της ευρύτερης περιοχής.
Οι αλλαγές στη Νέα Παραλία που άλλαξαν την όψη της Θεσσαλονίκης συνέλαβαν σημαντικά σε αυτή την τιμητική διάκριση.

Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2014

Περιήγηση στην Αρχαία Μίλητο

Εικονική περιήγηση 360 μοίρες στην αρχαία Μίλητο

Καταπληκτική παρουσίαση από το
Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού

Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2014

ΑΓΙΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Ο ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Ο Άγιος Στυλιανός γεννήθηκε στην Παφλαγονία (Μικρά Ασία). Οι ιστορικές πληροφορίες που διαθέτουμε γι'αυτόν είναι ελάχιστες. Έζησε μεταξύ 4ου και 6ου αιώνα. Θεωρείται προστάτης των νηπίων και θεραπευτής των παιδικών ασθενειών. Μόλις ενηλικιώθηκε, μοίρασε την πατρική του περιουσία στους φτωχούς και έζησε σε ερημικό τόπο με νηστεία και επίμονο άσκηση μέσα σε σπήλαιο. Απέκτησε, με τα χρόνια φήμη κυρίως για την θαυματουργή του προσευχή που βοηθούσε πολλές γυναίκες όταν δεν έκαναν παιδιά. Έτσι ο Άγιος θεωρήθηκε προστάτης των νηπίων. Πέθανε στην Παφλαγονία, άγνωστο πότε. Η ορθόδοξη Εκκλησία τιμάει την μνήμη του στις 26 Νοεμβρίου.

Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2014

1050 ΧΙΛΙΟΚΥΚΛΟΙ

Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο!"
Αυτή η φωνή που τρέμει στον αέρα,δεν σου' στείλε ένα μήνυμα μητέρα,
αυτή η φωνή δεν ήτανε του γιού σου,
ήταν φωνή χιλιάδων του λαού σου.
"Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο!"
Μιλάει ένα κορίτσι κι ένα αγόρι,
εκπέμπουνε τραγούδι μοιρολόι,
χίλιες πενήντα αντένες η λαχτάρα,
σε στόματα μανάδων η κατάρα.
Και τα κορίτσια και τ' αγόρια που μιλούσαν,
τρείς μέρες και τρείς νύχτες δε μετρούσαν,
δοκίμαζαν τις λέξεις με αγωνία,
κι' αλλάζανε ρυθμό στην ιστορία.
"Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο!"
Γραμμένα μένουν τα ονόματα στο αρχείο,
δεν αναφέρονται οι νεκροί που είναι στο ψυγείο,
λένε πως είναι τέσσερις κι' είναι εκατό οι μανάδες
πρώτα σκοτώθηκε η φωνή και σώπασαν χιλιάδες.

Κωστούλα Μητροπούλου